Δρόμοι του κόσμου

25 χρόνια, μάλιστα, είκοσι ολόκληρα χρόνια συμπληρώνει «η περιπέτεια» των δύο φίλων μας Κώστα Μητσάκη και Ολγα Παπαδογιάννη, πάνω σε δύο τροχούς.

Εμείς απο την πλευρά μας  θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε μόνο μια μικρή «προσέγγιση» απο την περιπέτειά τους αυτή, άλλωστε τα ταξίδια αυτά έχουν τυπωθεί και κυκλοφορούν σε βιβλία.

Στην σελίδα τους roads of the world και η νέα http://www.motoexplorer.grυπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για όλη την βιβλιογραφία των.

Ο Κώστας Μητσάκης και η Όλγα Παπαδόγιαννη είναι ένα ζευγάρι εκπαιδευτικών οι οποίοι, ταξιδεύοντας σε τόπους που κατά το πλείστον εγγυώνται προκλήσεις, αντιξοότητες, πρωτόγνωρες συγκινήσεις και επαφές με το άγνωστο, επιδιώκουν να υλοποιήσουν τα ρομαντικά όνειρα της εφηβείας, που με το πέρασμα του χρόνου μετουσιώθηκαν σε μια επιτακτική ανάγκη της ώριμης ζωής τους: να γευθούν το άρωμα της ζωής ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο με μια μοτοσικλέτα.

Εχουν δημοσιεύσει επί σειρά ετών άρθρα στον καθημερινό και ημερήσιο τύπο, κυρίως ταξιδιωτικού περιεχομένου, ενώ στην συγγραφική δημιουργία τους συγκαταλέγονται και μια σειρά βιβλίων ειδικά για την Αφρική, την Ευρώπη, περιοδεία στα χνάρια του Μεγ. Αλεξάνδρου και ένα πολύ όμορφο λεύκωμα με μοναδικές φωτογραφίες απ΄ όλο τον κόσμο.

Επίσης εκτός από την συμμετοχή σε διάφορες τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, κατά καιρούς πραγματοποιούν ενημερωτικές προβολές σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα, πρεσβείες ξένων κρατών και αλλού, οι οποίες σχετίζονται με την πολύχρονη δίτροχη περιπλάνησή τους σε ενενήντα δύο χώρες αυτού του πλανήτη.

 

ΕΛΒΕΤΙΑ – ΧΩΡΙΑ ΕΜΕΝΤΑΛ

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΔΙΑΤΡΗΤΗΣ ΑΠΟΛΑΥΣΗΣ

Η κοιλάδα Έμενταλ, στη καρδιά της Ελβετίας, θεωρείται η πατρίδα του πιο διάσημου-διάτρητου τυριού στον κόσμο. Η επίσκεψη στη πιο «εύγευστη» περιοχή της χώρας αντιπροσωπεύει μια οικολογική περιπλάνηση …πλούσια σε λιπαρά. Πρόκειται για μια περιοχή περίπου 25 χλμ. ανατολικά της Βέρνης, που πήρε το όνομά της από τον παραπόταμο του Ρήνου, Έμε, ο οποίος αρδεύει μια από τις πιο γνωστές κοιλάδες της χώρας.

Το βουκολικό αλπικό τοπίο με τους χαμηλούς λόφους και τα πλούσια βοσκοτόπια, τα γραφικά χωριά με τις ξύλινες αγροικίες και τα μικρά τυροκομεία, η αρμονία των χρωμάτων και η γαλήνια ατμόσφαιρα που αποπνέει η τοπική φύση, αποτελούν έναν ακαταμάχητο πόλο έλξης για τους οικολόγους τουρίστες, που έρχονται εδώ να «αποκωδικοποιήσουν» την ιδιαίτερη ταυτότητα της περιοχής, η οποία θεωρείται πατρίδα του τυριού Έμενταλ.

Το πιο διάσημο διάτρητο τυρί στον κόσμο άρχισε να παράγεται εδώ από τον 13ο αιώνα. Η πρώτη γραπτή αναφορά για την περιοχή του Έμενταλ γίνεται, ωστόσο, στα μέσα του 19ου αιώνα (1845) από τον Albert Bitzious, έναν κληρικό του οικισμού Lutzelfluh, που υπέγραφε με το φιλολογικό ψευδώνυμο Jeremias Gotthelf. Μέσα από μια σειρά μυθιστορημάτων που έγραψε, ο κληρικός-συγγραφέας υμνούσε την εργατικότητα και την εντιμότητα των κατοίκων του Έμενταλ, οι οποίοι από τότε ασχολούνταν με την παρασκευή τυροκομικών προϊόντων. Μέσα από σύντομες αναφορές διάφορων περιηγητών του προηγούμενου αιώνα, μαθαίνουμε επίσης ότι το πρώτο οργανωμένο τυροκομείο άρχισε να λειτουργεί εδώ το 1815.

Δεν χρειάζεται να είστε οπαδοί της «διάτρητης απόλαυσης» για να πραγματοποιήσετε μια επίσκεψη γνωριμίας στην περιοχή του Έμενταλ. Μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, σας περιμένει εδώ ένας προορισμός με έντονες αγχολυτικές «ιδιότητες». Χαλαρές αναβάσεις σε δασωμένους λόφους, παραποτάμιες πεζοπορίες, επισκέψεις σε παραδοσιακά τυροκομεία, γνωριμία με την τοπική οικιστική αρχιτεκτονική και εκδρομές στα όμορφα χωριά της κοιλάδας, είναι ορισμένες από τις δραστηριότητες που μπορείτε να απολαύσετε σ’ αυτή την ειδυλλιακή τοποθεσία του καντονιού της Βέρνης, όπου ο χρόνος κυλά αργά και «συμβαδίζει» με το ρυθμικό μυρύκασμα των αγελάδων.

Χάρη στη μορφολογία του εδάφους, που χαρακτηρίζεται από ένα χαμηλό ανάγλυφο δίχως μεγάλες υψομετρικές διακυμάνσεις, μπορείτε να περιηγηθείτε στην κοιλάδα ακόμα και με ποδήλατο. Στις κωμοπόλεις Langnau και Burgdorf, έξω από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, υπάρχουν σημεία όπου μπορείτε να νοικιάσετε ποδήλατο και να γνωρίσετε την περιοχή. Είναι συνηθισμένη, άλλωστε, η εικόνα ολόκληρων οικογενειών που ποδηλατούν μέσα σ’ ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον, με πρωταγωνίστριες τις ευτυχισμένες αγελάδες του Έμενταλ.

ΛΑΤΡΕΜΕΝΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ

Πρώτος σημαντικός σταθμός στην κοιλάδα Έμενταλ αποτελεί η κωμόπολη Burgdorf, 25 χλμ. βορειοανατολικά της Βέρνης. Κτισμένη πάνω σε λόφο, δίπλα στις όχθες του ποταμού Έμε, η Burgdorf (που ετυμολογικά σημαίνει χωριό-κάστρο) είναι μια «άθικτη» παλιά πολιτεία με αξιόλογα πολιτιστικά χαρακτηριστικά. Περιτριγυρισμένη από το σκηνικό τοπίο της κοιλάδας, η Burgdorf χωρίζεται σε δυο μέρη, την Άνω (παλιά) και την Κάτω (νέα) πόλη.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τμήμα της παλιάς πόλης (Upper Town). Είναι ένας δημοφιλής προορισμός –ντόπιων και επισκεπτών– καθώς προσφέρεται για περιπάτους, ψώνια, καφέ και γαστρονομικές απολαύσεις. Όμορφα μπαρόκ κτίρια, δείγματα μιας αστικής αρχιτεκτονικής με υψηλή ποιότητα ζωής, κυριαρχούν στην καρδιά της παλιάς πόλης, ενώ τα λιθόστρωτα ατμοσφαιρικά σοκάκια οδηγούν τους επισκέπτες ψηλά στο κάστρο Schloss-Burgdorf, το αρχιτεκτονικό ορόσημο της πόλης.

Κατάλοιπο του φεουδαρχικού παρελθόντος (13ο αιώνα) της περιοχής, το μεσαιωνικό κάστρο εποπτεύει από την κορυφή του βραχώδη λόφου όλη την πόλη, προσφέροντας ταυτόχρονα ένα αποκαλυπτικό πανόραμα. Σημείο αναφοράς (σε όλη την Ελβετία και την Κεντρική Ευρώπη) για την φρουριακή του αρχιτεκτονική, το Schloss-Burgdorf, με τα πανύψηλα γεροδεμένα τείχη του, θεωρείται το καλύτερα διατηρημένο κάστρο της χώρας και φιλοξενεί στο εσωτερικό του τρία ξεχωριστά μουσεία: το Εθνολογικό Μουσείο, το Μουσείο Τοπικής Ιστορίας και το Μουσείο Χρυσού (το πρώτο στο είδος του στην Ελβετία).

Σε απόσταση αναπνοής από την κωμόπολη Burgdorf βρίσκεται το χωριό Hasle-Ruegsan. Ακολουθώντας τον κεντρικό επαρχιακό άξονα 23, μετά από μόλις 6 χλμ. φτάνετε στο πιο αμφιλεγόμενο χωριό της κοιλάδας Έμενταλ. Το Hasle-Ruegsan προέκυψε από την ένωση δυο μικρών γειτονικών χωριών (του Hasle και του Ruegsan), των οποίων οι κάτοικοι ανέκαθεν μισούνταν θανάσιμα. Πριν από έναν αιώνα περίπου, οι αγρότες του ορεινού οικισμού Ruegsan αναγκάστηκαν για οικονομικούς λόγους να μετακινηθούν νοτιότερα και εγκαταστάθηκαν δίπλα στο Hasle. Σύντομα, οι νέο-εγκαταστημένοι κάτοικοι της κοιλάδας κατάφεραν να ορθοποδήσουν οικονομικά, μια εξέλιξη που μόνο ζήλεια και μνησικακία γέμισε τους κατοίκους του Hasle. Η αντιπαλότητα ανάμεσα στις δυο κοινότητες υπήρξε μεγάλη και διαρκής. Αν και έχουν περάσει πολλές δεκαετίες, τα συναισθήματα εκατέρωθεν δεν έχουν αλλάξει και πολύ. Απλά, το ένα χωριό μοιάζει να ανέχεται το άλλο.

Η ΣΗΜΑΙΑ ΤΟΥ ΕΜΕΝΤΑΛ

Η διαδρομή που ενώνει το Hasle-Ruegsan με τον οικισμό Affoltern (11 χλμ.) είναι ίσως η γοητευτικότερη του Έμενταλ. Ο μικρός επαρχιακός δρόμος ελίσσεται ανάμεσα σε χαμηλούς λόφους με σμαραγδένιο γρασίδι, που τους στολίζουν γραφικά αγροτόσπιτα, σχεδόν παραμυθένια. Όλα νοικοκυρεμένα, με τα μπαλκόνια και τα παρτέρια γεμάτα πολύχρωμα ανθισμένα λουλούδια και τις ξύλινες επιφάνειες περίτεχνα ζωγραφισμένες, μοιάζουν να έχουν βγει μέσα από παιδικό βιβλίο. Την γαλήνη του καταπράσινου βουκολικού σκηνικού έρχεται να συμπληρώσει η ιδιότυπη ρουτίνα της ήρεμης καθημερινότητας των κατοίκων, που εδώ και αιώνες συντηρούν πιστά τις τοπικές παραδόσεις.

Πριν επισκεφθείτε το Affoltern, κάντε μια μικρή παράκαμψη και ανηφορίστε βορειοδυτικά του χωριού, στην κοντινή τοποθεσία Lueg. Εδώ, από ύψος 887 μ., αφήστε τη ματιά σας να «ταξιδέψει» πάνω από την ειδυλλιακή κοιλάδα και καταγράψτε εικόνες συγκλονιστικής ομορφιάς.

Το Affoltern, από τα πιο ψηλά χωριά της περιοχής, είναι μια φυσική βεράντα με έξοχη πανοραμική θέα. Ο καλοδιατηρημένος οικισμός είναι η «σημαία» του Έμενταλ και κατακλύζεται καθημερινά από εκατοντάδες επισκέπτες. Αιτία της κοσμοσυρροής, η παρασκευή του γνωστού διάτρητου τυριού σύμφωνα με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο, τον οποίο μπορείτε να παρακολουθήσετε  σ’ ένα ανακαινισμένο τυροκομείο του 18ου αιώνα, στο κέντρο του χωριού. Η όλη διαδικασία γίνεται αποκλειστικά για τουριστικούς λόγους και είναι αναμφίβολα το κερασάκι στην τούρτα.

Ακριβώς απέναντι, στο καφέ-εστιατόριο που υπάρχει, έχετε τη δυνατότητα να δείτε –από βίντεο– τον σύγχρονο τρόπο παρασκευής του διάτρητου Έμενταλ, να ενημερωθείτε αναλυτικά για την τοπική βιομηχανία τυριού, να ξεναγηθείτε στους υπόγειους χώρους του κτιρίου όπου λειτουργεί ένα τυροκομείο υψηλών προδιαγραφών και να αγοράσετε φυσικά όσο Έμενταλ θέλετε. Κάθε χρόνο, το συγκεκριμένο τυροκομείο αγοράζει από τους ντόπιους κτηνοτρόφους και επεξεργάζεται περίπου 6 εκατομμύρια λίτρα γάλα.

Αποχαιρετώντας το Affoltern, η κατηφορική διαδρομή που οδηγεί προς τα νότια της κοιλάδας, περνά από τους οικισμούς Sumiswald και Lutzelfluh. Ο πρώτος είναι γνωστός για την περίφημη εκκλησία της Παναγίας (Marienkirche) που ιδρύθηκε το 1510-1512 από το Τάγμα των Τευτόνων Ιπποτών. Τα βιτρώ του ναού είναι πραγματικά αριστουργήματα και θεωρούνται από τα πιο σπάνια δείγματα αυτής της τέχνης, τόσο για τις θρησκευτικές παραστάσεις, όσο και για τις αποχρώσεις τους.

Στο Lutzelfluh, την ιδιαίτερη πατρίδα του κληρικού-συγγραφέα Jeremias Gotthelf, ξεχωρίζει η γοτθική εκκλησία του χωριού (1505), στην αυλή της οποίας βρίσκεται ο τάφος του Ελβετού συγγραφέα. Στα περίχωρα του οικισμού, ο παλιός μύλος που χρονολογείται από το 1821 είναι ένας από τους ομορφότερους του Έμενταλ και λειτουργεί σήμερα ανακαινισμένος ως πολιτιστικό κέντρο (Kulturmuhle) με αξιόλογη δραστηριότητα.

ΓΙΑ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ ΦΟΝΤΙ

Στα νότια της κοιλάδας, και σε απόσταση 20 χλμ. νοτιοανατολικά της Βέρνης, βρίσκεται η κωμόπολη Langnau. Με περίπου 10.000 κατοίκους, είναι το σημαντικότερο οικονομικό και διοικητικό κέντρο του Έμενταλ και στήριξε την ανάπτυξή του αποκλειστικά στην παραγωγή και το εμπόριο του φημισμένου τυριού. Η υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών και η άρτια τουριστική υποδομή που χαρακτηρίζει την Langnau είναι ο κυριότερος λόγος που πολλοί τουρίστες την επιλέγουν ως ορμητήριο για τις εξορμήσεις τους στην περιοχή.

Αλλά και η ίδια η κωμόπολη αποτελεί από μόνη της ένα αξιοθέατο. Το Εθνολογικό-Ιστορικό μουσείο «Regional Museum – Chuechlihus», η εβδομαδιαία υπαίθρια αγορά της Παρασκευής στη πλατεία Viehmarktplatz, οι παραδοσιακές ξύλινες κατοικίες στις επάνω γειτονιές που δένουν με το αλπικό περιβάλλον και οι εννιά ξύλινες γέφυρες που υπάρχουν στη διαδρομή Langnau – Eggiwil, έλκουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών, που κατακλύζουν την Langnau όλες τις εποχές του χρόνου και απολαμβάνουν εξαιρετική φιλοξενία, είτε σε πολυτελή ξενοδοχεία, είτε σε μικρές οικογενειακές πανσιόν με παράδοση και θαλπωρή.

Πριν αποχαιρετήσετε την κοιλάδα του ποταμού Έμε, επιλέξτε ένα από τα πολλά ρουστίκ εστιατόρια της Langnau και μυηθείτε στην ιεροτελεστία του φοντί, του εθνικού φαγητού των Ελβετών. Η συνταγή για αυθεντικό φοντί επιτάσσει γνήσιο ελβετικό Έμενταλ, που μαζί με λευκό κρασί –κατά προτίμηση από τους αμπελώνες του Ρήνου– σιγολιώνουν στο ειδικό σκεύος, ενώ οι συνδαιτυμόνες, με τα μακριά ραβδάκια τους, βουτάνε μπουκίτσες από λευκή γαλλική μπαγκέτα μέσα στο παχύρευστο μίγμα. Θυμηθείτε ότι το καλό Έμενταλ κάνει το καλό φοντί, που μαζί με πράσινη σαλάτα και εξαιρετικής ποιότητας κρασί, ανεβάζει τη διάθεση της παρέας και ζεσταίνει την ατμόσφαιρα, ακόμα και τις πιο παγερές νύχτες του χειμώνα. Έτσι, τουλάχιστον, υποστηρίζουν οι ντόπιοι…

…………………………………………………….

FAST INFO

Emmental Show Daily

Στο παραδοσιακό τυροκομείο του Affoltern, η επίδειξη παρασκευής του τυριού Έμενταλ (Emmental Show Daily) διεξάγεται καθημερινά από 08.30-18.30 και η είσοδος είναι ελεύθερη. Πληροφορίες: 0041 (0) 34 4351611, www.showdairy.ch.

Η υπαίθρια αγορά της Burgdorf

Κάθε Πέμπτη στην Burgdorf, πραγματοποιείται στα όρια της παλιάς πόλης η εβδομαδιαία υπαίθρια αγορά, την οποία αξίζει να περπατήσετε. Μπορείτε να αγοράσετε τυρί, κρασί, φρούτα και είδη λαϊκής τέχνης. Θεωρείται ένα σημαντικό εμπορικό και οικονομικό γεγονός για όλη τη περιοχή.

Το ωράριο λειτουργίας του κάστρου Burgdorf

Τα τρία μουσεία που στεγάζονται στο κάστρο Schloss-Burgdorf είναι ανοιχτά:

α) Απρίλιο-Οκτώβριο, Δευτέρα ως Σάββατο 14.00-17.00 & Κυριακή 11.00-17.00.

β) Νοέμβριο-Μάρτιο, μόνο Κυριακή 11.00-17.00.

Πληρώνετε εισιτήριο εισόδου (Ενήλικοι 7 CHF, παιδιά 6-15 ετών 2 CHF). Για πληροφορίες: www.schloss-burgdorf.ch, 0041 (0) 34 4230214, 0041 (0) 34 4228686.

Το κάστρο-μουσείο της Burgdorf

Το κάστρο Schloss-Burgdorf κτίστηκε το 1200 από τον δούκα Berchtold V von Zahringen, σε αντικατάσταση προγενέστερου που υπήρχε εδώ. Ήταν το πρώτο οχυρωματικό έργο στην Ελβετία που κτίστηκε με τούβλα, ενώ στη διάρκεια της πολυτάραχης ιστορίας του άλλαξε αρκετές φορές ιδιοκτήτες.

Εκτός από τα τρία μουσεία που στεγάζονται στο εσωτερικό του, αξίζει να δείτε την «Αίθουσα των Ιπποτών» και το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη. Οι τοιχογραφίες που υπάρχουν στο παρεκκλήσι χρονολογούνται από τα μέσα του 14ου  αιώνα και η θεματολογία τους αναφέρεται στη ζωή του Ιωάννη του Βαπτιστή και στα Θεία Πάθη.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Burgdorf

Στο «Stadhaus» (0043 034 4288000, wwwstadthaus.ch), στο «Berchtold» (0043 034 4288428, http://www.berchtold-group.ch) και στο «Serendib» (0043 034 4223816, http://www.serendib.ch).

Langnau

Στο «Garni Emmental» (0043 034 4026555, http://www.loewen-langnau.ch), στο «Moschberg» (0043 034 7102222, http://www.hotelmoschberg.ch) και στο «Hirschen» (0043 034 402 1517, www.hirschen-langnau.ch).

ΦΑΓΗΤΟ

Η ελβετική κουζίνα έχει γερμανικές, ιταλικές και γαλλικές επιρροές και συνδυάζει με ταιριαστό τρόπο κρέας, πατάτες, κρεμμύδια, λουκάνικα, τυρί και μανιτάρια. Δοκιμάστε φοντί με τυρί ή με κρέας, pian di pigna (πατατόπιτα με λουκάνικα και κρεμμύδι) και raclette (λιωμένο Έμενταλ πάνω σε πατάτα). Πιείτε κρασί από την κοιλάδα του Ρήνου και το μη αλκοολούχο ποτό Cider. Για επιδόρπιο δοκιμάστε τάρτες φρούτων, σοκολατίνες, μαρέγκες και ελβετικά μπισκότα.

Burgdorf

Συστήνονται τα εστιατόρια «Lyssach», «Burgdorf» και «Schützenhaus».

Langnau

Προτιμήστε τα εστιατόρια «Hochwacht», «Sternen» και «Hallenbad».

 

 

 

…………………………………………………………………………………………………………

ΒΟΣΝΙΑ

ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΑ

Με τον Ζόραν γνωριστήκαμε τυχαία σε μια συναυλία του Γκόραν Μπρέγκοβιτς στη Θεσσαλονίκη. Ο ξανθός Βόσνιος, με τον χειμαρρώδη λόγο και το ασυγκράτητο πάθος για τις χαρές της ζωής, με κέρδισε από την πρώτη κιόλας στιγμή. Σωστός Βαλκάνιος! Μου άρεσε να ακούω τον Ζόραν να μου διηγείται ιστορίες από την πατρίδα του, τότε που ήταν έφηβος. Για το πανηγύρι που γινόταν κάθε Αύγουστο στο χωριό του κοντά στο Σαράγεβο, τις κοπάνες του στο γυμνάσιο και τα νεανικά πάρτι στα νερά του ποταμού Μιλιάτσκα, όπου κουβαλούσαν τα κασόνια με τις μπύρες και τα κασετόφωνα με τις λαθραίες ροκ κασέτες. Αλλά και αργότερα, σαν φοιτητής. Για την ιατρική που δεν πρόλαβε να τελειώσει στο πανεπιστήμιο του Σαράγεβο και το αξέχαστο ταξίδι που έκανε με τον ξάδελφό του, από το Σαράγιεβο στο Βελιγράδι μ’ ένα σαραβαλάκι ZASTAVA 750: «Αυτό το ταξίδι κράτησε μια βδομάδα. Σταματούσαμε στα χωριά καθοδόν, δουλεύαμε, μας κερνούσαν, διανυκτερεύαμε στα χωράφια. Ήταν ονειρικές εμπειρίες, ξένοιαστες εποχές…»

Όντως, ήταν εποχές δημιουργικής συνύπαρξης, όπου Σέρβοι, Κροάτες, Βόσνιοι, Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί, όλοι Σλάβοι, κατοικούσαν αρμονικά στην ίδια γειτονιά των Βαλκανίων, μιλούσαν την ίδια γλώσσα και μοιράζονταν τα ίδια όνειρα για τη ζωή. Οι ματωμένες παρακαταθήκες ενός πολυτάραχου ιστορικού χθες μοιάζουν να έχουν ξεχαστεί. Μέχρι που ένας πυροβολισμός στη πομπή μιας ορθόδοξης γαμήλιας τελετής γίνεται η σπίθα που έβαλε φωτιά σ’ αυτή την πολυπολιτισμική μπαρουταποθήκη της Βαλκανικής. Ήταν αρχές της δεκαετίας του 1990. Αμέσως, οι μνήμες όλων τρέχουν πίσω στο χρόνο και στην Ιστορία. Από έναν πυροβολισμό είχε ξεκινήσει και ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, όταν στις 28/6/1914 δολοφονήθηκε στο Σαράγεβο ο διάδοχος του αυστριακού θρόνου, Φραγκίσκος Ιωσήφ από τον Σέρβο εθνικιστή Γκαβρίλο Πρίντσιπ. Τραγικά παιχνίδια της μοίρας ή μήπως μια σατανική σύμπτωση;

Νόμιζα πως η καρδιά μου θα σπάσει κάθε φορά που άκουγα τον Ζόραν να μου διηγείται ιστορίες από την πατρίδα του, την εποχή του εμφυλίου πολέμου. Τον βομβαρδισμό του χωριού του από τις σερβικές δυνάμεις, τα εξαθλιωμένα καραβάνια της προσφυγιάς και τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Βόσνιων παραστρατιωτικών. Σοκαρισμένος άκουγα από τα χείλη του για τα ναρκοπέδια του θανάτου, τα παγιδευμένα με εκρηκτικά οπωροφόρα δέντρα, τους ελεύθερους σκοπευτές και το ταξίδι της προσφυγιάς που έκανε με την οικογένειά του από το Σαράγεβο στη Μπάνια Λούκα: «Δέκα μέρες ταξιδεύαμε, δίχως ουσιαστικό προορισμό. Πορευόμασταν σε κομβόι με άλλους πρόσφυγες. Ψάχναμε στα χωριά για τρόφιμα, κοιμόμασταν σε βομβαρδισμένες κατοικίες, περπατούσαμε για χιλιόμετρα μέσα στο κρύο και τη βροχή. Ήταν μια εφιαλτική εμπειρία, που δεν θα ξεχάσω ποτέ…»

Η γνωριμία με τον Ζόραν κράτησε κάμποσα χρόνια. Εγώ στην Αθήνα και εκείνος στη Θεσσαλονίκη. Όποτε πήγαινα στη συμπρωτεύουσα ανταμώναμε. Κάποια στιγμή όμως χαθήκαμε. Αλλά η επιθυμία μου να επισκεφτώ τη χώρα του δεν χάθηκε ποτέ. Πάντα ήθελα άλλωστε να περπατήσω στα ζωντανά, φιλόξενα και πολυσύνθετα Βαλκάνια…

ΑΠΡΟΣΜΕΝΟ ΣΑΡΑΓΕΒΟ

Σαράγεβο, κεντρικός πεζόδρομος Φεράντιγια (Βάσε Μισκίνα). Να λοιπόν που το οδοιπορικό μου στα Βαλκάνια έχει ξεκινήσει. Ανέκαθεν ήθελα να πάω παντού και να γνωρίσω τα πάντα στα Βαλκάνια. Να συνομιλήσω με τους αγέρωχους κατοίκους ενός γεωγραφικού χώρου που δονείται από ιστορικότητα. Να αφουγκραστώ ανεκπλήρωτα όνειρα, εθνικιστικά πάθη, πολυτάραχες ιστορικές διαδρομές, θρησκευτικές αντιπαλότητες και ξεφτισμένα κομμουνιστικά ιδεώδη.

Καθισμένος σ’ ένα από τα πολλά καφέ-μπαρ του πιο πολυσύχναστου σημείου του Σαράγεβο παρακολουθώ με ενδιαφέρον το ανθρώπινο «τσουνάμι» να περνά μπροστά μου. Φωνές, κίνηση, λαμπερά πρόσωπα, ξένοιαστοι τουρίστες, μεγάλες νεανικές παρέες, υπαίθριοι καλλιτέχνες. Αντικρίζω με έκπληξη εικόνες ενός Σαράγεβου απρόσμενου, που πάλλεται από ζωντάνια, ένταση και ευχάριστη αναστάτωση! Δεκαπέντε χρόνια μετά την άγρια πολιορκία από τους Σέρβους, η οποία ξεπέρασε σε διάρκεια ακόμη και την πολιορκία του Λένινγκραντ, στο Σεράγεβο τίποτα δεν θυμίζει τα δραματικά γεγονότα του τριετούς εμφυλίου πολέμου (1992-1995).

Η εμπειρία «Σαράγεβο» είχε αρχίσει το προηγούμενο βράδυ και θα συνεχιζόταν με τον ίδιο ενθουσιασμό για τις δυο επόμενες μέρες. Συντροφιά μ’ έναν δυνατό καφέ, σκόρπιες σκέψεις και δυνατές εικόνες του χθες παίρνουν το δρόμο από το μυαλό στο χαρτί, ενώ το απαλό αεράκι γυρίζει πίσω τις σελίδες του ημερολογίου: «…μετά το Βελιγράδι, σειρά είχε η πόλη Μπάνια Λούκα (Banja Luka) στη Βόρεια Βοσνία να με υποδεχτεί!. Η Μπάνια Λούκα, κτισμένη στις όχθες του ποταμού Vrbas, είχε την ατυχία να αποτελεί το στρατιωτικό κέντρο των Σέρβων αυτονομιστών στη διάρκεια του εμφυλίου. Το κάστρο στο κέντρο της πόλης είναι το μοναδικό αξιοθέατό της, αφού οι Σέρβοι το 1993 ανατίναξαν 16 από τα ιστορικότερα τζαμιά της Μπάνια Λούκα, ολοκληρώνοντας έτσι τις καταστροφές που είχαν υποστεί τα θρησκευτικά κτίσματα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, αλλά  και από ένα ισχυρό σεισμό το 1969…».

Πίνω μια γουλιά καφέ και συνεχίζω:«…Περίπου 240 χλμ. χωρίζουν την Μπάνια Λούκα από το Σαράγιεβο. Επέλεξα την επαρχιακή διαδρομή Banja Luka- Jajce-Travnik-Zenica-Sarajevo, που σύμφωνα με τις πληροφορίες μου είναι μια από τις ομορφότερες των Βαλκανίων. Πρωταγωνιστής ο ποταμός Vrbas, που αυλακώνει το σκληροτράχηλο κορμί της Κεντρικής Βοσνίας και «κομπάρσοι» τα γραφικά μουσουλμανικά χωριά και οι κεραμοσκεπές κωμοπόλεις που φιλοξενούνται στη στενή καταπράσινη κοιλάδα του αργόσυρτου ποταμού. Η άγρια ομορφιά των Δειναρικών Άλπεων ήταν πέρα για πέρα καθηλωτική…».

Ένας νεαρός Βόσνιος απέναντί μου, «αρπάζει» την ευκαιρία να με γνωρίσει. Μπροστά σε δυο κερασμένα φλιτζάνια τσαγιού, ο αυτόκλητος συνδαιτυμόνας ξεκινά μια ιδιότυπη ελληνο-βοσνιακή προσέγγιση. Με ρωτά πολλά, μαθαίνω περισσότερα. Για ώρες καταγράφω περιστατικά και μνήμες ενός εμφυλίου πολέμου, που ο Ίβιτς πιστεύει πως θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Περίπου 10.500 συμπολίτες του σκοτώθηκαν στην διάρκεια του εμφυλίου στους δρόμους του Σαράγεβο και άλλοι 50.000 τραυματίστηκαν! Κάποια στιγμή δεν αντέχω, τον ρωτώ: «Ποιοι είναι αθώοι και ποιοι ένοχοι;» Όσο και αν επιμένω όμως, ξεκάθαρη απάντηση δεν παίρνω. «Δεν θα χτίσουμε το αύριο με υλικά του χθες!» μου δηλώνει κατηγορηματικά. Καληνύχτα φίλε Ίβιτς!

Η ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Το επόμενο πρωινό, από το ανοιχτό παράθυρο του ξενοδοχείου εισβάλλουν οι ανάκατες μυρωδιές της πόλης και κάποιες πρώτες δειλές ηλιαχτίδες. Μαζί μπαίνει όμως και η διαπεραστική φωνή του μουεζίνη που καλεί σε προσευχή τους μουσουλμάνους της πόλης. Για μια στιγμή σαστίζω! Πιάνω τον εαυτό του να αναρωτιέται αν βρίσκομαι στο Σαράγεβο, σε ευρωπαϊκό έδαφος, ή στα βάθη της Ανατολής! Τρέχω στο παράθυρο και κοιτώ έξω τη πόλη, τη ζωή που μόλις ξεκινά. Βλέπω τον ποταμό Μιλιάτσκα που διαρρέει την πόλη, τις ιστορικές γέφυρες που τον στεφανώνουν, τις μουσουλμανικές γειτονιές που ανηφορίζουν στις πλαγιές των γύρω λόφων, τα ευρωπαϊκά νεοκλασικά αρχοντικά…Ναι, όντως βρίσκομαι στο Σαράγεβο.

Συνεχίζω να κοιτώ. Η ματιά μου στέκεται επίμονα πάνω σε παλιά μουσουλμανικά τζαμιά, σε σερβικούς ορθόδοξους ναούς και σε ρωμαιοκαθολικές εκκλησίες, που γειτνιάζουν κατά τρόπο αποκαλυπτικό. Μπροστά μου έχω τη τρανή απόδειξη ότι στο Σαράγεβο, η Ανατολή απέχει από την Δύση μόλις ένα πολεοδομικό τετράγωνο! Διαφορετικές θρησκείες, ιδιαίτερες κουλτούρες, ήθη και έθιμα βρίσκουν εδώ κοινή στέγη, επιβεβαιώνοντας το γεγονός ότι στο Σαράγεβο, η Ανατολή συναντά τη Δύση και ο Χριστιανισμός τον Ισλαμισμό. Η λέξη «συνυπάρχω» αποκτά στο Σαράγεβο την κυριολεκτική της έννοια.

Η «Ιερουσαλήμ της Ευρώπης» είναι η πιο ανατολίτικη πόλη της Γηραιάς ηπείρου. Τα τζαμιά που βελονίζουν τον ουρανό, το παραδοσιακό ανατολίτικο παζάρι (Μπεζιστάν) στο κέντρο της πόλης, οι μουσουλμανικοί μαχαλάδες και οι μαντηλοφορεμένες γυναίκες ενισχύουν κατακόρυφα την ανατολίτικη ατμόσφαιρα και την ισλαμική ταυτότητα της βοσνιακής πρωτεύουσας. Το Σαράγεβο διαθέτει σήμερα έναν πληθυσμό που στη συντριπτική του πλειοψηφία πιστεύει στον Αλλάχ. Αιτία ο πρόσφατος πόλεμος, που συντέλεσε καθοριστικά στη μεταβολή του εθνολογικού και θρησκευτικού προφίλ της πόλης. Οι Ορθόδοξοι Σέρβοι μετακινήθηκαν τότε στα βόρεια της χώρας με επίκεντρο την Μπάνια Λούκα, αφήνοντας το Σαράγεβο στους μουσουλμάνους.

Αν και η περιοχή έχει κατοικηθεί από τους προϊστορικούς χρόνους, το Σαράγεβο ξεκίνησε να αναπτύσσεται τον 14ο αιώνα, σαν προπύργιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εκτεταμένο δίκτυο ύδρευσης, ιερά τεμένη, κλειστή αγορά, δημόσια βιβλιοθήκη και λουτρά, πανδοχεία και το παλάτι του Κυβερνήτη περιλάμβαναν οι εργασίες ανοικοδόμησης των Τούρκων, που μετέτρεψαν σταδιακά το Σαράγεβο στο σημαντικότερο διοικητικό κέντρο στα Δυτικά Βαλκάνια. Μοιραία, το αρχιτεκτονικό και πολιτισμικό «πρόσωπο» της πόλης αποκτά καθαρά οθωμανικά-ισλαμικά χαρακτηριστικά. Με τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878) απώλεσαν όμως οριστικά τη πόλη, που πέρασε στα χέρια της Αυστροουγγαρίας.

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, το Σαράγεβο ενσωματώθηκε στο Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας και έγινε πρωτεύουσα της επαρχίας Ντρίνα. Τον Απρίλιο του 1941 οι Ναζί κατέλαβαν την πόλη, αλλά 4 χρόνια αργότερα (6/4/1945), οι Παρτιζάνοι με επικεφαλής τον Τίτο την ελευθέρωσαν. Η διοργάνωση των XIV Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων το 1984 υπήρξε η πιο λαμπρή στιγμή της βοσνιακής πρωτεύουσας. Ακολούθησε κατόπιν ο πόλεμος, η καταστροφή, η ειρήνη, η ανασυγκρότηση…

ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Για το Σαράγεβο δεν χρειάζεται να ανοίξω τον τουριστικό οδηγό. Τον αντικαθιστά επάξια ο Ίβιτς, που αναλαμβάνει να οδηγήσει τα βήματά μου στα κυριότερα αξιοθέατα της γενέτειράς του. Σημείο εξερεύνησης και δράσης η παλιά πόλη του Σαράγεβο (Bascarsija) και η περιοχή πέριξ του ποταμού Μιλιάτσκα.

Η μεγαλύτερη πόλη –και πρωτεύουσα– της χώρας, γνωστή για τη θρησκευτική της ποικιλομορφία, φιλοξενεί στα αστικά της όρια λατρευτικούς χώρους του Ισλάμ, του Ρωμαιοκαθολικισμού, της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και του Ιουδαϊσμού. Οι Μουσουλμάνοι κατέχουν φυσικά τα πρωτεία, έχοντας 86 τζαμιά διάσπαρτα στην πόλη. Με δικαιολογημένη περηφάνια καταδεικνύουν το Bey’s Mosque (1530) ως το σημαντικότερο τζαμί της πόλης και την ιερατική σχολή Kursumlija Madressa (1537) ως την παλαιότερη της χώρας, που λειτουργεί και σήμερα. Η επίσκεψή μου στα τζαμιά Havadze Duraka’s Mosque (1528), Emperor’s (Careva) Mosque (1457) και Gazi Husrev Bey Mosque (1530) κρίνεται αναγκαία προκειμένου να σχηματίσω μια ολοκληρωμένη για την ισλαμική θρησκευτική αρχιτεκτονική.

Στον Ορθόδοξο Σερβικό Καθεδρικό (1863), μέχρι να τελειώσω την περιήγησή μου στους ιερούς χώρους του ναού, ο Ίβιτς ανάβει ένα κερί και προσεύχεται. Νοιώθω πραγματικά περήφανος, όταν μαθαίνω από τον εφημέριο ότι ο Καθεδρικός ναός, μετά τις σοβαρές ζημιές που υπέστη στη διάρκεια του πολέμου, ανοικοδομήθηκε και επαναλειτούργησε το 1999 με την οικονομική συνεισφορά του ελληνικού κράτους.

Το φημισμένο «Τούνελ του Σαράγεβο» λειτούργησε στη περίοδο του εμφυλίου και είναι ένα από τα πιο επισκέψιμα αξιοθέατα της πόλης. Για περίπου 1450 μέρες, σ’ αυτό το τούνελ (έχει μήκος 800 μ., ύψος 1,6 μ. και πλάτος 1 μ.) 4.000 άτομα έβρισκαν καταφύγιο σε περίπτωση βομβαρδισμού, ενώ 20 τόνοι τροφίμων και φαρμάκων διακινούνταν καθημερινά μέσα από το τούνελ.

Οι δείκτες του ρολογιού τρέχουν, το ίδιο και εμείς. Από τις περίπου 25 γκαλερί της πόλης, επισκέπτομαι την «Academy of Fine Arts». Στεγάζεται σ’ ένα εξαίσιο οικοδόμημα του 1898 (πρώην προτεσταντικός ναός) που καθρεπτίζεται στα νερά του ποταμού Μιλιάτσκα. Ακολουθεί κατόπιν βόλτα στο μουσουλμανικό παζάρι Bezistan, σουλάτσο στις διάσημες γέφυρες της πόλης, δείπνο σε παραδοσιακό εστιατόριο, νυχτερινά μουσικά ακούσματα σε jazz-club…

Περασμένα μεσάνυχτα. Λιγοστή η κίνηση στο κέντρο του Σαράγεβου. Περπατώ δίχως προορισμό σε μια πόλη-χωνευτήρι πολιτισμών και θρησκειών, που μεγάλωσε τον Γκόραν Μπρέγκοβιτς και τον Εμίρ Κουστουρίτσα, ενέπνευσε τον γνωστό Σέρβο ποιητή Αλεξέα Σάντιτς και ανέδειξε τον νομπελίστα συγγραφέα Ίβο Άντριτς. Οδοιπορώ ολομόναχος στο Σαράγεβο και συλλογίζομαι: «…Όταν μένεις ξάγρυπνος μέχρι το πρωί, ακούς όλους τους θορύβους της νύχτας στο Σαράγιεβο. Με βαρύ και σίγουρο ήχο το κωδωνοστάσιο της καθολικής μητρόπολης σημαίνει δύο. Ένα λεπτό αργότερα, οι καμπάνες της ορθόδοξης εκκλησίας σημαίνουν και αυτές δύο. Λίγο αργότερα, το ρολόι του τζαμιού σημαίνει έντεκα, σύμφωνα με τη μουσουλμανική παράδοση υποδιαίρεσης της ημέρας. Μόνον οι Εβραίοι δεν έχουν την δική τους ώρα» (Ίβο Άντριτς, Βόσνιος νομπελίστας συγγραφέας)

…………………………………………………………..

FAST INFO

Τουριστικές πληροφορίες

Στο κέντρο της παλιάς πόλης στεγάζεται το τουριστικό γραφείο του Σαράγεβου, που παρέχει στους επισκέπτες ενημερωτικό υλικό και χρήσιμες πληροφορίες:

Tourist Info Centre, Zelenih Beretki 22a, Τηλ: 00387 33 220-724, 220 721, www.sarajevo-tourism.com, e-mail: tourinfo@bih.net.ba

Χρήμα

Επίσημο νόμισμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι το Mark (KM). Το 1 KM χωρίζεται σε 100 fennig. Η ισοτιμία  ΚΜ-Euro έχει διαμορφωθεί στο 1,95 KM = 1 Euro. Στις συναλλαγές σας μπορείτε να χρησιμοποιείτε και Euro, που γίνεται αποδεκτό σχεδόν παντού.

Απαραίτητα έγγραφα

Αν ταξιδέψετε στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη με το δικό σας όχημα, εκτός από το διαβατήριο (η αστυνομική ταυτότητα με τους λατινικούς χαρακτήρες δεν είναι αποδεκτή) θα χρειαστείτε επίσης μια πράσινη κάρτα ασφάλισης του οχήματος (εκδίδεται από την ασφαλιστική εταιρία). Για τους κατοίκους της Ε.Ε. δεν απαιτείται βίζα.

Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Τζαζ

Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, το Διεθνές Φεστιβάλ Τζαζ του Σαράγεβο απέκτησε μεγάλη φήμη και αντιπροσωπεύει ένα καλλιτεχνικό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας. Τα μεγαλύτερα ονόματα της τζαζ δίνουν εδώ το ραντεβού τους κάθε Νοέμβριο. Για περισσότερες πληροφορίες: www.jazzfest.ba

Το εμπορικό παζάρι Μπεζιστάν

Η εμπορική καρδιά της πόλης χτυπά στα πλακόστρωτα όρια της παλιάς πόλης Bascarsija, και συγκεκριμένα στο μουσουλμανικό παζάρι (Bezistan) με τον έντονο τουριστικό του προσανατολισμό. Ξυλόγλυπτα αντικείμενα, είδη λαϊκής τέχνης, κομψοτεχνήματα από χρυσό, ασήμι και χαλκό, είδη ένδυσης, μεταξωτά υφάσματα, χειροποίητα χαλιά και δερμάτινα είδη αποτελούν τα ποικιλόμορφα εμπορεύματα των πολλών μικρομάγαζων. Στην παλιά πόλη μπορείτε να κάνετε τις αγορές σας σε αναμνηστικά δώρα (το παζάρεμα επιβάλλεται), να γευματίσετε σε γραφικά εστιατόρια, να επισκεφθείτε εργαστήρια κατασκευής ειδών λαϊκής τέχνης και γενικά να περάσετε ευχάριστα μια ολόκληρη μέρα.

……………………………………………………………………………………………………………..

ΣΤΑ ΚΑΡΠΑΘΙΑ ΟΡΗ ΤΗΣ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ
ΣΤΑ ΛΗΜΕΡΙΑ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥΛΑ

Στην καρδιά της Ρουμανίας, μια θεαματική διαδρομή ξεδιπλώνεται πάνω στο τραχύ ανάγλυφο των Καρπαθίων. Γυμνές γρανιτένιες βουνοκορφές, δασοσκέπαστες πλαγιές, ειδυλλιακές λίμνες, δύσβατα περάσματα, ορμητικά ποτάμια και τρομακτικά φαράγγια αποτελούν τις συγκλονιστικές εικόνες που περιμένουν τον ταξιδιώτη του Transfagarasan road, του ψηλότερου ασφαλτοστρωμένου δρόμου της Ρουμανίας. Πρόκειται για μια ταξιδιωτική αναζήτηση που βρίσκει διέξοδο και κορυφώνεται στα 2.034 μ., στο ψηλότερο ασφαλτοστρωμένο σημείο της χώρας. Ακριβώς κάτω από τη βαριά σκιά της βουνοκορφής Moldoveanu (2.544 μ.), τη ψηλότερη της Ρουμανίας.
Κατασκευασμένος ως ένας στρατιωτικός δρόμος υψίστης σημασίας, ο Transfagarasan road (DN-7C) διασχίζει από βορρά προς νότο (ή αντίστροφα αν θέλετε) το ορεινό σύμπλεγμα των Καρπαθίων, ενώνοντας τις πόλεις Σιμπιού και Πιτέστι, και κατά επέκταση τις ιστορικές περιοχές Τρανσυλβανία και Βαλάτσια. Με άτυπη αφετηρία την κωμόπολη Κουρτέα ντε Aργκες (20 χλμ. βόρεια της πόλης Πιτέστι), η διαδρομή του Transfagarasan road ξετυλίγεται δαντελωτά με άπειρες στροφές και «φουρκέτες» πάνω στα Καρπάθια, για να καταλήξει μετά από περίπου 95 χλμ. στον οικισμό Cartisoara (Καρτισοάρα), 45 χλμ. ανατολικά της πόλης Σιμπιού.
Η κατασκευή του Transfagarasan road ξεκίνησε το 1970 και ολοκληρώθηκε στις 20-9-1974. Εμπνευστής του μεγαλόπνοου σχεδίου υπήρξε ο δικτάτορας Νικολάε Τσαουσέσκου. Ο Ρουμάνος δικτάτορας, θορυβημένος από την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία το 1968, αποφάσισε να κατασκευάσει έναν ορεινό οδικό άξονα. Αποκλειστικός σκοπός, η γρήγορη πρόσβαση στρατιωτών και πολεμοφοδίων από τα νότια στα βόρεια της χώρας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί έγκαιρα μια ανάλογη ενέργεια των Σοβιετικών κατά της Ρουμανίας. Έτσι, ο αβάσιμος (;) φόβος του Τσαουσέσκου για μια ενδεχόμενη εισβολή των φίλων και συμμάχων του στο ρουμανικό έδαφος μετουσιώθηκε τελικά σΆ ένα τολμηρό κατασκευαστικό άθλο.
Περίπου 2.000 Ρουμάνοι στρατιώτες εργάστηκαν για την ολοκλήρωση του έργου. Μόλις 4 ½ μήνες το χρόνο διαρκούσαν οι εργασίες κατασκευής του δρόμου, λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών. Το κόστος σε ανθρώπινες απώλειες υπολογίζεται (επίσημα) σε 40 άτομα και ανεπίσημα σε 120. Κατά την κατασκευή του Transfagarasan road απαιτήθηκαν 6.000.000 κιλά δυναμίτη, που χρησιμοποιήθηκαν για να ανατινάξουν 3.800.000 κυβικά μέτρα βράχων στην βόρεια πλευρά της διαδρομής.
Κατασκευάστηκαν 27 γέφυρες και 5 τούνελ. Λόγω των αμέτρητων στροφών του Transfagarasan road, η μέση ωριαία ταχύτητα δεν ξεπερνά τα 40 χλμ./ώρα. Το μεγαλύτερο τούνελ της Ρουμανίας βρίσκεται εδώ και έχει μήκος 887 μ. Για την κατασκευή του τούνελ χρησιμοποιήθηκαν 20 τόνοι δυναμίτη, 3.573 τόνοι τσιμέντο, 6.900 κυβικά μέτρα άμμο, 6.000 κυβικά μέτρα χαλίκι και 89 τόνοι ατσάλι.

ΑΛΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Λίγα χιλιόμετρα αφότου χαθούν από τους καθρέπτες σας τα τελευταία σπίτια της Κουρτέα ντε Aργκες, η διαδρομή αρχίζει να αποκτά σταδιακά ανηφορικό προσανατολισμό. Παράλληλα, μια συστάδα ταπεινών παραδοσιακών οικισμών μέσα στο καταιγιστικό πράσινο της στενής κοιλάδας Aργκες, παρεμβάλλονται στα πρώτα περίπου 20 χλμ. ομορφαίνοντας τη διαδρομή σας με ακριβοθώρητες βουκολικές σκηνές και αυθεντικές καταστάσεις αλλοτινών εποχών. Παραταγμένα στη σειρά ξύλινα αγροτόσπιτα, που το καθένα φαντάζει ως ένα μικρό αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα, στέκουν και από τις δυο πλευρές του δρόμου. Ξύλινα ιππήλατα κάρα μεταφέρουν με αργούς ρυθμούς στον προορισμό τους ανθρώπους και αγαθά. Λεπτοκαμωμένοι αγρότες με ροζιασμένα χέρια τσαπίζουν κάτω από το καυτό στεφάνι του ήλιου τη γη των πατεράδων τους.
Λίγο μετά το χωριό Arefu, η πινακίδα που συναντάτε με την ένδειξη «Poienari Castle» οδηγεί, μέσω μιας σύντομης διαδρομής, στο κάστρο Poienari. Το οχυρωματικό οικοδόμημα κατασκευάστηκε τον 15ο αιώνα και υπήρξε η πραγματική κατοικία του βασιλιά Βλαντ Τέπες, του θρυλικού Δράκουλα. Απαραίτητες, ωστόσο, προϋποθέσεις για να επισκεφθείτε το κάστρο είναι τα γερά πνευμόνια και οι γυμνασμένοι τετρακέφαλοι, καθώς πρέπει να ανεβείτε 1.480 σκαλοπάτια για να το αλώσετε!
Ακολουθώντας κατόπιν τη φιδογυριστή πορεία του ποταμού Αργκες, διατρέχετε ένα σκιερό φαράγγι και αρχίζετε να σκαρφαλώνεται με γοργούς ρυθμούς πάνω στις δασοσκέπαστες βουνοπλαγιές με τη βοήθεια εντυπωσιακών γεφυρών. Εδώ σας περιμένει η πρώτη μεγάλη «φυσική» έκπληξη της διαδρομής. Ο λόγος για την τεχνητή λίμνη Vidraru, που δημιουργήθηκε το 1968 από την κατασκευή του ομώνυμου γιγάντιου φράγματος (ύψους 165 μ.), ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης.
Από το ύψος του φράγματος ξεκινούν δυο παραλίμνιες διαδρομές που «τρέχουν» περιμετρικά της λίμνης και ενώνονται ξανά στη βόρεια πλευρά της, 20 χλμ. αργότερα. Προτιμήστε την δεξιά (ανατολική) διαδρομή, καθώς προσφέρει θεαματικότερες οπτικές γωνίες της λίμνης. Σε αρκετά σημεία της διαδρομής, τα θεόρατα δέντρα σχηματίζουν ένα αδιαπέραστο πράσινο τούνελ, αλλά η κατάσταση του δρόμου απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή (λακκούβες, κατολισθήσεις).
Καθώς ο ελικοειδής δρόμος επιμένει στην ανοδική του πορεία, τα έλατα παραχωρούν σταδιακά την θέση τους σΆ ένα άθικτο αλπικό τοπίο χαμηλής βλάστησης και γρανιτένιων βουνοκορφών. Υποταγμένοι στον ίλιγγο του υψομέτρου και στο πόθο για την κορυφή, συνεχίστε την περιπέτεια της ανάβασης με το βλέμμα στραμμένο ψηλά, στην κορυφή!
Με το πέρασμα των χιλιομέτρων, η πανοραμική θέα προς τους πρόποδες και τις απέναντι κορυφογραμμές γίνεται όλο και πιο αποκαλυπτική. Η μια φουρκέτα που διαδέχεται την άλλη αποτελούν ένα φυσικό «μπαλκόνι» με εξαίσια θέα, από όπου μπορείτε να θαυμάσετε το ορεινό μεγαλείο της καρπάθιας φύσης. Σημεία αναφοράς των τελευταίων 15 χλμ. πριν την κορυφή αποτελούν: α) το σαλέ «Capra» (το αγαπημένο του δικτάτορα Τσαουσέσκου), ένα από τα πολλά σαλέ που υπάρχουν πάνω στην πορεία του Transfagarasan road, β) ένας καταρράκτης σε υψόμετρο 1.690 μ. και γ) το μεγαλύτερο σε μήκος (887 μ.) τούνελ της χώρας.

ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ
Λίγο μετά την έξοδο από το τούνελ, έχετε επιτέλους φτάσει στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής, στα 2.043 μ. Η εμπειρία της κορυφής είναι πραγματικά συγκλονιστική. Οι απόκρημνες βουνοκορφές, που λίγα χιλιόμετρα νωρίτερα τις θαυμάζατε για την επιβλητικότητά τους, τώρα σας φαίνονται χαμηλές και προσιτές.
Ωστόσο, το έπαθλο για την παρουσία σας στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής το προσφέρει απλόχερα η ίδια η φύση. Πρόκειται για τη μικρή αλπική λίμνη Balea που απλώνεται στα δεξιά του δρόμου και συνιστά έναν υπέροχο πίνακα ζωγραφικής. Πριν ξεκινήσετε την κατάβασή σας στη βόρεια πλευρά του βουνού, μπορείτε να κάνετε μια μικρή στάση για να αποτινάξετε την κούραση της ανάβασης στο «Chalet (Cabana) Balea», ένα γραφικό σαλέ δίπλα στη λίμνη.
Μια κατηφορική διαδρομή μήκους 35 χλμ. χωρίζουν την κορυφή από τον οικισμό Καρτισοάρα, όπου σημειώνεται το βόρειο τέλος του Transfagarasan road. Στα πρώτα χιλιόμετρα της κατάβασης, η θέα που ξεδιπλώνεται πανοραμικά κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Η ορεινή υπερβολή της τοπικής φύσης μεταφράζεται εδώ μΆ ένα βραχώδη τοπίο αλπικής ζώνης, ενώ ο δρόμος με τα αμέτρητα ασφάλτινα ζιγκ-ζαγκ είναι μια εικόνα μοναδική. Γεύση από Αλπεις στην καρδιά της Ρουμανίας! Το συγκεκριμένο κομμάτι της διαδρομής του Transfagarasan road συγκαταλέγεται στον ποδηλατικό γύρο της Ρουμανίας.
Έχοντας διατρέξει 13 χλμ. από την κορυφή, ο καλοσυντηρημένος οδικός άξονας προσεγγίζει τις εγκαταστάσεις του «Chalet Balea Cascada», από όπου ξεκινά το τελεφερίκ για την λίμνη Balea. Σε κοντινή απόσταση δεσπόζει ο θεαματικός καταρράχτης Balea Cascada, ένας από τους πιο φημισμένους της Ρουμανίας, που γκρεμίζει τα νερά του από ύψος 68 μ.
Στα τελευταία 22 χλμ. που ενώνουν το «Chalet Balea Cascada» με τον οικισμό Καρτισοάρα, η ασφάλτινη λωρίδα αποκτά όλο και περισσότερο ευθυτενή χαρακτήρα, όπως άλλωστε και το τοπίο. Η αποστολή του Transfagarasan road φτάνει πια στο τέλος της, αλλά εσείς έχετε συνειδητοποιήσει ότι αυτή η διαδρομή δεν ήταν παρά μια εισαγωγή στον συγκλονιστικό κόσμο των Καρπαθίων. Αλλωστε, μια γρήγορη ματιά στο χάρτη θα σας αποκαλύψει πολλές περισσότερες διαδρομές για το επόμενο ταξίδι σας στην ορεινή καρδιά της Ρουμανίας.

……………………………………………………………
FAST INFO

ΦΤΗΝΟΣ ΥΠΝΟΣ
Φτηνή λύση διανυκτέρευσης αποτελούν τα ενοικιαζόμενα δωμάτια σε αγροτικές κατοικίες (B&B) και οι πανσιόν του δρόμου. Η τιμή ενός δωματίου κυμαίνεται στα 20-25 Euro και οι προσφερόμενες υπηρεσίες είναι αρκετά καλές. Αντίθετα, κατά πολύ ακριβότερη (50-55 Euro) είναι η διανυκτέρευση στα ατμοσφαιρικά σαλέ της διαδρομής.

ΧΑΜΗΛΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ
Ακόμα και το καλοκαίρι, η μέση θερμοκρασία στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής (στα 2.034 μ.) δύσκολα ξεπερνά τους 3° C. Δεν είναι σπάνια η περίπτωση χιονοπτώσεων ακόμα και τον Αύγουστο.

ΠΟΤΕ ΝΑ …ΜΗΝ ΠΑΤΕ
Εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών (χιόνια) κατά τους χειμερινούς μήνες, η διαδρομή είναι συνήθως κλειστή για τα οχήματα από τις αρχές Νοεμβρίου μέχρι τα μέσα Απριλίου.

ΒΑΛΤΕ ΒΕΝΖΙΝΗ
Πριν οδηγήσετε στον Transfagarasan road φροντίστε να γεμίσετε το ρεζερβουάρ του οχήματός σας. Πρατήρια καυσίμων πάνω στη τροχιά του ορεινού άξονα δεν υπάρχουν.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ
Αν ταξιδέψετε στη Ρουμανία με το δικό σας όχημα, εκτός από το διαβατήριο θα χρειαστείτε και την πράσινη κάρτα ασφάλισης του οχήματος.

ΠΟΥ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΤΕ
Σε περίπτωση που κατασκηνώσετε στην ύπαιθρο, προτιμήστε τη νότια πλευρά του βουνού, αφού η μέση θερμοκρασία είναι κατά 3-4 βαθμούς υψηλότερη απΆ ό, τι στη βόρεια πλευρά.

ΔΙΑΜΟΝΗ
Κουρτέα ντε Άργκες
Στο «Hotel Posada» (Tel: (248) 721451) και στο «Hotel Confarg» (Tel: (248) 728020).

Transfagarasan Road
Στη δυτική όχθη της τεχνητής λίμνης Vidraru προτιμήστε το σαλέ «Cabana Cumpana» (Tel: (0745) 910-023). Στην ανατολική όχθη της λίμνης συστήνεται το σαλέ «Valea Cu Pesti» (Tel: (0742) 020-129).

ΦΑΓΗΤΟ
Κουρτέα ντε Aργκες
Συστήνεται το «Restaurant Capra Neagra», το «Restaurant Montana» και το «Restaurant Confarg».

Transfagarasan Road
Πάνω στη διαδρομή του οδικού άξονα των Καρπαθίων, μπορείτε να γευματίσετε στο σαλέ «Cabana Balea» και στο σαλέ «Balea Cascada».

 

 

 

 

 

……………………………………………………………………………………………………..

 

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΒΑΥΑΡΙΚΕΣ ΑΛΠΕΙΣ

ΣΑΝ ΠΑΙΔΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Ταξίδι στις Βαυαρικές Άλπεις! Μια δυνατή εμπειρία που συνδυάζει τη γνωριμία της τοπικής αλπικής φύσης με μια περιπλάνηση στα μονοπάτια της γερμανικής ιστορίας, μέσα από την τριλογία των παραμυθένιων κάστρων της νότιας Βαυαρίας. Η προσέγγιση των συγκεκριμένων ιστορικών αξιοθέατων μπορεί να γίνει με την υιοθέτηση μιας κυκλικής διαδρομής με βάση το Μόναχο. Μικρό μέρος της διαδρομής περνά μέσα και από το αυστριακό έδαφος.
Κοσμοπολίτικη αλλά και παραδοσιακή, καλλιτεχνική και ταυτόχρονα τεχνοκρατική, η «Πόλη των Μοναχών» είναι συνώνυμη μιας σπουδαίας πολιτιστικής μητρόπολης του γερμανικού νότου. Ο λόγος για το Μόναχο, που αναπαύεται στις βόρειες απολήξεις των Βαυαρικών Άλπεων και δροσίζεται στα καθάρια νερά του ποταμού Ίσαρ (Isar).

Η βαυαρική πρωτεύουσα προσφέρεται ως αφετηρία μιας σειράς εξορμήσεων στο γεωγραφικό νότο της Γερμανίας. Σε αρκετά κοντινή απόσταση από τα αστικά της όρια βρίσκονται οι λίμνες Αμερζεε (Ammersee) και Στάρνμπεργκα Ζέε (Starnberger See). Για τους κατοίκους του Μονάχου, αλλά και για τους επισκέπτες της γερμανικής μεγαλούπολης, οι δυο γαλάζιες «κουκίδες» της βαυαρικής φύσης αποτελούν τους δημοφιλέστερους προορισμούς δυο κοντινών ημερήσιων εκδρομών.
Λίγο πιο μακριά, στην καρδιά των Βαυαρικών Άλπεων (110 χλμ. νοτιοδυτικά του Μονάχου), τρία επιβλητικά κάστρα (Νόισβανσταϊν -Neuschwanstein, Χόενσβανγκαου – Hohenschwangau και Λίνταχοφ – Linderhof) υψώνουν τα τείχη τους μέσα στην αγκαλιά μιας καταπράσινης φύσης. Κτισμένα σε κοντινή απόσταση από τα γερμανο-αυστριακά σύνορα, τα τρία κάστρα μοιάζουν να ξεπηδούν μέσα από ένα γοητευτικό παραμύθι αλλοτινών εποχών.

ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ
Αφήνετε πίσω σας το Μόναχο, οδηγώντας στον αυτοκινητόδρομο Α-96 (Ε-54) με κατεύθυνση την πόλη Λάντεμπεργκ (Landeberg), 57 χλμ. δυτικά. Στη συνέχεια ακολουθείτε την Εθνική οδό 17 με προορισμό την πόλη Σόνγκαου (Schongau). Η διαδρομή Λάντεμπεργκ – Σόνγκαου (28 xλμ.) κινείται κατά το πλείστον δίπλα στον ποταμό Λεχ (Lech), μέσα σε ένα σχετικά αδιάφορο τοπίο. Κάντε ωστόσο υπομονή, γιατί τα ωραία έπονται! Η ποθητή μεταμόρφωση της τοπικής φύσης γίνεται επιτέλους πραγματικότητα κατά μήκος της διαδρομής Σόνγκαου – Φούσεν (33 χλμ.). Σταδιακά, και όσο πλησιάζετε στην πόλη Φούσεν (Fussen), ο ανοιχτός ορίζοντας μπροστά σας αρχίζει να «κλείνει» από την ορεινή κορμοστασιά των Βαυαρικών Άλπεων.
Κτισμένη σε υψόμετρο 805 μ., μέσα στα όρια μιας ειδυλλιακής κοιλάδας, η πόλη Φούσεν είναι ένα πολυσύχναστο τουριστικό θέρετρο που διαθέτει εγκαταστάσεις για χειμερινά σπορ και αποτελεί μια καλή έδρα για όσους θέλουν να επισκεφτούν τα κοντινά κάστρα Νόισβανσταϊν και Χόενσβανγκαου. Παρκάρετε το όχημά σας και επιβιβαστείτε στο μικρό τουριστικό λεωφορείο. Ένας στενός σηματοδοτημένος δρόμος μέσα στην πράσινη βαυαρική φύση οδηγεί μετά από 3 χλμ. στο πρώτο κάστρο.
Κυκλωμένο από τις κορυφές των βουνών, το Χόενσβανγκαου ορθώνεται εντυπωσιακό στο ψηλότερο σημείο ενός δασωμένου βράχου, σε υψόμετρο 895 μ. Κτισμένο από το βασιλιά Μαξιμιλιανό Β΄ το 1832, είναι νεογοτθικού ρυθμού και αποτελεί το πρώτο μέρος της «τριλογίας» των βαυαρικών κάστρων.
Μόλις 2 χλμ. πιο μακριά βρίσκεται το επόμενο κάστρο, το Νόισβανσταϊν που ορθώνεται πάνω από τη χαράδρα (Πελλάτ) Pellat. Κτισμένο το 1886 από το βασιλιά Λουδοβίκο Β΄, δεσπόζει στο μέσο ενός υποβλητικού τοπίου σε υψόμετρο 965 μ. και καθηλώνει με την πολυτέλεια και τη μεγαλοπρέπεια των εσωτερικών του χώρων. Από τις επάλξεις του η θέα των Άλπεων κόβει την ανάσα.
Το τρίτο κάστρο λέγεται Λίνταχοφ και βρίσκεται 42 χλμ. ανατολικότερα. Για να το προσεγγίσετε θα χρειαστεί να οδηγήσετε μέσα και στο έδαφος της Αυστρίας. Αρκετά κοντά στην πόλη Φούσεν (3 χλμ. νότια) σας περιμένουν τα αυστριακά σύνορα και η εμπειρία του γειτονικού Τιρόλο. Ο επαρχιακός οδικός άξονας (314) που θα σας φέρει στην αυστριακή πόλη Ρόιτε (Reutte) διασχίζει κατοικημένες περιοχές με όμορφες κωμοπόλεις και χωριά εναρμονισμένα με το τοπίο των Άλπεων. Παραδοσιακά ξύλινα αγροτόσπιτα, μικρές εκκλησίες και περίτεχνα διακοσμημένα πανδοχεία ομορφαίνουν τα χιλιόμετρα της διαδρομής, ενώ τα ανθισμένα παρτέρια των ξύλινων μπαλκονιών προσδίδουν μια ξεχωριστή πινελιά στο πολύχρωμο σκηνικό της φύσης.

ΓΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΙΡΟΛΟ
Η πόλη Ρόιτε, 13 χλμ. μακριά από τη νοητή συνοριακή γραμμή, αποκαλύπτεται στο μέσον μιας πεδιάδας που περικλείεται από ψηλές αλπικές βουνοκορφές. Εάν έχετε κουραστεί από τη διαδρομή καλό είναι να διανυκτερεύσετε στα όρια της Ρόιτε.
Αφήνοντας πίσω σας τον ειδυλλιακό μικρόκοσμο της Ρόιτε με προορισμό το κάστρο Λίνταχοφ, ένας μικρός ελικοειδής επαρχιακός άξονας θα σας οδηγήσει μετά από 18 χλμ. και πάλι πίσω στο γερμανικό έδαφος. Συντροφιά καθοδόν, θα έχετε τη λίμνη Πλάνζε (Plansee) και ένα τοπίο μαγευτικό! Δασωμένοι ορεινοί όγκοι υποκλίνονται στις δαντελωτές όχθες της γαλάζιας λίμνης. Για περίπου 6 χλμ. θα ταξιδεύετε πλάι στις όχθες τις λίμνης και θα περάσετε από το ομώνυμο παραλίμνιο χωριό. Μετά το πέρασμα των συνόρων, το κάστρο Λίνταχοφ απέχει μόλις 8 χλμ.
Κτισμένο από το βασιλιά Λουδοβίκο Β΄, το κάστρο Λίνταχοφ αποτελεί το τρίτο ιστορικό αξιοθέατο της περιπλάνησης στις Βαυαρικές Άλπεις. Το τεράστιο πάλλευκο κτίσμα στέκεται αγέρωχο σε υψόμετρο 912 μ., εκτελώντας χρέη βιγλάτορα της γύρω ορεινής περιοχής.
Με τη γνωριμία του Λίνταχοφ, ολοκληρώνεται η διαδρομή στα τρία φημισμένα βαυαρικά κάστρα. Για να επιστρέψετε στο Μόναχο, μπορείτε να επιλέξετε τον αυτοκινητόδρομο Α-95 ή την Εθνική οδό 2 (μέσω της πόλης Βάιλχαιμ). Ξεκινώντας, ωστόσο, για την βαυαρική πρωτεύουσα, ο ρομαντισμός τελειώνει και αρχίζει η νοσταλγία, για το παιδικό παραμύθι των κάστρων που ζήσατε…

…………………………………………

FAST INFO

ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ
Εκτός από τις κομψές μινιατούρες των βαυαρικών κάστρων, μπορείτε επίσης να αγοράσετε ξυλόγλυπτα σουβενίρ, διάφορα αντικείμενα χειροτεχνίας, υπέροχα ζωγραφισμένα ποτήρια μπύρας, ρολόγια τοίχου με κούκο και παραδοσιακά μάλλινα ενδύματα.

ΚΑΛΗ ΟΡΕΞΗ
Δοκιμάστε τα περίφημα μοσχαρίσια λουκάνικα (Weisswurst) με μουστάρδα και πρέτσελ, ψητό κοτόπουλο γεμιστό με συκώτι χήνας, ελάφι με πατατοσαλάτα, βραστό βοδινό (Tafelspitz) και αγριογούρουνο Βαυαρίας (Schweinshaxe). Γεμίστε τα ποτήρια σας με εξαιρετική βαυαρική μπύρα, τη «ξανθιά» γερμανική θεά.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ
Αν ταξιδέψετε στη Γερμανία με το δικό σας όχημα, εκτός από το διαβατήριό σας (ή την αστυνομική ταυτότητα με τους λατινικούς χαρακτήρες) θα χρειαστείτε επίσης μια πράσινη κάρτα ασφάλισης του οχήματος. Για την είσοδο του οχήματος στην Αυστρία είναι απαραίτητη η αγορά της Vignette (εν είδει διοδίων, κοστίζει ανάλογα το χρόνο παραμονής στη χώρα).

ΩΡΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ
Τα τρία βαυαρικά κάστρα είναι ανοιχτά καθημερινά από 09.00 – 17.30 (Απρίλιο-Σεπτέμβριο) και 10.00 – 16.00 (Οκτώβριο – Μάρτιο). Η είσοδος στο εσωτερικό τους γίνεται μόνο με γκρουπ, υπό την συνοδεία ξεναγού.

ΔΙΑΜΟΝΗ
Ρόιτε
Στο «Hotel Schwarzer Adler» (Tel (05772) 62504) ή στο «Hotel Garni Beck» (Tel (05672) 62522).

Φούσεν
Στο «Hotel Sonne» (Tel (08362) 90800) και το «Hotel Zum Hechten» (Tel (08362) 91600).

ΦΑΓΗΤΟ
Ρόιτε
Συστήνεται το «Restaurant Gastof Zum Mohren».

Φούσεν
Στο «Restaurant Franziskaner» και το «Restaurant Kulturcaf».

 

 

—————————————————————————————————————————————————————————————

ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ

Η ΩΡΑΙΑ ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ

Λίμνη Πλαστήρα. Μια «δυνατή», καθ’ όλες τις εποχές του χρόνου, οικολογική παράσταση, αποτυπωμένη στον καμβά της αγραφιώτικης φύσης μ’ όλες τις αποχρώσεις του ουράνιου τόξου.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

Η Καρδίτσα αποτελεί το πλησιέστερο με τη λίμνη αστικό κέντρο, καθώς απέχει μόλις 25 χλμ. ανατολικά. Ο οδικός άξονας που όλοι συνήθως ακολουθούν για να μεταβούν από τη θεσσαλική πρωτεύουσα στις όχθες της λίμνης Πλαστήρα είναι αυτός που οδηγεί –μέσω του χωριού Μητρόπολη– στο Μορφοβούνι, την ιδανικότερη αφετηρία για να πραγματοποιήσετε τον γύρο της λίμνης.

Το Μορφοβούνι (πρώην Βουνέσι), ιδιαίτερη πατρίδα του Νικολάου Πλαστήρα, του ζωγράφου Δημήτρη Γιολδάση και του συγγραφέα Αντώνη Σαμαράκη βρίσκεται κοντά στο θεσσαλικό κάμπο και ταυτόχρονα μέσα στη δυσπρόσιτη ορεινή αγκαλιά των Αγράφων. Αυτή η γεωμορφολογική ιδιαιτερότητα είχε καταστήσει το Μορφοβούνι ένα προσφιλές καταφύγιο παρανόμων, κατατρεγμένων, αλλά και αγωνιστών πατριωτών που μάχονταν τον εκάστοτε κατακτητή.

Στο Μορφοβούνι, ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της ορεινής Καρδίτσας, εκτός από τον εκθεσιακό χώρο λαογραφικής τέχνης της αίθουσας Δημήτρη Γιολδάση, λειτουργεί και το Κέντρο Ιστορικών Μελετών Νικολάου Πλαστήρα, που περιλαμβάνει μόνιμη έκθεση φωτογραφίας και βιβλιοθήκη με 900 περίπου βιβλία, σχετικά με τη ζωή και το έργο του Νικολάου Πλαστήρα (1883-1953). Επίσης, 2 χλμ. πριν το Μορφοβούνι βρίσκεται η διασταύρωση που οδηγεί στη Μονή της Αγίας Τριάδας, ένα κτίσμα του 1858, που ανεγέρθηκε στη θέση μιας άλλης παλαιότερης μονής του 14ου αιώνα. Από τον εμπρησμό των ιταλικών στρατευμάτων κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σώθηκε μόνο το καθολικό του ναού και ένα μεγάλο μέρος του εξωτερικού περίβολου.

Ακολουθώντας τον παραλίμνιο δρόμο με κατεύθυνση τους όμορους οικισμούς Κρυονέρι και Κερασιά, οι συναρπαστικές παραστάσεις της «Ωραίας Κοιμωμένης των Αγράφων» θα μαγνητίσουν το βλέμμα σας και θα απογειώσουν τις αισθήσεις σας. Οι δύο γραφικοί οικισμοί, πνιγμένοι στο πράσινο της τοπικής φύσης, δεν θα αργήσουν να κάνουν την εμφάνισή τους, καθώς απέχουν μόλις 6,5 και 7,5 χλμ. αντίστοιχα από το Μορφοβούνι. Το Κρυονέρι (πρώην Στούγκο) υπήρξε η ιδιαίτερη πατρίδα του Χρήστου Καραχρήστου (γιατρού του Γεωργίου Καραϊσκάκη) και είναι ένας από τους οικισμούς που απώλεσαν σημαντικό μέρος των καλλιεργήσιμων εδαφών τους εξαιτίας της δημιουργίας της λίμνης. Στην κοντινή Κερασιά, που οφείλει την ονομασία της στις πάμπολλες κερασιές που υπάρχουν στην περιοχή, αξίζει να επισκεφθείτε την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, που σύμφωνα με την τοπική παράδοση κτίστηκε κατόπιν υπόδειξης της ίδιας της Παναγίας. Το εσωτερικό του ναού κοσμούν αγιογραφίες που χρονολογούνται από το 1640.

Επόμενος προορισμός στο περιμετρικό ταξίδι της λίμνης, τα Καλύβια Πεζούλας. Έχοντας διατρέξει δάση από βελανιδιές και πλατάνια, θα προσεγγίσετε έναν από τους καλύτερα οργανωμένους χώρους αναψυχής της λίμνης, όπου έχετε την δυνατότητα  να απολαύσετε ποικιλοτρόπως τις χαρές του υδάτινου παράδεισου. Μπορείτε να  περπατήσετε χαλαρά κατά μήκος της λίμνης, να ακολουθήσετε πεζοπορικές διαδρομές στις κοντινές καταπράσινες πλαγιές, να διασχίσετε τα νερά της λίμνης με κανό ή με ποδήλατα-καταμαράν, να ιππεύσετε ένα όμορφο άλογο, να οδηγήσετε σε ορεινές διαδρομές με mountain-bike, ή να κολυμπήσετε στα κρυστάλλινα νερά της λίμνης.

Από τα Καλύβια Πεζούλας, μπορείτε να επιχειρήσετε μια μικρή παράκαμψη προς τα δυτικά και να φτάσετε στα χωριά Πεζούλα (2 χλμ.), Φυλακτή (4 χλμ.) και Νεράιδα (6 χλμ.). Στη διαδρομή Καλύβια Πεζούλας – Πεζούλα, ο βατός χωματόδρομος που ξεκινά στα αριστερά σας μέσα στο πυκνό ελατόδασος (υπάρχει ταμπέλα) καταλήγει μετά από 500 μ. στο ναό του Αγίου Παντελεήμονα, απ’ όπου μπορείτε να απολαύσετε μια πανοραμική θέα της λίμνης. Επίσης, η διαδρομή καθ’ οδόν προς τη Νεράιδα (που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.200 μ.) θα σας μείνει αξέχαστη, όπως άλλωστε και η θέα που μπορείτε να έχετε από τα όρια του οικισμού.

Επιστροφή και πάλι στον παραλίμνιο δρόμο με κατεύθυνση το Νεοχώρι, τον επόμενο οικισμό της διαδρομής που βρίσκεται 5,5 χλμ. μακριά από τα Καλύβια Πεζούλας. Το Νεοχώρι θεωρείται το «μπαλκόνι» της λίμνης Πλαστήρα. Απλωμένο στην πλαγιά των Αγράφων, το Νεοχώρι είναι προικισμένο με μια καταπληκτική θέα της γαλάζιας λίμνης. Ο συγκεκριμένος οικισμός γνώρισε ημέρες ευημερίας από τον 16ο ως το 18ο αιώνα, όταν αποτελούσε ένα από τα αξιολογότερα χωριά των Αγράφων. Κατά την παρουσία σας στο Νεοχώρι μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Έρευνας και Επιστήμης, καθώς και τον Βοτανικό Κήπο Νεοχωρίου, που καταλαμβάνει μια έκταση δέκα στρεμμάτων κοντά στις όχθες της λίμνης.

Περίπου 13 χλμ. χωρίζουν το Νεοχώρι από το φράγμα της λίμνης, ενώ καθ΄οδόν παρεμβάλλεται το χωριό Μπελοκομίτης. Περίπου 2 χλμ. πριν τον Μπελοκομίτη τολμήστε μια μικρή παράκαμψη 8 χλμ. προς το χωριό Καρίτσα, ένα από τα παλαιότερα της περιοχής. Κοντά στο χωριό, σε υψόμετρο 1.400 μ., δεσπόζει η σκαλισμένη στο βράχο Μονή της Παναγίας της Πελεκητής, που εικάζεται ότι λαξεύτηκε στο βράχο με τη χρήση μόνο ξύλινων εργαλείων, σύμφωνα με τις προσταγές της ίδιας της Παναγίας. Η Μονή της Παναγίας ξεκίνησε να κατασκευάζεται από τον μοναχό Πορφύριο γύρω στο 1500, για να ολοκληρωθεί τριάντα χρόνια αργότερα από τον Όσιο Δαμιανό.

Οι λάτρεις του ψαριού έχουν την ευκαιρία να γευτούν στον Μπελοκομίτη –λόγω του ιχθυοτροφείου που λειτουργεί λίγο έξω από το χωριό– εύγευστη πέστροφα. Οι ταβέρνες και οι ψησταριές της περιοχής προσφέρουν σε αφθονία ψητές πέστροφες, που ψαρεύονται επί τόπου. Για τους λάτρεις του καλού φαγητού, η τοπική γαστρονομική παράδοση επιτάσσει κατσίκι γεμιστό στη γάστρα, αγριογούρουνο στιφάδο, κουνέλι λεμονάτο, μπομπόρι (λουκάνικο με πράσο), χοιρινό πρασοσέλινο, τραχανά, χειροποίητες πίτες (μπατζίνα, πλαστός), καθώς και κρασί από τους αμπελώνες του Μεσενικόλα.

Το εντυπωσιακό φράγμα της λίμνης (έχει διαστάσεις 83 μ. ύψος, 220 μ. μήκος και 4 μ. πλάτος), που ορθώνει το τσιμεντένιο του ανάστημα απέναντι στα ορμητικά νερά του ποταμού Μέγδοβα, του Ταυρωπού των αρχαίων χρόνων, στάθηκε η αιτία δημιουργίας του υδάτινου χάρτη της λίμνης Πλαστήρα. Η ιδέα του φράγματος ήταν μια έμπνευση του Νικολάου Πλαστήρα (1925) και θεωρήθηκε ως η απόλυτη λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας που μάστιζε την πεδιάδα και τα χωριά της Νότιας Καρδίτσας. Το μεγαλόπνοο αυτό έργο υλοποιήθηκε τελικά το 1959, έξι χρόνια μετά το θάνατο του Νικολάου Πλαστήρα, ενώ με τα νερά της λίμνης που δημιουργήθηκε λειτουργεί παράλληλα και ένας υδροηλεκτρικός σταθμός της ΔΕΗ.

Μετά το φράγμα, ο στενός και γεμάτος στροφές οδικός άξονας αρχίζει να ανηφορίζει προς τα χωριά Μούχα και Καστανιές, που απέχουν 3 και 5,5 χλμ. αντίστοιχα από το φράγμα. Μετά τις Καστανιές θα φτάσετε στο χωριό Λαμπερό (πρώην Τετάγι), την ιδιαίτερη πατρίδα του Καπετάν-Αγραφιώτη, οπλαρχηγού της επανάστασης του 1821. Μόλις 4 χλμ. βορειότερα απλώνεται ο παραλίμνιος οικισμός του Αγίου Αθανασίου, που διαθέτει παραλία για κολύμπι και έχει κατάλληλη υποδομή για καφέ και φαγητό δίπλα στις όχθες της λίμνης.

Περίπου 7 χλμ. μετά τον Άγιο Αθανάσιο, θα φτάσετε στη διασταύρωση για το Μοσχάτο. Σε κοντινή απόσταση από τη διασταύρωση δεσπόζει η Μονή Κορώνης, το σπουδαιότερο θρησκευτικό μνημείο του νομού Καρδίτσας, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη θρησκευτική και πνευματική αφύπνιση των Θεσσαλών κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Στη Μονή Κορώνης, ένα επιβλητικό καστρομοναστήρι, λειτούργησε κατά την τουρκοκρατία κρυφό σχολειό, ενώ αξιόλογες είναι οι αγιογραφίες κρητικής τεχνοτροπίας του 16ου αιώνα (1587) που διασώζονται στο καθολικό του ναού.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…

Επιστροφή ξανά στον παραλίμνιο δρόμο και πορεία για το χωριό Μεσινικόλα, που απέχει 6 χλμ. από τη διασταύρωση. Με την άφιξή σας στο χωριό Μεσινικόλα, που φημίζεται για την εκλεκτή ποικιλία κρασιών που παράγουν οι αμπελώνες του, ουσιαστικά ολοκληρώνεται η περιμετρική περιήγηση της λίμνης Πλαστήρα. Πρόκειται για μια διαδρομή που αγγίζει -μαζί με τις παρακάμψεις- περίπου τα 90 χλμ. Εκτός από τα χωριά που βρίσκονται περιμετρικά της λίμνης, ένας μεγάλος αριθμός παραδοσιακών αγραφιώτικων οικισμών κρύβονται στην ευρύτερη ορεινή περιοχή (Ανθηρό, Κουτσοπαππούλου, Καροπλέσι, Ίταμος, Ραχούλα, Καταφύγιο, Πορτίτσα, Μοσχάτο) και καρτερούν υπομονετικά τους ανήσυχους φυσιολάτρες και τους επίδοξους εξερευνητές να τα ανακαλύψουν.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΚΑΛΥΒΙΑ   ΠΕΖΟΥΛΑ

1) Ξενοδοχείο «Πεζούλας»  Τηλ. 24410-92448

2) Ξενοδοχείο «Οδυσσέας»  Τηλ. 24410-92988

3) Ξενοδοχείο «Μέγδοβας»  Τηλ. 24410-92377

4) Ξενοδοχείο «Πλαστήρας» στην Νεράιδα  Τηλ. 24410-92460

ΚΑΣΤΑΝΙΑ

1) Ξενώνας «Καστανιά»  Τηλ. 24410-94155

2) Ξενώνας «Καλλιστώ» Τηλ. 24410-9715

ΝΕΟΧΩΡΙ

1) Ξενοδοχείο «Νέβρος»  Τηλ. 24410-93201

2) Ξενοδοχείο «Ανατολή»  Τηλ. 24410-93063

3) Ξενοδοχείο «Φώτας»  Τηλ. 24410-93390

4) Ξενοδοχείο «Πάνδιων» Τηλ. 24410-93440

5) Ξενοδοχείο «Αγνάντι»  Τηλ. 24410-93190

6) Ξενοδοχείο «Ναϊάδες»  Τηλ. 24410-93333

7) Ενοικιαζόμενα δωμάτια «Σταυρούλα»  Τηλ. 24410-93108

8) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Αντιγόνη»  Τηλ. 24410-93

ΜΠΕΛΟΚΟΜΙΤΗΣ

1) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Κτήμα Αλωνάκι» Τηλ. 24410-93420

ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

1) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Νάκος» Τηλ. 6979-338520, 6977-552872

ΜΟΣΧΑΤΟ

1) Ξενοδοχείο «Βάκχος»  Τηλ. 24410-55435

ΦΥΛΑΚΤΗ

2) Ξενοδοχείο «Φυλακτή»  Τηλ. 24410-92840

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΝΕΟΧΩΡΙ

1) Αστυνομία  Τηλ. 24410-93216

2) Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 24410-92297

3) Δήμος  Τηλ. 24410-99020

ΜΕΣΕΝΙΚΟΛΑΣ

1) Αστυνομία  Τηλ. 24410-95240

2) Κέντρο Υγείας  Τηλ. 24410-95226

3) Δήμος  Τηλ. 24410-95631

ΚΑΛΥΒΙΑ ΠΕΖΟΥΛΑΣ

1) Αστυνομία  Τηλ. 24410-93216

2) Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 24410-92297

3) Δήμος  Τηλ. 24410-92297

ΓΕΥΣΕΙΣ

Η τοπική κουζίνα των Αγράφων προτείνει ντόπια ψητά κρέατα (κοκορέτσι, αρνί και κατσίκι ψητό, λουκάνικα), καλομαγειρεμένο κυνήγι, ντόπιες πίτες, σπληνάντερο, τυρί και φυσικά πέστροφες από τα ιχθυοτροφεία της περιοχής. Δοκιμάστε όλα τα τοπικά εδέσματα με ντόπιο δυνατό τσίπουρο και γλυκόπιοτο κρασί από τους αμπελώνες του Μεσενικόλα. Αν είστε οπαδοί των οικολογικών προϊόντων, αναζητήστε στο Μορφοβούνι τα προϊόντα του «Συνεταιρισμού Γυναικών Λίμνης Πλαστήρα». Εδώ μπορείτε να προμηθευτείτε οικολογικά κηπευτικά (πατάτες, ντομάτες, φασόλια), γλυκά του κουταλιού φτιαγμένα με παραδοσιακό τρόπο, λικέρ από φρούτα της περιοχής (ρόδο, βάτα), χυλοπίτες, τραχανά, ρίγανη και διάφορα αφεψήματα (τσάι και χαμομήλι). Παρόμοια ποικιλία προϊόντων θα βρείτε και στα υπόλοιπα χωριά της λίμνης, καθώς και σε υπαίθριους πωλητές περιμετρικά της λίμνης. Φεύγοντας από την περιοχή αγοράστε μέλι, κάστανα, καρύδια, βότανα, λουκάνικα, φασόλια, παραδοσιακά υφαντά, κεντήματα και γαλακτοκομικά είδη.

ΔΥΤΙΚΟ ΠΗΛΙΟ

ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ

Στο Πήλιο σμίγει και δένει αρμονικά η ιστορία και ο μύθος, με καταλύτη την τοπική παραδεισένια φύση που αποτελούσε τη θερινή κατοικία των Ολύμπιων θεών.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

Το μυθικό βουνό του Πηλίου, που υψώνει το καταπράσινο ορεινό του ανάστημα πάνω από τον Βόλο, αποτελεί τη φυσική διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο Αιγαίο πέλαγος και στον Παγασητικό κόλπο. Αφήνοντας πίσω σας τον Βόλο, την πολύβουη πρωτεύουσα του νομού Μαγνησίας, θα οδηγήσετε για 8 χλμ. πάνω στον παραλιακό δρόμο με κατεύθυνση τον οικισμό Αγριά. Πρόκειται για ένα κοντινό παραθαλάσσιο προάστιο του Βόλου που διαθέτει μια εκτεταμένη παραλία (Σουτραλί), κατάμεστη από ψαροταβέρνες και συμπαθητικά καφέ.

Η Αγριά αποτελούσε αρχικά το επίνειο των ορεινών οικισμών Δράκειας και Αγίου Λαυρεντίου, αλλά σταδιακά μεγάλωσε και σήμερα είναι ένας αυτόνομος οικισμός που θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα κέντρα εμπορίας λαδιού και ελιάς της περιοχής του Πηλίου. Στην Αγριά διοργανώνεται από το 1950  ανελλιπώς κάθε Ιούλιο (για ένα Σαββατοκύριακο του μήνα) ψαράδικη βραδιά με διάφορες εκδηλώσεις.

Μετά την Αγριά, ο οδικός άξονας απομακρύνεται από την ακτογραμμή και προσεγγίζει τα «Χωριά των Λουλουδιών», Κάτω Λεχώνια (2 χλμ.) και Άνω Λεχώνια (4 χλμ.). Ο δεύτερος οικισμός παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς ταυτίζεται από τους αρχαιολόγους με την αρχαία πόλη Μεθώνη, ερείπια της οποίας υπάρχουν στη γύρω περιοχή. Στα όρια των Άνω Λεχωνίων υψώνονται τα πυργόσπιτα του Κοκοσλή και του Ολύμπιου, που χρονολογούνται από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Τα Άνω Λεχώνια είναι, ωστόσο, άμεσα συνδεδεμένα με τον θρυλικό «Μουτζούρη», το τρενάκι του Πηλίου, που μετά από 25 χρόνια ακινησίας ξεκίνησε και πάλι τη διαδρομή του. Το χαριτωμένο τρενάκι, μετά από 28 χλμ. ανηφορικής πορείας σε καταπράσινες πλαγιές, πάνω από πέτρινα γεφύρια και μέσα από ορεινούς οικισμούς (Άνω Γατζέα, Αγία Τριάδα, Άγιο Αθανάσιο, Πινακάτες και Αργυρέικα) καταλήγει ύστερα από περίπου μιάμιση ώρα πορεία στις Μηλιές.

Όπως το παραδοσιακό τρενάκι του Πηλίου, μπορείτε και εσείς να εγκαταλείψετε προσωρινά την ακτογραμμή και να επιχειρήσετε μια οδική διείσδυση στη μαγευτική ενδοχώρα του Δυτικού Πηλίου. Με αφετηρία τα Άνω Λεχώνια, μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια σύντομη αλλά σίγουρα αξέχαστη περιπλάνηση στα χωριά Άγιος Βλάσιος (5 χλμ.), Άγιος Γεώργιος (10 χλμ.), Πινακάτες (12 χλμ.), Βυζίτσα (15 χλμ.) και Μηλιές (18 χλμ.), πριν καταλήξετε και πάλι στη γαλάζια αγκαλιά του Παγασητικού κόλπου, κοντά στα χωριά Καλά Νερά και Κορόπη.

Με τη γαλάζια οπτασία του Παγασητικού κόλπου να συντροφεύει την ανάβασή σας στα ορεινά μονοπάτια του Πηλίου, ένας αρκετά στενός και ιδιαίτερα ελικοειδής δρόμος, πνιγμένος κυριολεκτικά μέσα στα πεύκα, στα ρείκια, στα πλατάνια και στις ελιές, θα σας οδηγήσει από τα Άνω Λεχώνια στον οικισμό Βυζίτσα. Πρωτίστως θα περάσετε από τα χωριά Άγιος Βλάσιος, Άγιος Γεώργιος και Πινακάτες. Γραφικοί, καταπράσινοι οικισμοί, με φιλόξενους κατοίκους και δομημένοι με το δικό τους ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ύφος, αποτελούν μια εισαγωγή στο παραμυθένιο σκηνικό του Πηλίου.

Η ανηφορική ασφάλτινη λωρίδα, από τα Άνω Λεχώνια μέχρι και τον Άγιο Γεώργιο, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς πρόκειται για έναν στενό, γεμάτο δύσκολες στροφές οδικό άξονα, και με οδόστρωμα που παρουσιάζει αρκετές ανωμαλίες και παγίδες. Αντίθετα, το κομμάτι της διαδρομής από τον Άγιο Γεώργιο μέχρι και τις Μηλιές είναι σαφώς σε πολύ καλύτερη κατάσταση, με καλοσχεδιασμένες στροφές και καινούριο ασφαλτοτάπητα.

Ο Άγιος Γεώργιος, που βρίσκεται κάτω από την κορυφή Εύζωνας, είναι το ψηλότερο χωριό του Πηλίου (620 μ.). Πρόκειται για έναν οικισμό με έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου υπάρχουν αρκετές αξιόλογες εκκλησίες, όπως του Αγίου Αθανασίου (1795), του Αγίου Γεωργίου, της Κοίμησης της Θεοτόκου (1744), καθώς και η Μονή Ταξιαρχών, η μεγαλύτερη γυναικεία μονή του Πηλίου (1309). Παρεμπιπτόντως, από τις αρχές του 10ου αιώνα παρατηρήθηκε μια έξαρση του μοναχισμού στο Πήλιο, που συνεχίστηκε ως τα τέλη του 14ου αιώνα, ενώ αρκετά μοναστήρια με επιμελημένη κατασκευή και πλούσια διακόσμηση ιδρύθηκαν εκείνη την εποχή.

Στη συνέχεια της διαδρομής παρεμβάλλονται οι Πινακάτες, ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα χωριά του Δυτικού Πηλίου. Πέτρινες παραδοσιακές κατοικίες, επιβλητικά αρχοντικά, λιθόστρωτα καλντερίμια γραφικά ξωκλήσια και μια γαλάζια θέα που κόβει κυριολεκτικά την ανάσα αποτελούν το χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτού του πηλιορείτικου οικισμού. Πριν αναχωρήσετε για την Βυζίτσα, ανάψτε ένα κερί στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και δροσιστείτε στην ιστορική πηγή του Τσιρογιάννη.

Η Βυζίτσα, πνιγμένη στην πλούσια βλάστηση της πηλιορείτικης φύσης, κατά το παρελθόν συγκέντρωνε πλούτο και ευμάρεια. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνονται σήμερα στις περίτεχνες εκκλησίες (η Βασιλική της Ζωοδόχου Πηγής, κτίσμα του 1725), στις πέτρινες κρήνες, στα επιβλητικά πυργόσπιτα και στα πάμπολλα αρχοντικά της Βυζίτσας (Βαφειάδη, Βέργου, Γερουλάνου), πολλά εκ των οποίων έχουν αναπαλαιωθεί από τον ΕΟΤ σε ξενώνες και αποτελούν μοναδικά δείγματα της τοπικής αρχιτεκτονικής. Κάντε μια στάση στην πλακόστρωτη πλατεία της Βυζίτσας και απολαύστε τον καφέ σας κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο. Περιπλανηθείτε κατόπιν στα φιδίσια καλντερίμια του πηλιορείτικου οικισμού και θαυμάσετε τις ξεχωριστές πετρόκτιστες αρχιτεκτονικές δημιουργίες της Βυζίτσας, που σε συνδυασμό με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής των ντόπιων, συνεχίζουν να διατηρούν την παράδοση και την αίγλη αιώνων.

Μόλις 3 χλμ. μακριά από τη Βυζίτσα απλώνονται οι Μηλιές, όπου γίνεται και ο τερματισμός του θρυλικού «Μουτζούρη». Οι Μηλιές, ένα από τα γραφικότερα κεφαλοχώρια του Πηλίου, είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του δάσκαλου του Γένους Άνθιμου Γαζή. Στο παραδοσιακό κτήριο της τοπικής βιβλιοθήκης «Ψυχής Άκος» φυλάσσονται  σημαντικά χειρόγραφα και χάρτες της Επανάστασης του 1821, καθώς και μια σπάνια συλλογή βιβλίων, εγγράφων και οργάνων φυσικής και χημείας του 18ου αιώνα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το Λαογραφικό Μουσείο, η κατοικία-μουσείο του ζωγράφου Θεόφιλου, ενώ στην κεντρική πλατεία του πηλιορείτικου κεφαλοχωρίου βρίσκεται η εκκλησία των Ταξιαρχών (1741), όπου υψώθηκε η σημαία της Επανάστασης του 1821 από τα χωριά του Πηλίου. Η εκκλησία των Ταξιαρχών φημίζεται για το εξαίσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις υπέροχες αγιογραφίες της.

Πριν επιστρέψετε στη γαλάζια αγκαλιά του Παγασητικού κόλπου, κάντε μια γαστρονομική στάση σε μια από τις πάμπολλες γραφικές ταβέρνες του χωριού. Μέσα από την μεγάλη ποικιλία των τοπικών εδεσμάτων δοκιμάστε σπετζοφάι, κρασάτο κόκορα, ριγανοκεφτέδες και χοιρινό με κυδώνια. Γεμίστε τα ποτήρια σας με μυρωδάτο τσίπουρο και ούζο, ενώ για επιδόρπιο προτιμήστε τα πηλιορείτικα γλυκά κουταλιού (γλυκό μήλο, κεράσι, πορτοκάλι) ή φρέσκα καρύδια με γιαούρτι και μέλι.

Αφήνοντας πίσω σας τις Μηλιές, μετά από 7 κατηφορικά χιλιόμετρα θα συναντήσετε τον κεντρικό παραλιακό δρόμο, κάπου στα μέσα περίπου της διαδρομής Καλά Νερά – Κορόπη. Δεξιά της διασταύρωσης βρίσκεται ο οικισμός Καλά Νερά. Πλατάνια, ευκάλυπτοι και λεύκες που ορθώνονται δίπλα ακριβώς στην αμμουδερή ακτογραμμή, συνιστούν μια όαση πρασίνου και δροσιάς, ενώ τα κρυστάλλινα νερά που αναβλύζουν από τις πάμπολλες βρύσες έχουν προφανώς δανείσει στο χωριό την ονομασία του.

Αντίθετα, οδηγώντας αριστερά στην διασταύρωση, και σε συνέχεια της παραλιακής διαδρομής στον μυχό του Παγασητικού κόλπου, σύντομα θα βρεθείτε στην Κορόπη,  το επίνειο των Μηλιών. Η Κορόπη είναι ένας μικρός οικισμός του Δυτικού Πηλίου που βρίσκεται απλωμένος σε μια περιοχή ελαιώνων και εσπεριδοειδών. Η απόδραση δροσιάς για τους κατοίκους της Κορόπης γίνεται στην κοντινή αμμουδερή παραλία του Ράμνου, μήκους 2 χλμ.

Συνεχίζοντας νοτιότερα, μετά από 3 χλμ. ακολουθείστε τη λοξή δεξιά διασταύρωση του δρόμου. Σύντομα θα προσεγγίσετε το αμφιθεατρικά κτισμένο παραθαλάσσιο χωριό Άφησσος, που πλαισιώνεται από τρεις ειδυλλιακές παραλίες (Καλλιφτέρη, Αμποβό, Λαγούδα). Σύμφωνα με τη μυθολογία, από τις πηγές του χωριού προμηθεύτηκαν οι Αργοναύτες το νερό για τις ανάγκες του ταξιδιού τους.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…

Με προορισμό την κωμόπολη Αργαλαστή, θα συνεχίσετε παραλιακά ως τον μικρό οικισμό Λευκόκαστρο (2,5 χλμ. μακριά), ενώ ο μικρός και υπερβολικά στενός δρόμος (που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς σε πολλά σημεία του είναι τσιμεντένιος) στρέφεται στη συνέχεια στο εσωτερικό, για να ενωθεί μετά από 4 χλμ. ξανά με τον κεντρικό οδικό άξονα. Από αυτό το σημείο, η Αργαλαστή απέχει μόλις 4 χλμ. Η άφιξή σας στην Αργαλαστή σηματοδοτεί ουσιαστικά το τέλος της περιπλάνησής σας στο Δυτικό Πήλιο, αφού το συγκεκριμένο πηλιορείτικο κεφαλοχώρι, κτισμένο πάνω σ’ ένα κατάφυτο οροπέδιο, αποτελεί την πύλη εισόδου στο Νότιο Πήλιο.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

1) Ξενοδοχείο «Ανωβολιός» Τηλ. 24280-86898

2) Ξενοδοχείο «Χρυσή Νεφέλη» Τηλ. 24280-94251

3) Αρχοντικό «Βογιατζόπουλου»  Τηλ. 24280-93135

4) Αρχοντικό «Τζώρτζης» Τηλ. 24280-94252

5) Αρχοντικό «Ιωαννίδη»  Τηλ. 24280-94071

ΒΥΖΙΤΣΑ

1) Ξενοδοχείο «Μοντάνα» Τηλ. 24230-86900

2) Ξενοδοχείο «Στώικος» Τηλ. 24230-86406

3) Αρχοντικό «Μπλάνα» Τηλ. 24230-86840

4) Αρχοντικό «Κοντού» Τηλ. 24230-86793, 86493

5) Αρχοντικό «Καραγιαννόπουλου» Τηλ. 24230-86717

ΑΦΥΣΣΟΣ

1) Ξενοδοχείο «Μαιστράλι» Τηλ. 24230-33472

2) Ξενοδοχείο «Γαλήνη» Τηλ. 24230-33214

3) Ξενοδοχείο «Αλέξανδρος»  Τηλ. 24230-33385

4) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Αγνάντι» Τηλ. 24230-33390

5) Ενοικιαζόμενα δωμάτια «Σπανός» Τηλ. 24230-22689

ΠΙΝΑΚΑΤΕΣ

1) Ξενοδοχείο «Αλατίνου» Τηλ. 24230-86995

2) Ξενοδοχείο «Ξηραδάκης» Τηλ. 24230-86375

ΜΗΛΙΕΣ

1) Ξενοδοχείο «Παλιός Σταθμός» Τηλ. 24230-86425

2) Ξενοδοχείο «Δρύαλος» Τηλ. 24230-86690

3) Αρχοντικό «Φιλιππίδη» Τηλ. 24230-86204

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΑΓΡΙΑ

1) Αστυνομία  Τηλ. 24280-8687

2) Αγροτικό ιατρείο Τηλ. 24280-93333

3) Δήμος  Τηλ. 24280-92352

ΜΗΛΙΕΣ

1) Αστυνομία  Τηλ. 24230-86222

2) Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 24230-86666

3) Δήμος  Τηλ. 24230-86890

4) Βιβλιοθήκη «Ψυχής Άκος» Τηλ. 24230-86260

5) Λαογραφικό Μουσείο Τηλ. 24230-86602

ΑΡΓΑΛΑΣΤΗ

1) Αστυνομία  Τηλ. 24230-54236

2) Κέντρο Υγείας  Τηλ. 24230-54611

3) Δήμος  Τηλ. 24230-54219

ΓΕΥΣΕΙΣ

Μην τολμήσετε να φύγετε από το βουνό των Κενταύρων αν πρωτίστως δεν έχετε γευτεί σπετζοφάι, στραπατσάδα (τηγανητά αυγά με ντομάτα και τυρί), φασολάδα, κολοκυθοκορφάδες, γεμιστό χοιρινό, τουρσί τσιτσίραφα, πίτες και κρίταμα. Στην ευρύτερη περιοχή του Πηλίου δραστηριοποιούνται αρκετοί γυναικείοι αγροτικοί συνεταιρισμοί, που παρασκευάζουν και πωλούν αγνά τοπικά προϊόντα. Τι να ψωνίσετε από το Πήλιο; Μέλι, λάδι, ελιές, μηλόξιδο, μαρμελάδες, γλυκά του κουταλιού, κάστανα, λικέρ φρούτων, τραχανά, αρωματικά βότανα, υφαντά, κρασί, τσίπουρο, ξυλόγλυπτα και είδη λαϊκής τέχνης.

 

Δημοσίευση 12-11-2009

ΝΟΤΙΑ ΠΙΝΔΟΣ

ΜΙΚΡΗ ΕΛΒΕΤΙΑ

Αρκετά συχνά ταυτίζουμε το νομό Τρικάλων με τις απέραντες εκτάσεις του θεσσαλικού κάμπου, αγνοώντας τη παρουσία της μεγαλόπρεπης ορεινής φύσης της Νότιας Πίνδου.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

Ο παράδεισος της Νότιας Πίνδου έχει τη δική του πύλη, όπως άλλωστε διατείνεται και η ονομασία της. Η Πύλη Τρικάλων, 18 χλμ. δυτικά της πρωτεύουσας του νομού, ανέκαθεν ήταν η πύλη-είσοδος των εμπόρων και των ταξιδευτών προς την Ήπειρο, το πέρασμα από τον κάμπο στο βουνό. Κτισμένη στην έξοδο ενός εντυπωσιακού φαραγγιού, που σχηματίζεται ανάμεσα στις δασωμένες πλαγιές των ορέων Ίταμου και Κόζιακα, η Πύλη θα σας υποχρεώσει σε μια μικρή στάση, προκειμένου να σας αποκαλύψει δύο αρχιτεκτονικούς της θησαυρούς: το πέτρινο γεφύρι της Πόρτας και την εκκλησία της Πόρτας Παναγιάς.

Το παλιό πέτρινο γεφύρι που δεσπόζει πάνω από τον ποταμό Πορταϊκό βρίσκεται στο τέλος του χωριού, στα δεξιά του κεντρικού δρόμου Πύλης – Ελάτης. Σε πλήρη αρμονία με το τοπικό οικοσύστημα, το δεύτερο σε μέγεθος μονότοξο, λιθόκτιστο γεφύρι της Θεσσαλίας, που μέχρι το 1936 αποτελούσε τον πολύτιμο συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο θεσσαλικό κάμπο και στα χωριά της Νότιας Πίνδου, θα σας καταπλήξει με την ιδιότυπη αρχιτεκτονική του γραμμή. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η πέτρινη γέφυρα κτίστηκε το 1514 από τον μητροπολίτη Λαρίσης Βησσαρίωνα, τον οποίο ανακήρυξαν αργότερα σε άγιο και πολιούχο της Πύλης, της Καλαμπάκας και των Τρικάλων.

Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει και η βυζαντινή εκκλησία της Πόρτας Παναγιάς, μια σταυροεπίστεγη τρίκλητη βασιλική που κτίστηκε το 1283 από τον Ιωάννη Άγγελο Κομνηνό Δούκα, νόθο γιο του Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β’ Δούκα. Η εκκλησία της Πόρτας Παναγιάς, κτισμένη πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού που ήταν αφιερωμένος στη θεά Αθηνά, χαρακτηρίζεται από μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τεχνοτροπία. Μην παραλείψετε να δείτε στο εσωτερικό της εκκλησίας τις ψηφιδωτές εικόνες του Χριστού και της Παναγίας που χρονολογούνται από το 1285, και οι οποίες είναι μοναδικές στον ελλαδικό χώρο για την ανάστροφη θέση τους: η εικόνα του Χριστού είναι στα αριστερά της Ωραίας πύλης και η Παναγία στα δεξιά.

Ένας φιδογυριστός ασφάλτινος δρόμος θα αναλάβει μετά την Πύλη να σας οδηγήσει στην Ελάτη (17 χλμ. μακριά). Ο καλοσυντηρημένος οδικός άξονας  ελίσσεται πάνω στις πλαγιές του όρους Κόζιακα και θα σας μυήσει στις χάρες της τοπικής ορεινής φύσης, η οποία φαντάζει πλέον αδιαπραγμάτευτη όσον αφορά την παντοδυναμία της. Τα απόκρημνα και δυσπρόσιτα βουνά της περιοχής αποτέλεσαν ένα ιδανικό καταφύγιο σε δύσκολες ιστορικές περιόδους. Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας πρόσφεραν σιγουριά στους αδούλωτους ορεσίβιους επαναστάτες, ενώ κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αποτέλεσαν το κέντρο της ελληνικής αντίστασης απέναντι στη γερμανική κατοχή.

Η Ελάτη, σε ύψος 920 μ., είναι ένα χωριό απόλυτα εναρμονισμένο με το φυσικό περιβάλλον. Είναι ο πιο δημοφιλής και κοσμοπολίτικος παραθεριστικός προορισμός της ευρύτερης περιοχής, καθώς διαθέτει άψογη τουριστική υποδομή, υψηλού επιπέδου παρεχόμενες υπηρεσίες και φιλόξενους κατοίκους. Πάμπολλες δασικές και πεζοπορικές διαδρομές έχουν ως αφετηρία την Ελάτη, ενώ από τους πιο διαδεδομένους προορισμούς μεταξύ των περιηγητών αποτελούν ο «Κόκκινος Βράχος» και η «Αρκουδότρυπα», με την ομώνυμη σπηλιά. Η Ελάτη, όπως και το γειτονικό Περτούλι, αποτελούν δύο προορισμούς όπου το παραδοσιακό δεν έχει εκποιηθεί στο όνομα του τουρισμού, πράγμα σπάνιο για την ελληνική πραγματικότητα. Ίσως, από τα ελάχιστα παραδείγματα σωστά αξιοποιήσιμου τόπου στον ελλαδικό χώρο.

Μετά την Ελάτη ο δρόμος συνεχίζει την ανηφορική του πορεία, με προορισμό το Περτούλι, 14 χλμ. μακριά. Στα μέσα περίπου της απόστασης ανάμεσα στους δυο ορεινούς οικισμούς, το αδιαπέραστο τείχος των ελάτων παύει ξαφνικά να υφίσταται, παραχωρώντας τη θέση του σε καταπράσινες επίπεδες εκτάσεις λιβαδιών, τα περίφημα Λιβάδια Περτουλίου. Μέσα στο ειδυλλιακό τοπίο των λιβαδιών, μπορείτε να αθληθείτε (mountain-bike, πεζοπορία, τοξοβολία), να ιππεύσετε άλογα, να κάνετε σκι σε μια από τις πέντε πίστες του χιονοδρομικού κέντρου Περτουλίου, ή απλά να χαλαρώσετε πίνοντας καφέ στο σαλέ του χιονοδρομικού κέντρου. Από τα Λιβάδια Περτουλίου μπορείτε να μεταβείτε στην κοντινή Καλαμπάκα μέσω των οικισμών  Χρυσομηλιάς και Αμπελιών.

Έλατα, καστανιές και πλατάνια κρύβουν τις κεραμοσκεπές των παραδοσιακών πετρόκτιστων σπιτιών του Περτουλίου. Σήμα κατατεθέν του ορεινού θεσσαλικού οικισμού, που είναι κτισμένος αμφιθεατρικά σε ύψος 1.100 μ., στη δυτική πλαγιά του Κόζιακα, αποτελεί αναμφίβολα το «Πανεπιστημιακό Δάσος του Περτουλίου». Πρόκειται για ένα πανέμορφο ελατόδασος που κυκλώνει ασφυκτικά το χωριό και έχει παραχωρηθεί στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης πριν από 70 χρόνια για ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Αν επιλέξετε το Περτούλι ως το ρομαντικό καταφύγιό σας στην Νότιο Πίνδο, μπορείτε να ψαρέψετε άγρια πέστροφα στα γάργαρα νερά του ποταμού Περτουλιώτη, ενώ οι γραφικές ταβέρνες-ψησταριές του χωριού προσφέρονται για αξέχαστα γαστρονομικά ταξίδια, με αφετηρία τις εύγεστες προτάσεις της τοπικής κουζίνας: μπατζίνα (κολοκυθόπιτα με πλιγούρι καλαμποκιού και τυρί), λεμονάτη πέστροφα με άγρια χόρτα και πράσα, μοσχάρι με δαμάσκηνα, ζυγούρι με γλυκό τραχανά, σπιτικές χυλοπίτες με τυρί, καθώς και καλομαγειρεμένο κυνήγι.

Επόμενη στάση 4 χλμ. αργότερα, στο γραφικό Νεραϊδοχώρι. Ο οδικός άξονας μετά το Περτούλι είναι στενός και δύσκολος, ενώ η φύση που ξετυλίγεται καθ’ οδόν σίγουρα θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον σας. Στο Νεραϊδοχώρι, και συγκεκριμένα στην πλατεία του χωριού, βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου που κτίστηκε το 1763 και διαθέτει αξιόλογες αγιογραφίες. Επιβεβλημένη είναι η επίσκεψή σας και στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, την οποία θα συναντήσετε στα μισά περίπου της διαδρομής  Νεραϊδοχωρίου – Πύρρας (στα αριστερά του δρόμου). Πρόκειται για ένα λατρευτικό κτίσμα του 18ου αιώνα που λειτούργησε κατά την Τουρκοκρατία ως κρυφό σχολειό, ενώ στη διάρκεια του εμφυλίου υπήρξε κρησφύγετο του Ε.Α.Μ.

Προσεγγίζοντας την Πύρρα, τον επόμενο οικισμό της διαδρομής, ένα λιθόκτιστο τοξωτό γεφύρι του 18ου αιώνα θα κάνει την εμφάνισή του, 2 χλμ. πριν την Πύρρα. Η Πύρρα, που έχει ελάχιστους κατοίκους κατά τους χειμερινούς μήνες, είναι κτισμένη σε ύψος 1.050 μ. κατά τρόπο εντυπωσιακό στην πλαγιά του βουνού. Αξίζει να σταματήσετε για καφέ στην πλατεία του χωριού, κάτω από τον τεράστιο πλάτανο. Ως σπουδαιότερο αξιοθέατο της Πύρρας λογίζεται η Μονή του Αγίου Μοδέστου (Προφήτη Ηλία), που διαθέτει υπέροχες αγιογραφίες και βρίσκεται στο χώρο των κατασκηνώσεων της Μητρόπολης.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…

Οι οικισμοί Δέση και Άγιος Νικόλαος, που απέχουν 5 και 7,5 χλμ. αντίστοιχα από την Πύρρα, παρεμβάλλονται στη διαδρομή προς την τοποθεσία Αλεξίου (26 χλμ. μακριά από το Νεραϊδοχώρι), εκεί όπου θα ανταμώσετε το υδάτινο κορμί του Αχελώου. Η παρουσία του ποταμού Αχελώου, που οι ντόπιοι ονομάζουν Ασπροπόταμο, σηματοδοτεί το τέλος της διαδρομής σας σ’ αυτήν τη γεωγραφική ενότητα της Νότιας Πίνδου. Αν συνεχίσετε πάντως την πορείας σας, τότε θα περάστε σε μια άλλη γεωγραφική ενότητα της Νότιας Πίνδου, αυτή που καθορίζεται από τα ονομαστά χωριά του Ασπροπόταμου. Περήφανοι και αλώβητοι από το χρόνο οικισμοί, που σκορπισμένοι στους δύσβατους ορεινούς όγκους της Νότιας Πίνδου, συνιστούν τη χώρα των αμέτρητων βουνοκορφών και των λιγοστών ανθρώπων.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΕΛΑΤΗ

1) Ξενοδοχείο «Γιαμάνδες»  Τηλ. 24340-71749

2) Ξενοδοχείο «Αρχοντικό Τσιμπώνη»  Τηλ. 24340-71300

3) Ξενοδοχείο «Δρυάδες»  Τηλ. 24340-71275

4) Ξενοδοχείο «Παπαναστασίου»  Τηλ. 24340-71280

5) Ξενοδοχείο «Κόζιακας»  Τηλ. 24340-71270

6) Ξενοδοχείο «Μικρή Άρκτος»  Τηλ. 24340-71777

ΠΥΛΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

1) Ξενοδοχείο «Μπαμπανάρα»  Τηλ. 24340-22325

2) Ξενοδοχείο «Πύλη»  Τηλ. 24340-23510

ΠΕΡΤΟΥΛΙ

1) Ξενοδοχείο «Αρχοντικό Χατζηγάκη»  Τηλ. 24340-91146

2) Ξενοδοχείο «Μαγκιώνη»  Τηλ. 24340-91150

3) Ξενοδοχείο «Αρχοντικό Διβάνη»  Τηλ. 24340-91252

4) Ξενοδοχείο «Αρχοντικό Λουκά»  Τηλ. 24340-91465

5) Ξενοδοχείο «Παπαγιάννη»  Τηλ. 24340-91177

6) Ξενοδοχείο «Το Περτούλι»  Τηλ. 2430-91360

ΝΕΡΑΙΔΟΧΩΡΙ

1) Ξενοδοχείο «Νιάβης»  Τηλ. 24340-91201

2) Επιπλωμένα διαμερίσματα «Παπαναγιώτου»  Τηλ. 24340-91500

3) Ξενώνας «Γούσιου»  Τηλ. 24340-91014

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΕΛΑΤΗ

1) Αστυνομία  Τηλ. 2430-71222

2) Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 2430-71363

3) Δήμος  Τηλ. 2430-71005

ΠΥΛΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

1) Αστυνομία  Τηλ. 2430-22201

2) Κέντρο Υγείας  Τηλ. 2430-22870

3) Δήμος  Τηλ. 2430-290

ΠΕΡΤΟΥΛΙ

1) Αστυνομία  Τηλ. 2430-9121

2) Δήμος  Τηλ. 2430-91210

ΓΕΥΣΕΙΣ

Αν αγαπάτε το καλό γνήσιο φαγητό, δοκιμάστε ντόπια ψητά κρέατα (κοκορέτσι, αρνί και κατσίκι ψητό, λουκάνικα), καλομαγειρεμένο κυνήγι και γαλακτοκομικά προϊόντα. Φεύγοντας από την περιοχή αγοράστε ελατήσιο μέλι, κάστανα, καρύδια, βότανα, τραχανά, πλιγούρι, παραδοσιακά υφαντά, κεντήματα, πλεκτά και αγνά γαλακτοκομικά είδη.

Δημοσίευση 1-11-2009

Χειμώνιασε!

Καιρός για  μια ακόμη πρόταση του Κώστα Μητσάκη σε μια πανέμορφη περιοχή της χώρας μας.

Αυτή την φορά στην

ΟΡΕΙΝΗ ΑΡΚΑΔΙΑ

ΓΗ ΘΕΩΝ ΚΑΙ ΘΝΗΤΩΝ

Η πανάρχαια Αρκαδία, η καρδιά της Πελοποννήσου, είναι μια περιοχή ιδιαίτερα προικισμένη από τη φύση και την ιστορία. Γνωρίστε και αγαπήστε την αρκαδική γη των Θεών και των θνητών.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

Η φημισμένη Βυτίνα, ένα ορεινό παραθεριστικό κέντρο χαμηλών τόνων, διαθέτει αξιόλογη τουριστική υποδομή για όλα τα γούστα –και τα βαλάντια– και συστήνεται ως βάση για τις εξορμήσεις σας στην ευρύτερη περιοχή του Μαινάλου. Κτισμένη σε υψόμετρο 1.050 μ., στο μέσο ενός κατάφυτου οροπεδίου, είναι μια γραφικότατη βουνίσια κωμόπολη της αρκαδικής γης που χαρακτηρίζεται για το εξαιρετικό υγιεινό κλίμα και τις φυσικές καλλονές που την περιβάλλουν. Κεραμίδια, πέτρες και σοκάκια συνθέτουν την οικιστική πρόταση της Βυτίνας, ενώ αξίζει να επισκεφτείτε την εκκλησία του Αγίου Τρύφωνα, καθώς και την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων (στην κάτω γειτονιά της Βυτίνας), η οποία αποτελεί ένα τυπικό δείγμα παραδοσιακής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής και διαθέτει ένα θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Με ορμητήριο τη Βυτίνα μπορείτε να εξερευνήσετε την ευρύτερη περιοχή, πραγματοποιώντας σύντομες, αλλά και πιο εκτεταμένες περιπλανήσεις. Έτσι, αν μεταβείτε στο κοντινό χωριό Νυμφασία (3 χλμ. βόρεια της Βυτίνας) μπορείτε στη συνέχεια να επισκεφτείτε (μέσω ενός καλοχαραγμένου χωματόδρομου μήκους περίπου 5 χλμ.) τη Μονή Κερνίτσας, μια από τις παλαιότερες του τόπου. Η γυναικεία Μονή Κερνίτσας, που ιδρύθηκε το 1370, έχει καταστραφεί δύο φορές κατά το παρελθόν (1770, 1826), ενώ εντυπωσιακή είναι η θέση στην οποία είναι κτισμένη, καθώς δεσπόζει στην κορυφή ενός απόκρημνου βραχόλοφου, σε ύψος 850 μ.

Η Βυτίνα ενδείκνυται επίσης και ως βάση για τα χειμερινά σπορ του κοντινού Μαινάλου, καθώς απέχει μόλις 17 χλμ. από το Χιονοδρομικό Κέντρο Οστρακίνας. Για τη μετάβασή σας εκεί θα ακολουθήσετε στην έξοδο της Βυτίνας τις πινακίδες που υποδεικνύουν τον επαρχιακό δρόμο για το χωριό Αλωνίσταινα. Μετά τις πρώτες ανηφορικές στροφές πάνω στην πλαγιά του Μαινάλου, ο στενός ασφαλτόδρομος διαχωρίζεται: δεξιά συνεχίζει τη φιδίσια διαδρομή του για την Αλωνίσταινα, ενώ η αριστερή διακλάδωση, μετά από μια ανεπανάληπτη ελατοσκέπαστη διαδρομή 15 χλμ. θα σας οδηγήσει στα 1.600 μ., εκεί όπου βρίσκονται το ορειβατικό καταφύγιο, οι εγκαταστάσεις του χιονοδρομικού κέντρου και το σαλέ. Κατά τους χειμερινούς μήνες, πριν επιχειρήσετε τη συγκεκριμένη διαδρομή προς το χιονοδρομικό κέντρο, ενημερωθείτε από τις αρμόδιες αρχές της Βυτίνας για την κατάσταση του δρόμου, ο οποίος συχνά έχει χιόνια και πάγο (απαραίτητες φυσικά οι αλυσίδες).

Για την επιστροφή σας στη Βυτίνα, μπορείτε να συνεχίσετε –μετά το χιονοδρομικό κέντρο– την πορεία σας πάνω στον ίδιο δρόμο, ο οποίος, περνώντας πρώτα από τον οικισμό Καρδαρά, θα σας οδηγήσει μετά από 10 χλμ. απόλυτα κατηφορικής πορείας στον κεντρικό οδικό άξονα Τρίπολης – Βυτίνας – Ολυμπίας, μόλις 6 χλμ. νότια του Λεβιδίου. Στη συνέχεια, οδηγώντας με κατεύθυνση το Λεβίδι, τη Βλαχέρνα και τη Βυτίνα, θα ολοκληρώσετε την υπέροχη περιπλάνησή σας μέσα στον πράσινο παράδεισο του Μαινάλου. Στην περιοχή όπου, κατά την αρχαιότητα, τριγυρνούσε ο Πάνας, ο θεός της βουκολικής γης και των βουνών.

Επιστροφή ξανά στον κεντρικό οδικό άξονα Τρίπολης – Ολυμπίας, τον οποίο όμως θα εγκαταλείψετε μετά από περίπου 6,5 χλμ. με κατεύθυνση τις κωμοπόλεις Δημητσάνα (7 χλμ.) και Στεμνίτσα (15 χλμ.). Η Δημητσάνα, κτισμένη στις δυτικές πλαγιές του Μαινάλου σε υψόμετρο 1.000 μ., είναι ένα μοναδικό μεσαιωνικό κεφαλοχώρι που ορθώνεται αμφιθεατρικά σε δύο αντικριστούς λόφους, δίπλα στην κοίτη του ποταμού Λούσιου, στα νερά του οποίου λούστηκε ο Δίας. Με κυρίαρχο υλικό την πέτρα, η Δημητσάνα διατηρεί ανέπαφη την παραδοσιακή οικιστική αρχιτεκτονική της, όπως διαφυλάσσει άλλωστε και την ιστορική κληρονομιά της. Σημαντικό πνευματικό κέντρο στην εποχή της Τουρκοκρατίας, η Δημητσάνα γνώρισε δόξα και ακμή κυρίως τον 18ο-19ο αιώνα και αποτελεί την ιδιαίτερη πατρίδα του Παλαιών Πατρών Γερμανού και του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου Ε΄.

Στη Δημητσάνα έχετε τη δυνατότητα να περιπλανηθείτε στα κλιμακωτά λιθόστρωτα καλντερίμια της, να ανατρέξετε στα σπάνια χειρόγραφα και στα πολύτιμα ιστορικά κείμενα της Βιβλιοθήκης, να επισκεφτείτε τις κατοικίες του Παλαιών Πατρών Γερμανού και του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου Ε΄ (όπου φιλοξενείται το Εκκλησιαστικό Μουσείο) και να ξεναγηθείτε στο Μουσείο Υδροκίνησης που στεγάζεται σ’ έναν από τους πάμπολλους ιστορικούς μπαρουτόμυλους (πρώην νερόμυλους) της Δημητσάνας. Ως γνωστόν, η Δημητσάνα τροφοδοτούσε με τεράστιες ποσότητες μπαρουτιού τις ανάγκες της επανάστασης του 1821, εξού και η ονομασία της «Μπαρουταποθήκη του Αγώνα».

Μόλις 8 χλμ. νοτιοανατολικά της Δημητσάνας, ο στριφτερός δρόμος, με φυσικό καταλύτη το φαράγγι του Λούσιου, καταλήγει στην όμορφη Στεμνίτσα. Ωστόσο, με μια μικρή παράκαμψη καθ’ οδόν, μπορείτε να μεταβείτε αρχικά στη Μονή Αιμυαλών (μέσω ασφαλτόδρομου), ενώ ένα δίκτυο βατών χωματόδρομων θα σας οδηγήσει επίσης στις κοντινές Μονές Προδρόμου και Φιλοσόφου, που βρίσκονται αντικριστά κτισμένες, με το χάσμα του ποταμού ανάμεσά τους.

Δημιούργημα των φημισμένων Λαγκαδινών κτιστάδων στη θέση που κάποτε δέσποζε η αρχαία αρκαδική πόλη Υψός, η παραμυθένια Στεμνίτσα (σε υψόμετρο 1.080 μ., στις δυτικές παρυφές του Μαινάλου) θα σας αποκαλυφθεί σταδιακά, με τα πυργόσπιτά της να ξεπροβάλλουν εντυπωσιακά μέσα από τον πράσινο μανδύα της τοπικής φύσης. Η Στεμνίτσα κρύβει περίπου 18 παλιές μεταβυζαντινές εκκλησίες μέσα στα πέτρινα όριά της, ενώ η τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας και η κατασκευή εκκλησιαστικών καμπανών και κηροπηγίων υπήρξαν οι σημαντικότερες αιτίες της οικονομικής άνθισης του τόπου.

Επισκεφτείτε το Λαογραφικό Μουσείο της κωμόπολης που φιλοξενείται στο επιβλητικό πυργόσπιτο του Χατζή, ενώ στο παλιό Δημοτικό Σχολείο στεγάζεται η Τεχνική Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας, που συνεχίζει την παράδοση στην κατεργασία των πολύτιμων μετάλλων. Επίσης, την προσοχή σας αξίζουν οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου (14ου αιώνα), της Παναγίας Μπαθερώ (12ου αιώνα), των Τριών Ιεραρχών (17ου αιώνα) και της Ζωοδόχου Πηγής (όπου έγιναν τον Μάιο του 1821 οι συνεδριάσεις της Α΄ Πελοποννησιακής Γερουσίας). Ωστόσο, πριν συνεχίσετε τη διαδρομή σας στην αγκαλιά της αρκαδικής γης, καθίστε σ’ ένα από τα καφενεία της πλατείας, δίπλα στο καμπαναριό του Αγίου Γεωργίου (1877) και δοκιμάστε μερικά από τα εύγεστα τοπικά γλυκά, όπως σκαλτσούνια, πούρα, δίπλες και τα φημισμένα γλυκά κουταλιού-Λούσιου.

Αφήνοντας πίσω σας τη Στεμνίτσα, μόλις 3χλμ. από τα τελευταία σπίτια της κωμόπολης θα συναντήσετε μια διασταύρωση στα αριστερά σας, απ’ όπου ξεκινά ένας στενός ανηφορικός δασωμένος ασφαλτόδρομος, που οδηγεί ανατολικά μέσα στην παρθένα φύση του Μαινάλου, η οποία έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευομένων περιοχών «Natura 2000». Ο συγκεκριμένος δρόμος, μια υπέροχη δασική διαδρομή, οδηγεί στο ορεινό χωριό Χρυσοβίτσι, για να συνεχίσει κατόπιν την ασφάλτινη πορεία του (μέσω Τσελέπακου και Σιλίμνας) προς την Τρίπολη. Ωστόσο, 10 χλμ. μετά την είσοδό σας στον επαρχιακό αυτόν άξονα θα βρεθείτε μπροστά σε μια διχάλα: δεξιά οδηγεί προς το χωριό Χρυσοβίτσι, ενώ αριστερά κατευθύνεται προς τα χωριά Ελάτη και Πυργάκι, με τελική κατάληξη τη Βυτίνα.

Στρίψτε αριστερά και μετά από 3 χλμ. περίπου, ένας μικρός ασφαλτόδρομος που ξεπροβάλλει στα δεξιά σας θα σας μεταφέρει (μετά από 5 χλμ.) στην ελατοσκέπαστη τοποθεσία Λιμποβίσι, την πατρίδα των Κολοκοτρωναίων. Στον χώρο του άλλοτε φημισμένου οικισμού υπάρχουν μόνο ελάχιστα ερείπια και σε περίοπτη θέση ορθώνεται η ανακατασκευασμένη λιθόκτιστη κατοικία των Κολοκοτρωναίων, η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη (όπου εκκλησιαζόταν ο ήρωας του 1821), καθώς και ένα μικρό οίκημα των φυλακών. Παρεμπιπτόντως, τα έξοδα της ανέγερσης της κατοικίας των Κολοκοτρωναίων έγιναν από τον εφοπλιστή Π. Αγγελόπουλο (1990), ενώ στο εσωτερικό της κατοικίας στεγάζεται ένα μικρό μουσείο με υλικό από τη ζωή και δράση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Από το Λιμποβίσι, μπορείτε να συνεχίσετε πάνω σ’ ένα βατό χωματόδρομο, ο οποίος μετά από 5,5 χλμ. καταλήγει στον οδικό άξονα Βυτίνας – Δαδιάς – Τρίπολης. Στρίβοντας αριστερά, οι αλλεπάλληλες ασφάλτινες κορδέλες θα σας οδηγήσουν μετά από 4, 5 χλμ. μαγευτικής δασοσκέπαστης διαδρομής στο χωριό Αλωνίσταινα. Πρόκειται για έναν μικρό, ήσυχο παραδοσιακό οικισμό κτισμένο μέσα σε μια μικρή κοιλάδα, που έχει ανακηρυχτεί διατηρητέος οικισμός. Με σημαντική προσφορά στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821, η Αλωνίσταινα είναι επίσης η ιδιαίτερη πατρίδα της μητέρας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ( Ζαμπεία Κωστάκη), της οποίας το μαρμάρινο μνημείο ορθώνεται στην πλατεία του χωριού, απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής (1742). Μέσα στα αξιοθέατα της Αλωνίσταινας περιλαμβάνεται επίσης η πετρόκτιστη κατοικία της οικογένειας Δημητρακοπούλου.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…

Μετά την Αλωνίσταινα, το ελατόδασος συνεχίζει να συναρπάζει με την ασφυκτική παρουσία του. Σημείο αναφοράς της διαδρομής Αλωνίσταινας – Βυτίνας ( 9 χλμ.) αποτελεί το διάσελο της Αλωνίσταινας: μια τοποθεσία με εκπληκτική πανοραμική θέα της ευρύτερης περιοχής του Μαινάλου, εκεί όπου φτάνετε μετά από πάμπολλες ανηφορικές στροφές. Μετά το διάσελο, η κατηφορική διαδρομή των 7 χλμ. που ακολουθεί, θα σας οδηγήσει τελικά στη Βυτίνα, ενώ η πανοραμική θέα της κωμόπολης που ξετυλίγεται στα τελευταία χιλιόμετρα είναι όντως εντυπωσιακή.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΒΥΤΙΝΑ

1) Ξενοδοχείο Βίλα Βάλος (Τηλ. 27950-22210)

2) Ξενοδοχείο Μαίναλον (Τηλ. 27950-22217)

3) Ξενοδοχείο Αίγλη (Τηλ. 27950-22216)

4) Ξενώνας Σινόη (Τηλ. 27950-22354)

5) Ενοικιαζόμενα δωμάτια Πανόραμα (Τηλ. 27950-22696)

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

1) Ξενοδοχείο Καζάς (Τηλ. 27950-31084, 31466)

2) Ξενώνας Καζάκου (Τηλ. 27950-31660)

3) Ξενώνας Τσιάπα (Τηλ. 27950-31583, 6977234812)

4) Ξενοδοχείο Δημητσάνα (Τηλ. 27950-31518)

5) Ξενώνας Ξένιου (Τηλ. 27950-31750)

ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ

1) Ξενοδοχείο Τρικολώνιον (Τηλ. 27950-81297, 81497)

2) Κάντρι Κλαμπ Ρισόρτ (Τηλ. 27910-31700)

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΒΥΤΙΝΑ

1)    Αστυνομία 27950-22207

2)    Κέντρο Υγείας 27950-22222

3)    Δήμος 27950-22950

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

1)   Αστυνομία 27950-31205

2)    Κέντρο Υγείας 27950-31401

3)    Δήμος 27950-31237

4)    Μονή Αιμυαλών 27950-31273

5)    Μονή Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου 27950-31269

ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ

1)    Αστυνομία 27950-81236

2)    Κέντρο Υγείας 27950-81277

3)    Δήμος 27950-81237

ΓΕΥΣΕΙΣ

Κατά την περιπλάνησή σας στην περιοχή της ορεινής Αρκαδίας μπορείτε να αγοράσετε γαλακτοκομικά προϊόντα, μέλι καρύδια, φρέσκο βούτυρο, τυρί, αυγά, ζυμαρικά, σπιτικές μαρμελάδες, γλυκά ταψιού, βότανα, ξυλόγλυπτα είδη και υφαντά. Στη Δημητσάνα προτιμήστε τις ταβέρνες «Λημέρι του Τρύπα» και «Δρύμωνα», όπου αξίζει να δοκιμάσετε κόκορα κοκκινιστό με μακαρόνια, ενώ στην Στεμνίτσα προτείνεται η ταβέρνα «Συμπόσιο» (δοκιμάστε γίδα βραστή) και η ψησταριά του «Σαρακινιώτη». Από τους παραδοσιακούς φούρνους της Βυτίνας μπορείτε να προμηθευτείτε ψωμί ψημένο στα ξύλα, ενώ για τους θιασώτες των τοπικών γαστρονομικών γεύσεων, η ζεστή ταβέρνα «Κόκκινα Πιθάρια» στη Βυτίνα σερβίρει χοιρινό παστό, πηχτή, σπληνάντερο, στιφάδο, χοιρινό κρασάτο, τραχανά και κατσικάκι λαδορίγανη.

——————————————————————————-

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Για τους κατοίκους του θεσσαλικού κάμπου, η παραθαλάσσια περιοχή που απλώνεται στις ανατολικές απολήξεις του Κισσάβου (Όσσα) αποτελεί –λόγω απόστασης– τον δημοφιλέστερο προορισμό για μια σύντομη απόδραση δροσιάς κατά τους καυτούς μήνες του καλοκαιριού. Ο «φυσικός» πλουραλισμός σ’ αυτή τη γωνιά της θεσσαλικής γης, όπου οι πυκνοφυτευμένες πλαγιές του Κισσάβου σμίγουν με τα ανεμοδαρμένα βράχια και τις παραλίες του Αιγαίου είναι ιδιαίτερα πλούσιος: δεκάδες ορμίσκοι, απλωμένες παραλίες, τρεχούμενα νερά, κοφτερά βράχια, απόκρυφες βοτσαλιές, ανοιχτό πέλαγος, άφθονη βλάστηση, τρεχούμενα νερά και μικρές εύφορες κοιλάδες αποτελούν τα επιμέρους στοιχεία ενός μοναδικού συνδυασμού βουνού και θάλασσας, που σίγουρα θα σας ενθουσιάσουν.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

ΠΑΡΑΛΙΑ ΣΤΟΜΙΟΥ

Η παραθαλάσσια περιοχή της Θεσσαλίας, όπου δεσπόζει η στιβαρή παρουσία του Κισσάβου, προσεγγίζεται αρκετά εύκολα από την Εθνική οδό Λάρισας – Θεσσαλονίκης, στην ανατολική έξοδο των Τεμπών. Ως εναλλακτική λύση προσέγγισης των θεσσαλικών ακτών θεωρείται και ο κεντρικός οδικός άξονας Λάρισας – Αγιάς – Αγιόκαμπου, διαδρομή την οποία ακολουθούν κυρίως οι κάτοικοι της Λάρισας.

Οδηγώντας στην Εθνική οδό Λάρισας – Θεσσαλονίκης, λίγο πριν τη γέφυρα του Πηνειού, η πινακίδα στα δεξιά του δρόμου σηματοδοτεί την απαρχή μιας ταξιδιωτικής πρότασης, η όποια δεν αφορά όμως εξωτικά μέρη και ξακουστούς παραθεριστικούς προορισμούς. Ήσυχοι και λιγότερο γνωστοί παραθαλάσσιοι οικισμοί, όπως το Στόμιο, το Κόκκινο Νερό, η Κουτσουπιά, η Παλιουριά, η Βελίκα, η Σωτηρίτσα και ο Αγιόκαμπος θα προσπαθήσουν να κερδίσουν την προτίμησή σας και να σας παρασύρουν στη γαλάζια αγκαλιά τους.

Αν θέλετε πάντως μια σύντομη «χαρτογράφηση» της διαδρομής, πρέπει να γνωρίζετε ότι ένας ελικοειδής οδικός άξονας, που άλλοτε οδηγεί μέσα στην καταπράσινη ενδοχώρα και άλλοτε σπρώχνει τον επισκέπτη στην άκρη του γκρεμού, αρκετά μέτρα πάνω από τα γαλάζια νερά του Αιγαίου, θα αναλάβει την ξενάγησή σας από το Στόμιο ως τη Βελίκα. Εκπληκτικές οι εναλλαγές του φυσικού σκηνικού καθ’ οδόν, μόνο που οι πάμπολλες στροφές της διαδρομής ίσως να κουράσουν τον οδηγό. Η τοπική ακτογραμμή, με μικρές απότομες παραλίες, βραχώδεις ορμίσκους και κρύα νερά σίγουρα δεν αποτελεί την ιδανικότερη λύση για τους λάτρεις της θάλασσας.

Αντίθετα, από τη Βελίκα ως τον Αγιόκαμπο, τον λόγο έχουν οι εκτεταμένες παραλίες με ψιλό βότσαλο και υποδειγματική τουριστική οργάνωση. Η ασφάλτινη λωρίδα κινείται εδώ σχεδόν δίπλα στο επίπεδο της θάλασσας, ενώ ο δρόμος έχει μεγαλώσει σε πλάτος και έχει αποκτήσει καθαρά ευθυτενή χαρακτηριστικά. Σ’ αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι ο Κίσσαβος καταλήγει εδώ ομαλότερα προς τη πλευρά της θάλασσας, αφήνοντας έτσι μια αρκετά μεγάλη λωρίδα επίπεδης έκτασης η οποία φιλοξενεί την ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα. Πάντως, είναι κοινή διαπίστωση ότι η μαγεία του Κισσάβου είναι  κρυμμένη όχι μόνο στο ορεινό του κομμάτι, αλλά και στις παραθαλάσσιες εκτάσεις που «επιβλέπει» από ψηλά.

ΠΑΡΑΛΙΑ ΣΤΟΜΙΟΥ1

Μόλις 3 χλμ. μακριά από την πολύβουη εθνική οδό απλώνεται ο αγροτικός οικισμός Ομόλιο. Λίγο πριν την είσοδο του χωριού, η σηματοδοτούμενη παράκαμψη οδηγεί στον αρχαιολογικό χώρο του Ομόλιου, που βρίσκεται κοντά στη θέση της εκκλησίας του Προφήτη Ηλία. Η αρχαία πολιτεία του Ομόλιου άγγιξε την μέγιστη ακμή της τον 4^ο π.Χ. αιώνα, χάρη στον έλεγχο που ασκούσε στην ανατολική έξοδο της κοιλάδας των Τεμπών. Στη πλατεία του χωριού ξεχωρίζει σήμερα η τεράστιων διαστάσεων εκκλησία του Αγίου Αθανασίου. Στη διαδρομή που χωρίζει το Ομόλιο από τη παραλιακή κωμόπολη του Στόμιου (9 χλμ.), οι δασωμένες βουνοπλαγιές της Όσσας κυριαρχούν στα δεξιά του οδικού άξονα, ενώ στα αριστερά του δρόμου απλώνονται επίπεδες καλλιεργήσιμες εκτάσεις.

Στο νότιο άκρο του δέλτα του Πηνειού βρίσκεται το παραθαλάσσιο τουριστικό θέρετρο του Στόμιου, που κατά τους καλοκαιρινούς μήνες γεμίζει ασφυκτικά από λουόμενους. Χτισμένο στους πρόποδες της κατάφυτης Όσσας, το Στόμιο (παλιότερα Τσάγεζι) προσφέρει στέγη σε 610 κατοίκους, ενώ σήμα κατατεθέν της παραλιακής πολιτείας αποτελεί ο Φάρος της. Εικάζεται ότι το σημερινό Στόμιο αποτελούσε τον οικιστικό πυρήνα των αρχαίων Ευρυμενών. Σ’ αυτή την άποψη συνηγορούν τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα (τάφοι του 5^ου και 6^ου π. Χ. αιώνα) που έχουν εντοπιστεί στην παραλιακή ζώνη του Στόμιου.

Στην διαδρομή από το Στόμιο προς την Καρίτσα (8 χλμ.), αξίζει να κάνετε μια μικρή ανηφορική παράκαμψη (2 χλμ.) μέσα στον καταπράσινο παράδεισο του Κισσάβου και να επισκεφθείτε τη Μονή του Αγίου Δημητρίου. Η ιερά μονή ιδρύθηκε τον 14^ο αιώνα, ανακαινίστηκε δυο φορές (1777, 1932) και το Καθολικό της φημίζεται για τα εντοιχισμένα γλυπτά (5^ου και 6^ου π.Χ. αιώνα) που διαθέτει. Σε μικρή απόσταση από την Μονή του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται ο ναός των Αγίων Αποστόλων, που έχει κτιστεί στη θέση αρχαίου ιερού.

Μικρές, ειδυλλιακές παραλίες βρίσκονται στην ευρύτερη παραθαλάσσια περιοχή της Καρίτσας (Πλατιά Άμμος, Καλύβι, Παναγίτσα, Ψαρόλακας, Πηγάδι). Ο μικρός οικισμός της Πλατιάς Άμμου δροσίζεται στα καθάρια νερά του Αιγαίου, σχεδόν κάτω από την σκιά της Καρίτσας, ενώ σε κοντινή απόσταση (3 χλμ. νοτιοανατολικά) απλώνεται ο πανέμορφος οικισμός Κόκκινο Νερό. Άφθονη βλάστηση, τρεχούμενα νερά, ιαματικές πηγές, πολύχρωμες «φυσικές» παραστάσεις και μια ειδυλλιακή πεντακάθαρη παραλία αποτελούν τα δυνατά «χαρτιά» του μικρού παραθαλάσσιου παράδεισου, που οφείλει την ονομασία του στο κόκκινο χρώμα που έχουν τα υπόξινα νερά των ιαματικών πηγών της περιοχής. Σε κοντινή απόσταση από τις πηγές βρίσκεται ένα πρωτοβυζαντινό γεφύρι (Γεφύρι Παπαρίζαινας), από το οποίο εικάζεται ότι πέρασε ο Αλέξιος Α΄ το 1084, στην πορεία του προς τη Λάρισα. Στη παραλία του Κόκκινου Νερού, τα ταβερνάκια δίπλα στα καταγάλανα κύματα του Αιγαίου σερβίρουν ολόφρεσκο ψάρι και νόστιμους ουζομεζέδες.

Καθ’ οδόν στη διαδρομή Κόκκινο Νερό – Κουτσουπιά – Παλιουριά – Βελίκα (14 χλμ.), η στιβαρή κορμοστασιά της Όσσας βουτά απότομα στο Αιγαίο σχηματίζοντας απόκρημνες βραχώδεις ακτές και μικρούς ορμίσκους με ψιλή άμμο. Καθαρή θάλασσα, γραφικές ακρογιαλιές, παραθαλάσσια ταβερνάκια και μπαράκια, εξαίσιοι πλατανότοποι και ενδιαφέροντα θρησκευτικά κτίσματα χαρακτηρίζουν τους παραπάνω καλοκαιρινούς οικισμούς της διαδρομής, που προσφέρονται για ήσυχες και χαλαρές διακοπές δίπλα στα νερά του Αιγαίου.

Στα επόμενα 5,5 χλμ., από τη Βελίκα ως τον Αγιόκαμπο, το λόγο έχει μια απέραντη εκτεταμένη παραλία που

ΣΤΟΜΙΟ

διαθέτει πολύ καλή υποδομή και οργάνωση (ξαπλώστρες, ψάθινες ομπρέλες, πύργοι ναυαγοσωστών). Πρόκειται για την παραλία της Βελίκας, τη δεύτερη σε μήκος παραλία της Ελλάδας. Από τις καθαρότερες της χώρας, η παραλία της Βελίκας (που εκτείνεται μέχρι τον οικισμό Ρακοπόταμο) διαθέτει τρεις μπλε σημαίες και συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό παραθεριστών της παράκτιας θεσσαλικής περιοχής. Στη Βελίκα, στην Κάτω Σωτηρίτσα και στον Αγιόκαμπο, ένας μεγάλος αριθμός ενοικιαζόμενων δωματίων, studios και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες λειτουργούν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ οι προσφερόμενες υπηρεσίες ύπνου και φαγητού κρίνονται αρκετά ικανοποιητικές.

Ο Αγιόκαμπος (το επίνειο της Αγιάς) συνδέεται με την Αγιά χάρη σ’ έναν καλοσχεδιασμένο ασφαλτόδρομο μήκους 14,5 χλμ. Κτισμένη στους νότιους πρόποδες του Κισσάβου, η Αγιά ιδρύθηκε τον 15^ο αιώνα, για να καταστεί κατά τον 17^ο-18^ο αιώνα σ’ ένα σημαντικό διοικητικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής. Έδρα σήμερα του ομώνυμου δήμου, η Αγιά έχει 3.020 κατοίκους, απέχει 36 χλμ. από την Λάρισα και φημίζεται για τα μήλα της.

Σταθμεύστε το όχημά σας στο κέντρο της θεσσαλικής κωμόπολης και ξεκινήστε τη περιήγησή σας από την εκκλησία του Αγίου Αντωνίου (ονομάζεται και Προσκύνημα), ένα θρησκευτικό κτίσμα του 1856 που φημίζεται για τις ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του. Περπατήστε στα ανηφορικά σοκάκια του παραδοσιακού οικισμού της Αγιάς (Άνω Πόλη) και αναζητείστε το αρχοντικό Αλεξούλη, όπου στεγάζεται η αρχαιολογική συλλογή της πόλης. Μεταβείτε στην δημοτική δανειστική βιβλιοθήκη με τους 2.200 τόμους βιβλίων και επισκεφθείτε τη βυζαντινή Μονή του Αγίου Παντελεήμονα (3,5 χλμ. βορειοανατολικά της Αγιάς, στο δρόμο προς τη Μελίβοια) που διαθέτει αξιόλογες τοιχογραφίες προηγούμενων αιώνων.

Εδώ, στην πόλη των μήλων, μπορείτε να βάλετε τελεία σ’ ένα οδοιπορικό που παντρεύει με τρόπο ταιριαστό τη θάλασσα και το βουνό. Η θεσσαλική γη, αναμφίβολα, κρύβει πολλές εκπλήξεις και μια από αυτές σας περιμένει να την ανακαλύψετε εκεί όπου τα αιγαιοπελαγίτικα κύματα προσκυνούν τα καταπράσινα πόδια του Κισσάβου.

ΔΙΑΜΟΝΗ

KΑΡΙΤΣΑ

Ξενοδοχείο «Χριστίνα»  Τηλ. 24950-92257

Ξενοδοχείο «Δόχος»  Τηλ. 24950-92001

ΚΟΚΚΙΝΟ ΝΕΡΟ

Ξενοδοχείο «Κόκκινο Νερό»  Τηλ. 24950-57460

Ξενοδοχείο «Γιούλη»  Τηλ. 24950-92102

ΑΓΙΟΚΑΜΠΟΣ

Ξενοδοχείο «Γκόλντεν Μπιτς»  Τηλ. 24940-51222

ΣΤΟΜΙΟ

Ξενοδοχείο «Στόμιο Μπιτς»  Τηλ. 24950-91393

Ξενοδοχείο «Βλάσης»  Τηλ. 24950-91301

Ξενοδοχείο «Μαγκναβράς»  Τηλ. 24950-91341

Ξενοδοχείο «Πανόραμα»  Τηλ. 24950-91345

ΒΕΛΙΚΑ

Ξενοδοχείο «Μελίβοια Μπίτς»  Τηλ. 24940-51128

Ξενοδοχείο «Χαβάη»  Τηλ. 24940-51265

Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Τσιντζιράκου» Τηλ. 24940-52308

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΑΓΙΑ

Αστυνομία  Τηλ. 24940-22207

Κέντρο Υγείας Τηλ. 24940-22222

Δήμος  Τηλ. 24940-22273

ΣΤΟΜΙΟ

Αστυνομία  Τηλ. 24950-91206

Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 24950-91214

Δήμος  Τηλ. 24950-91209

ΑΓΙΟΚΑΜΠΟΣ

Αστυνομία  Τηλ. 24940-2220

Δήμος  Τηλ. 24940-51139

Λιμεναρχείο Τηλ. 24940-52222

ΚΑΡΙΤΣΑ

Αστυνομία  Τηλ. 24950-91206

Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 24950-91214

Δήμος  Τηλ. 24950-91209

Δασονομείο Τηλ. 24950-92206

ΓΕΥΣΕΙΣ

Ψαροταβέρνες, ουζερί και παραδοσιακές ταβέρνες υπάρχουν άφθονες στην ευρύτερη παράκτια περιοχή της Ανατολικής Θεσσαλίας. Φρέσκο ψάρι και νόστιμοι θαλασσινοί μεζέδες σερβίρονται σε όλες τις ψαροταβέρνες της διαδρομής, ενώ τα παραδοσιακά καφενεία προσφέρουν εύγευστους μεζέδες για τσίπουρο, σπιτικά γλυκά και χωριάτικες πίτες. Από την Αγιά και τον Αγιόκαμπο αγοράστε μήλα και αχλάδια, κάστανα από την Καρίτσα και τσίπουρο από το Στόμιο.

———————————————————————————————————————————————–

 

Δημοσίευση 6η:9/7/2009

ΜΕΣΣΗΝΙΑ

Η ένδοξη μεσσηνιακή γη, από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν ένας τόπος ευλογημένος, που γνώρισε μεγάλες δόξες αλλά και αρκετούς κατακτητές. Διάσπαρτο με σημαντικότατες αρχαιολογικές μαρτυρίες, το νοτιοδυτικό κομμάτι της μεσσηνιακής γης προσφέρει στον ταξιδιώτη τη δυνατότητα να περιπλανηθεί νοερά στα μονοπάτια της τοπικής ιστορίας και να βιώσει ένα συναρπαστικό ταξίδι από το Νέστορα της Τρωικής εκστρατείας στην περίφημη ναυμαχία του Ναυαρίνου.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

Προκειμένου να ξεκινήσετε την περιπλάνησή σας στη περιοχή της νοτιοδυτικής Μεσσηνίας θα φτάσετε στην κωμόπολη Χώρα. Μόλις 4 χλμ. νότια της Χώρας θα προσεγγίσετε τον αρχαιολογικό χώρο που φιλοξενεί το ανάκτορο του Νέστορα. Μια στάση στον περιποιημένο αρχαιολογικό χώρο είναι επιβεβλημένη, ενώ τα ενημερωτικά φυλλάδια που θα παραλάβετε στην είσοδο περιέχουν χρήσιμες και κατατοπιστικότατες πληροφορίες για το μυκηναϊκό παλάτι του βασιλιά Νέστορα.

Αφήνοντας πίσω σας το εξαίσιο δείγμα του αρχαίου μυκηναϊκού πολιτισμού με κατεύθυνση την Πύλο (17 χλμ. μακριά), θα διασχίσετε μια εκτεταμένη αγροτική περιοχή κατάμεστη από ελαιώνες και πορτοκαλεώνες, που θα σας αγκαλιάσει με τις μυρωδιές και τα έντονα χρώματά της. Προορισμός το καταγάλανο Ιόνιο με τις υπέροχες παραλίες του και τους σημαντικούς βιότοπους στη περιοχή της Γιάλοβας. Πρώτη στάση στην απέραντη αμμουδερή παραλία του Ρωμανού, που απλώνεται σε μικρή απόσταση από το ομώνυμο χωριό. Η εκτεταμένη παραλία του Ρωμανού (όπου γεννούν οι θαλάσσιες χελώνες καρέτα-καρέτα) χωρίζεται σε δύο μέρη: το βόρειο κομμάτι της παραλίας, που είναι η κυρίως παραλία του Ρωμανού, ενώ το νότιο τμήμα είναι το Γλυφαδάκι, που προσεγγίζεται από το δρόμο του οικισμού Πετροχώρι. Επίσης, στην είσοδο του Πετροχωρίου αναζητήστε τον αγροτικό δρομο που οδηγεί στη πανέμορφη κοντινή παραλία της Βοϊδοκοιλιάς, με τους λευκούς αμμόλοφους και τα γαλαζοπράσινα νερά. Η περιοχή της Βοϊδοκοιλιάς, χάρη στην παρουσία του ιστορικού φρουρίου του Παλαιόκαστρου, έχει ανακηρυχθεί σε αρχαιολογικό χώρο και αποτελεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Η λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας και ο βιότοπος Διβάρι που απλώνεται εδώ αφήνουν τη σφραγίδα τους σ’ αυτήν τη ζεστή γωνιά της Πελοποννήσου. Βασικό ορμητήριο για την εξερεύνηση της περιοχής είναι αναμφίβολα η Γιάλοβα, που διαθέτει ικανοποιητική τουριστική υποδομή. Πριν ξεκινήσετε την περιήγησή σας στην λιμνοθάλασσα και στον παρακείμενο βιότοπο Διβαρίου, επισκεφθείτε το Περίπτερο Πληροφόρησης της Γιάλοβας, που τους καλοκαιρινούς μήνες λειτουργεί με εθελοντές της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας.

Η περιοχή της Γιάλοβας αποτελεί καταφύγιο Άγριας Ζωής και περιλαμβάνεται στο δίκτυο NATURA 2000. Πρόκειται για μια περιοχή με ιδιαίτερη μνεία στην ορνιθολογική της αξία. Περίπου 267 είδη πουλιών (μεταναστευτικά υδρόβια και παρυδάτια πουλιά) έχουν καταγραφεί στο Διβάρι. Ερωδιοί, χαλκόκοτες, ψαρεαετοί, σταυραετοί, πελαργοί και πορφυροτσικνιάδες βρήσκουν εδώ καταφύγιο, ενώ στα νερά της λιμνοθάλασσας συγκεντρώνονται επίσης πάπιες, κύκνοι, ερωδιοί, κορμοράνοι και φλαμίνγκο. Στην περιοχή φύεται ποικιλία ειδών (κύπερη, αρμυρίθρες, άρκευθοι, κρίνα της θάλασσας και γαλατσίδες), ενώ μεγάλη είναι η παρουσία εδηματικών ή προστατευόμενων ειδών (λιμόνιο, αρενάρια, αραιανθείς ορχιδέες). Μεγάλη είναι φυσικά και η ποικιλία ψαριών που υπάρχουν στα νερά της λιμνοθάλασσας (μπακούλα, χέλια, κέφαλοι, λαβράκια).

Η πόλη της Πύλου (6 χλμ. νότια της Γιάλοβας) είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στο νότιο άκρο του κόλπου του Ναυαρίνου (τον οποίο κλείνει το νησάκι Σφακτηρία) και έχει σχεδιαστεί από Γάλλους αρχιτέκτονες. Τον Οκτώβριο του 1827, στον όρμο του Ναυαρίνου έγινε η ομώνυμη ναυμαχία μεταξύ του Τουρκοαιγυπτιακού και του συμμαχικού ευρωπαϊκού στόλου. Γραφικές κεραμωτές κατοικίες, πλουμιστοί ανθόκηποι και στενά σοκάκια συνιστούν ένα όμορφο οικιστικό σύνολο, ενώ η καρδιά της πόλης κτυπά στην πλατεία των Τριών Ναυάρχων, που προσφέρεται για μια στάση για καφέ ή φαγητό. Στην κοντινή πλατεία Νέστορος μπορείτε να θαυμάσετε το αρχοντικό του Κώστα Τσικλητήρα (Ολυμπιονίκης στο Λονδίνο το 1908), ενώ στο Αντωνοπούλειο Μουσείο εκτίθενται διάφορα κειμήλια από την εποχή της Επανάστασης του 1821. Στα νότια της πόλης ορθώνεται το Νιόκαστρο, το νεότερο κάστρο της πόλης που κτίστηκε από τους Τούρκους το 1573 και χρησίμευε ως σταθμός ανεφοδιασμού του τουρκικού στόλου.

Αποχαιρετώντας τη γοητευτική Πύλο, θα συνεχίσετε προς τη βενετσιάνικη Μεθώνη, που απέχει μόλις 11 χλμ. μακριά. Η διαδρομή καθ’ οδόν διασχίζει ένα ξερό και βραχώδες τοπίο καλυμμένο με χαμηλούς, αγκαθωτούς θάμνους, οι οποίοι κατά διαστήματα πλαισιώνονται από μικρές εκτάσεις καλυμμένες με ελαιόδεντρα. Η Μεθώνη είναι περισσότερο γνωστή για το άριστα διατηρημένο κάστρο της. Αφήνοντας το όχημά σας στον χώρο στάθμευσης, έξω από την πύλη του κάστρου, θα εισέλθετε πεζοί στο εσωτερικό του, το οποίο βρίσκεται σε μια φυσική προέκταση ξηράς μέσα στη θάλασσα. Παρεμπιπτόντως, το κάστρο φτάνει μέχρι το νησάκι Μπούρτζι, που σε αλλοτινές εποχές προστάτευε το λιμάνι της πόλης.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…

Το κάστρο της Μεθώνης, που θεωρείται από τα σπουδαιότερα των Βαλκανίων, θεμελιώθηκε στα τέλη του 13ου αιώνα από τους Ενετούς, άλλαξε χέρια αρκετές φορές μεταξύ Ενετών και Τούρκων, για να απελευθερωθεί τελικά από τους Γάλλους το 1828. Όλο το συγκρότημα του επιβλητικού κάστρου, που θεωρείται ανυπέρβλητο δείγμα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση. Εντυπωσιακά είναι τα ανάγλυφα με το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, οι θυρεοί των Ενετών και των Γενοβέζων ευγενών, οι διάσπαρτες επιγραφές καθώς και τα γεροδεμένα τείχη του. Επίσης, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το ναό της Αγίας Σωτηρίας που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του κάστρου.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΠΥΛΟΣ

Ξενοδοχείο «Καραλής» Τηλ. 27230-22960

Ξενοδοχείο «Μιραμάρε» Τηλ. 27230-22751

Ξενοδοχείο «Αρβανίτης» Τηλ. 27230-23050

Ξενοδοχείο «Γκάλαξι» Τηλ. 27230-22780

Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Τα Αδέλφια» Τηλ. 27230-28261

Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Το Κάστρο»  Τηλ. 27230-28292

ΜΕΘΩΝΗ

Ξενοδοχείο «Αμαλία»  Τηλ. 27230-31193

Ξενοδοχείο «Αχιλλέας» Τηλ. 27230-31819

Ξενοδοχείο «Άλεξ» Τηλ. 27230-31219

Ξενοδοχείο «Άρης»  Τηλ. 27230-31125

Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Λα Σαπιέντζα»  Τηλ. 27230-31880

Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Μέθων» Τηλ. 27230-31611

ΓΙΑΛΟΒΑ

Ξενοδοχείο «Πύλος» Τηλ. 27230-23624

Ξενοδοχείο «Βίλα Ζωή» Τηλ. 27230-22025

ΧΩΡΑ

Ξενοδοχείο «Μελίβοια»  Τηλ. 27630-31162

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΠΥΛΟΣ

Αστυνομία  Τηλ. 27230-22316

Κέντρο Υγείας  Τηλ. 27230-22315

Λιμεναρχείο  Τηλ. 27230-22225

Δήμος  Τηλ. 27230-22221

Νιόκαστρο Τηλ. 27230-22897

ΜΕΘΩΝΗ

Αστυνομία  Τηλ. 27230-31203

Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 27230-31456

Δήμος  Τηλ. 27230-31255

ΧΩΡΑ

Αστυνομία  Τηλ. 27630-31222

Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 27630-31262

Δήμος  Τηλ. 27630-31200

Αρχαιολογικό Μουσείο Τηλ. 27630-31358

ΓΕΥΣΕΙΣ

Φρέσκο ψάρι (μπαρμπούνι, ξιφίας) και νόστιμοι θαλασσινοί μεζέδες (χταπόδι στιφάδο) σερβίρονται σε όλες τις ψαροταβέρνες και τα ουζερί στην παράκτια περιοχή της νοτιοδυτικής Μεσσηνίας. Στις τοπικές νοστιμιές της περιοχής περιλαμβάνονται η τυροχτυπητή Πύλου, η ψητή γουρνοπούλα, το κουνέλι στιφάδο, το αρνάκι με αγκινάρες λεμονάτο, τα λουκάνικα με πορτοκάλι, οι χυλοπίτες και το περίφημο γαλακτομπούρεκο της Πύλου. Φεύγοντας από την περιοχή αγοράστε μέλι, λάδι, ελιές, σύκα, παστέλια, σταρένια παξιμάδια και παραδοσιακά γλυκά της περιοχής.

 

 

Δημοσίευση 5η:24/6/2009

ΑΣΤΡΟΣ – ΛΕΩΝΙΔΙΟ

(ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ)

Ο γεμάτος στροφές και γαλάζιες εκπλήξεις παραθαλάσσιος δρόμος που ενώνει την πρωτεύουσα της Κυνουρίας Άστρος με την κεραμόσκεπη πολιτεία της Τσακωνιάς, το γραφικότατο Λεωνίδιο, είναι δίχως αμφιβολία μια από τις ωραιότερες και πιο θεαματικές διαδρομές της Πελοποννήσου. Ανοιχτά θαλασσινά τοπία, γραφικά λιμανάκια, μικρά ψαροκάικα, βοτσαλωτές παραλίες, κρυφά φιόρδ, μικροσκοπικοί ορμίσκοι, πλούσια βλάστηση και αξέχαστα ψαροχώρια, όλα είναι «ψημένα» εδώ στον ήλιο και την αλμύρα του Μυρτώου πελάγους.

ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΥΡΟΥ

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…

Για να βρεθείτε στην παραθαλάσσια περιοχή της αρκαδικής Κυνουρίας, η πιο γρήγορη και ξεκούραστη επιλογή είναι μέσω Άργους. Από το Άργος ως το Παράλιο Άστρος (την ιδανικότερη αφετηρία της προτεινόμενης διαδρομής) μεσολαβούν 30 χλμ. με αρκετές στροφές και μικροπαγίδες που απαιτούν την προσοχή του οδηγού. Η πρώτη επαφή με το γαλάζιο του Αργολικού κόλπου θα γίνει στο ύψος του οικισμού Κίβερι (4 χλμ. νότια των Μύλων), ενώ στη συνέχεια της διαδρομής, ο ελικοειδής ασφαλτόδρομος ακολουθεί πιστά το περίγραμμα της πελοποννησιακής ακτογραμμής, προσφέροντας έτσι τις πρώτες δυνατές συγκινήσεις.

Φτάνοντας στον κόμβο Άστρους–Παράλιου Άστρους στρίψτε το τιμόνι σας αριστερά, προς την θάλασσα. Η πρώτη εντύπωση από το κοντινό Παράλιο Άστρος –που θεωρείται το επίνειο του Άστρους- ίσως σας απογοητεύσει, καθώς η εικόνα που πρωτοαντικρίζει κανείς μπαίνοντας στο παραθαλάσσιο τουριστικό θέρετρο  παραπέμπει σε μια μικρή μεγαλούπολη που έχει παραδοθεί άνευ όρων στην «νεοελληνικού τύπου» τουριστικοποίηση: άχαρες πολυκατοικίες, μαζονέτες, πολυκαταστήματα και ταβέρνες αποτελούν δυστυχώς μια δυσάρεστη αστική πραγματικότητα που κάθε άλλο παρά χαροποιεί τον επισκέπτη.

Την κατάσταση, ωστόσο, σώζει ο παραδοσιακός γραφικός οικισμός με τα παλαιά πέτρινα πυργόσπιτα που σφικτοαγκαλιάζουν το κάστρο των Ζαφειρόπουλων. Ανηφορίστε στην κορυφή του λόφου και αφήστε από τις επάλξεις του κάστρου το βλέμμα σας να ταξιδέψει ανεμπόδιστα προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Περιπλανηθείτε στο χώρο του λιμανιού, εκεί όπου τα βαθύσκιωτα δέντρα, οι μικρές ταβερνούλες, οι ψαράδες που ξεμπλέκουν τα δίχτυα τους, το υπαίθριο θέατρο και ο γραφικός φάρος ενισχύουν κατακόρυφα την άποψη ότι το Παράλιο Άστρος είναι μια χερσαία πολιτεία με έντονο νησιώτικο χρώμα. Κολυμπήστε, τέλος, στις όμορφες, καθαρές παραλίες της περιοχής Ατσίγκανος και Πόρτες και αφήστε την αλμύρα της θάλασσας να χαϊδέψει απαλά το κορμί σας.

Για πολλούς επισκέπτες, η πρωτεύουσα της Κυνουρίας, το μεσόγειο Άστρος των 2.380 κατοίκων, είναι η ιστορική πολιτεία όπου το 1823 συγκλήθηκε η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων (30/3/1823-13/4/1823). Έτσι, μια επίσκεψη στο διατηρητέο νεοκλασικό κτήριο που φιλοξένησε την ιστορική εθνοσυνέλευση είναι επιβεβλημένη, όπως επιβεβλημένη είναι και η μετάβαση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης (πρώην Σχολή Καρυτσιώτη), όπου εκθέτονται αρχαιολογικά ευρήματα από όλη την περιοχή της Κυνουρίας. Για τους πιο «ψαγμένους», στην περιοχή της Εύας

(4 χλμ. δυτικά της πόλης) υπάρχουν τα ερείπια της έπαυλης του Ηρώδη του Αττικού, μια πολυτελή εξοχική κατοικία του 1ου μ.Χ. αιώνα που ανήκε στον διάσημο σοφιστή και ρήτορα της αρχαιότητας.

ΠΛΑΚΑ ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

O υδροβιότοπος του Μουστού, που απλώνεται στις εκβολές των ποταμών Βρασιάτη και Τάνου, είναι το σημαντικότερο οικοσύστημα της περιοχής και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Άστρος. Στην περιοχή του υδροβιότοπου βρίσκει καταφύγιο ένας αξιόλογος αριθμός πουλιών, με σημαντικότερους φτερωτούς επισκέπτες τα αποδημητικά πτηνά της αφρικανικής ηπείρου. Οι δρόμοι μέσα στα όρια του υδροβιότοπου είναι χωμάτινοι, ενώ οι λόφοι που υψώνονται δυτικά του υδροβιότοπου προσφέρονται για την παρατήρηση της τοπικής ορνιθοπανίδας.

Το Καρακοβούνι και ο Άγιος Αντρέας είναι δυο μεσόγειοι οικισμοί στα ριζά του Πάρνωνα που απλώνονται σε μικρή απόσταση από το ίχνος του κεντρικού οδικού άξονα. Το κεφαλοχώρι του Αγίου Αντρέα αποτελεί την «πόρτα εισόδου» στον καταπράσινο κόσμο του Πάρνωνα και συνήθως είναι προορισμός για εκείνους που σκοπεύουν να περιπλανηθούν στα ενδότερα της Κυνουρίας. Ωστόσο, αν μια μικρή παράκαμψη στον Άγιο Αντρέα δεν είναι στα ταξιδιωτικά σας πλάνα, μπορείτε να κατευθυνθείτε στην κοντινή ομώνυμη παραλία που απέχει μόλις 5 χλμ. ανατολικά από τα σπίτια του μεσόγειου οικισμού. Στο τελείωμα ενός πυκνού ελαιώνα, μια  εκτεταμένη αμμουδιά κοντά στις εκβολές του ποταμού περιμένει τους λουόμενους να απολαύσουν τις χαρές της θάλασσας.

Με την πυξίδα να δείχνει το νότο της Πελοποννήσου και με την πλάτη στραμμένη στο κεφαλοχώρι του Αγίου Αντρέα, σύντομα θα ξαναβρεθείτε μπροστά στο γαλάζιο όνειρο του Μυρτώου πελάγους. Η συνέχεια της διαδρομής, για τα επόμενα 21 χλμ. ως τον παραθαλάσσιο οικισμό της Παραλίας Τυρού, είναι κατά κοινή ομολογία από τις συναρπαστικότερες που έχει να επιδείξει η Πελοπόννησος. Μικροί παραθαλάσσιοι οικισμοί (Αρκαδικό Χωριό, Κρυονέρι, Ζαρίτσι, Τσέρφος), ήσυχες δυσπρόσιτες παραλίες (μικρά υδάτινα διαμάντια), σμαραγδένια νερά, καταιγιστικό πράσινο, απόκρημνες βραχοτοπιές, άσπρο βότσαλο, ψιλή άμμο και μικρές εξωτικές παραλίες (Κρυονέρι, Τσέρφος, Τηγάνι, Ζαρίτσι) ξεπετάγονται σε κάθε στροφή της διαδρομής και «ποζάρουν» μπροστά στα έκπληκτα μάτια του επισκέπτη. Πρόκειται για έναν εμπνευσμένο καμβά ζωγραφικής με ακριβοθώρητες αποχρώσεις που καθηλώνουν τις αισθήσεις. Και σίγουρα, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει κανείς καθ’ οδόν είναι αυτό της επιλογής του ωραιότερου θαλασσινού τοπίου, της γοητευτικότερης υδάτινης γωνιάς, όπου θα μπορέσει να ζήσει το όνειρο του καλοκαιριού.

ΠΟΥΛΗΘΡΑ

Η Παραλία Τυρού, που καθρεπτίζεται φιλάρεσκα στα κρυστάλλινα νερά του Μυρτώου, είναι η δεύτερη μεγάλη πολιτεία της διαδρομής μετά το Παράλιο Άστρος. Σε αντίθεση με την μεσόγεια πόλη του Τυρού και τον κοντινό ορεινό οικισμό Σαπουνακαίικα, η παράκτια πόλη της Κυνουρίας που απλώνεται γύρω από έναν όμορφο όρμο δεν διεκδικεί δάφνες γραφικότητας. Κατά μήκος της εκτεταμένης παραλίας του Τυρού, ένας μεγάλος αριθμός από ενοικιαζόμενα δωμάτια, καφέ, ταβέρνες και μπαρ εξυπηρετούν τους πολυάριθμους παραθεριστές του καλοκαιριού, που αναζητούν ξεκούραση και δροσιά στη καθαρή βοτσαλωτή παραλία του παραθαλάσσιου οικισμού.

Οι εκπλήξεις στην ευρύτερη περιοχή της Παραλίας Τυρού πολλές και συναρπαστικές. Πάνω από την κοντινή παραλία της Λυγεριάς, που προσεγγίζεται από ένα σηματοδοτημένο μονοπάτι, ορθώνονται τρεις πανέμορφοι ανεμόμυλοι (στην ίδια περιοχή υπάρχουν επίσης ίχνη προϊστορικού οικισμού), στη θέση «Παλιόχωρα» βρίσκεται το σπηλαιοβάραθρο «Δέσσε» και το κάστρο του Ορίοντα, ενώ στην παραλία Τηγάνι υπάρχει η σπηλιά των ερωτευμένων «Φουρνάκια». Επίσης, στον οικισμό Πέρα Μελανά (7 χλμ. νότια του Τυρού), στην κορυφή ενός λόφου με εξαίρετη πανοραμική θέα βρίσκεται το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία και οι απομείναντες αρχαιολογικές μαρτυρίες από τον ναό του Απόλλωνα Τυρίτα.

Η ναυτική πολιτεία του Λεωνιδίου είναι πλέον κοντά (20 χλμ. νότια του Τυρού) και ο οδικός άξονας που φλερτάρει επίμονα την δαντελωτή ακτογραμμή θα σας αποκαλύψει μικροσκοπικές μαγευτικές παραλίες, που προσεγγίζονται όμως –οι περισσότερες από αυτές– μόνο μέσω χωματόδρομων και μονοπατιών. Πλατάνια και πεύκα ακουμπούν κυριολεκτικά στο τραγουδιστό κύμα, στην καθάρια ακροθαλασσιά, ενώ γραφικοί  παραθαλάσσιοι οικισμοί με απίθανη θέα (Πλάκα, Πούληθρα) αποτελούν τους ακαταμάχητους πειρασμούς στην κοντινή παράκτια περιοχή.

ΣΑΜΠΑΤΙΚΗ

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…

Ωστόσο, το χρυσοποίκιλτο στολίδι της διαδρομής Τυρού – Λεωνιδίου δεν είναι άλλο από το πολυφωτογραφημένο γραφικό ψαροχώρι της Σαμπατικής ( 9 χλμ. από το Λεωνίδιο). Ένας στενός ασφαλτόδρομος οδηγεί στον οικισμό της Σαμπατικής με την ομώνυμη ακρογιαλιά, που φαντάζει από ψηλά σαν μια αγκαλιά για να ξεχαστείς! Κολύμπι, φρέσκο ψάρι, ήλιος, φεγγαράδα, ψητό χταπόδι, αμμουδιά, ψάρεμα και ρομαντικά δειλινά είναι ο τρόπος ζωής εδώ! Η παραλιακή Κυνουρία είναι μια πρόκληση στις αισθήσεις, ένα κομμάτι ποίησης μέσα στην γαλάζια απεραντοσύνη του Μυρτώου πελάγους, που εύκολα θα ρίξεις άγκυρα και θα μείνεις…

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΠΑΡΑΛΙΟ ΑΣΤΡΟΣ

1) Ξενοδοχείο «Χρυσή Ακτή»  Τηλ. 27550-51294

2) Ξενοδοχείο «Κανελλόπουλος»  Τηλ. 27550-51109

3) Ξενοδοχείο «Αλέξανδρος»  Τηλ. 27550-51743

4) Ξενοδοχείο «Κριστάλ»  Τηλ. 27550-51313

5) Ξενοδοχείο «Αφροδίτη»  Τηλ. 27550-51596

6) Ενοικιαζόμενα δωμάτια «Ντιούκς»  Τηλ. 27550-52764

ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΥΡΟΥ

1) Ξενοδοχείο «Απόλλων»  Τηλ. 27570-41393

2) Ξενοδοχείο «Άνεση»  Τηλ. 27570-41398

3) Ξενοδοχείο «Γκόλντεν Μπιτς»  Τηλ. 27570-41072

4) Ξενοδοχείο «Καμβύσης»  Τηλ. 27570-41424

5) Ξενοδοχείο «Τσακωνιά» Τηλ. 27570-41322

6) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Μελτέμι» Τηλ. 27570-41531

7) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Αρμονία» Τηλ. 27570-41024

ΛΕΩΝΙΔΙΟ

1) Ξενοδοχείο «Διόνυσος»  Τηλ. 27570-23455

2) Ξενοδοχείο «Νέον»  Τηλ. 27570-22383

3) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα  «Κωσταρίνη» Τηλ. 27570-22879

4) Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Τα Καμάρια» Τηλ. 27570-22757

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΠΑΡΑΛΙΟ ΑΣΤΡΟΣ

1) Αστυνομία  Τηλ. 27550-51111

2) Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 27550-22222

3) Δήμος  Τηλ. 27550-23263

4) Λιμεναρχείο  Τηλ. 27550-51445

ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΥΡΟΥ

1) Αστυνομία  Τηλ. 27570-41204

2) Κέντρο Υγείας  Τηλ. 27570-41212

3) Δήμος  Τηλ. 27570-41405

ΛΕΩΝΙΔΙΟ

1) Αστυνομία  Τηλ. 27570-22222

2) Κέντρο Υγείας  Τηλ. 27570-22950

3) Δήμος  Τηλ. 27570-22214

4) Λιμεναρχείο Τηλ. 27570-22387

ΓΕΥΣΕΙΣ

Φρέσκο ψάρι (τσιπούρα, φαγκριά, μπαρμπούνια) και νόστιμοι θαλασσινοί μεζέδες  σερβίρονται σε όλες τις ψαροταβέρνες και τα ουζερί στην ευρύτερη παράκτια περιοχή της Κυνουρίας. Στις τοπικές νοστιμιές που πρέπει να δοκιμάσετε περιλαμβάνονται τσακώνικες δίπλες, χυλοπίτες, λαζάνια, τυροκομικά και λουκουμάδες. Αγοράστε μέλι, λάδι, ελιές, γλυκά, οπωροκηπευτικά και ξινό τραχανά.

 

———————————————————–

 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 4η:02/06/2009

ΕΞΩ ΜΑΝΗ

…πέτρα και θάλασσα

Κείμενο: Κώστας Μητσάκης

Φωτογραφίες: Κώστας Μητσάκης

Μοτοσυκλέτα: SUZUKI vstorm

Στην Έξω Μάνη, το βουνό σμίγει αρμονικά με τη θάλασσα σκιαγραφώντας μ’ έναν τρόπο μοναδικό τη φυσιογνωμία ενός τόπου περήφανου και ανυπότακτου, όπου και οι πέτρες ακόμη έχουν τη δική τους ιστορία.

Γη κακοτράχαλη, αδούλωτη, όπως οι άνθρωποί της: περήφανοι, σκληροτράχηλοι, ανυπόταχτοι και αυθεντικοί. Τόπος συναρπαστικός στη σκιά του Ταϋγέτου, που δέχεται την απαλή αύρα του Μεσσηνιακού κόλπου: διάφανη θάλασσα, καθαρό βότσαλο, άγριες χαράδρες, πυκνές δασοπλαγιές, γυμνά κορφοβούνια, κελαρυστά ρυάκια και γραφικά ψαροχώρια. Περιοχή με βαθιά ιστορική κληρονομιά και φιλόξενο οικιστικό και παραδοσιακό περιβάλλον: γεροδεμένα πυργόσπιτα, πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα, λουλουδιασμένες αυλές, βυζαντινές εκκλησίες, άπαρτα κάστρα, χορταριασμένα ξωκλήσια, αιματοβαμμένες πολεμίστρες και πέτρινα καλντερίμια. Τι άλλο να πει κανείς για τον πλούτο αυτής της αγέρωχης γης, της Έξω (Μεσσηνιακής) Μάνης;

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…
Η Έξω Μάνη είναι μια περιοχή της Πελοποννήσου με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μπορεί να ικανοποιήσει και τον πλέον απαιτητικό επισκέπτη. Το μανιάτικο τοπίο συνδυάζει το κάλλος της ορεινής φύσης με τις ομορφιές της θάλασσας. Αυθεντικά μανιάτικα χωριά κρύβονται στις πλαγιές του βουνού, ενώ σε μικρή μόλις απόσταση γραφικά ψαροχώρια καθρεπτίζονται στα κύματα του Μεσσηνιακού κόρφου. Στην Έξω Μάνη, τα πολυάριθμα πέτρινα μνημεία του τόπου ζωντανεύουν στα μάτια του επισκέπτη την ιστορία αιώνων και οι αμέτρητες βυζαντινές εκκλησίες γαληνεύουν την ψυχή του.

Ωστόσο, ο περιπλανώμενος ταξιδιώτη καλείται στην Έξω Μάνη να βαδίσει πάνω στα ίχνη του Πάτρικ Λη Φέρμορ, του Άγγλου συγγραφέα-ταξιδευτή που επισκέφτηκε τη Μάνη το 1952 και την ερωτεύθηκε παράφορα. Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην μανιάτικη γη, την περιηγήθηκε σπιθαμή προς σπιθαμή, εμπνεύστηκε από αυτήν και συνέγραψε για τούτη τη αγέρωχη γωνιά του Μοριά.

Ο Αλμυρός, ένας μικρός οικισμός σε απόσταση 7 χλμ. νοτιοανατολικά της Καλαμάτας, ανοίγει στον ταξιδιώτη την πόρτα για τον -μέχρι πρότινος απομονωμένο- κόσμο της Μεσσηνιακής Μάνης. Η προτεινόμενη διαδρομή ξεκινά, ωστόσο, από την παραλιακή  Καρδαμύλη (37 χλμ. νοτιοανατολικά της Καλαμάτας) και αφού περιπλανηθεί πάνω στον ορεινό όγκο του Ταϋγέτου, καταλήγει τελικά στο ψαροχώρι Τραχήλα.
Κάτω από τον Προφήτη Ηλία, την ψηλότερη κορυφή του Ταϋγέτου, και αρκετά κοντά στην είσοδο της περίφημης χαράδρας του Βυρού, απλώνεται η Καρδαμύλη, που λούζεται από τα πεντακάθαρα νερά του Μεσσηνιακού κόλπου. Το γνωστό παραθαλάσσιο θέρετρο των 330 κατοίκων, που θεωρείται σήμερα ως το πιο αξιόλογο κέντρο της Έξω Μάνης, έχει βαθιές ρίζες μέσα στην ιστορία. Την συναντούμε στον Όμηρο με το ίδιο όνομα, ενώ κατά τα ρωμαϊκά χρόνια αποτελούσε ένα από τα λιμάνια της Σπάρτης.

Κάτω από ένα οχυρό λόφο με την αρχαία ακρόπολη, απλώνεται η παλιά Καρδαμύλη, με κυριότερα αξιοθέατα τον περίτεχνο βυζαντινό ναό του Αγίου Σπυρίδωνα (6ου αιώνα) και την πυργοκατοικία των Μούρτζινων. Αντίθετα, η Κάτω Καρδαμύλη αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και ξεχωρίζει για τα παραδοσιακά νεοκλασικά κτίσματα με τις κεραμοσκεπές και τα ξύλινα παράθυρα. Στους λόφους γύρω από την Καρδαμύλη βρίσκονται διάσπαρτα αρκετά βυζαντινά και μεταβυζαντινά θρησκευτικά κτίσματα (εκκλησίες και μοναστήρια), με χαρακτηριστικότερα αυτά της Αγίας Σοφίας του Καράβελη, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και της Φανερωμένης. Σε μικρή απόσταση από την Καρδαμύλη βρίσκονται οι -λαξευμένοι σε βράχο- τάφοι των Διόσκουρων, ενώ μόλις 300 μ. από την παραλία της Καρδαμύλης δεσπόζει το νησάκι Μερόπη, που κρύβει πάνω του ερείπια ενετικών τειχών.

Για τους φυσιολάτρες τέλος, υπάρχει το εντυπωσιακό φαράγγι του Βυρού, μήκους περίπου 20 χλμ. Μέσω του φαραγγιού περνούσε η αρχαία Βασιλική οδός που ένωνε την Καρδαμύλη με τη Σπάρτη. Η είσοδος του φαραγγιού βρίσκεται αρκετά κοντά στην Καρδαμύλη και η πιο δημοφιλής διαδρομή είναι αυτή που οδηγεί μετά από περίπου 2,5 ώρες πεζοπορίας στις πηγές του ποταμού Βυρού.
Με αφετηρία την Καρδαμύλη ξεκινά η γνωριμία με την ορεινή Έξω Μάνη. Οδηγώντας με την πλάτη στραμμένη στο γαλάζιο του Μεσσηνιακού κόλπου ο ορεινός όγκος του θεού Ταϋγέτου ανοίγει διάπλατα την αγκαλιά του και υποδέχεται τον ανήσυχο ταξιδιώτη. Η προτεινόμενη διαδρομή, αφού διατρέχει μια πλειάδα ορεινών οικισμών καταλήγει ξανά στην γαλάζια αγκαλιά της θάλασσας, και συγκεκριμένα στο ψαροχώρι της Στούπας.
Ο οικισμός Εξωχώρι (που παλαιότερα ονομαζόταν Ανδρούβιτσα) είναι ο πρώτος της ανηφορικής διαδρομής και βρίσκεται μόλις 9,5 χλμ. βορειοανατολικά της Καρδαμύλης. Πρωτίστως μεσολαβεί ο οικισμός Προάστιο, ενώ σε μικρή απόσταση από τον ασφαλτόδρομο βρίσκεται και ο οικισμός της Αγίας Σοφίας. Λίγο πριν το Εξωχώρι, κοντά στο ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου, βρίσκεται θαμμένος ο περιηγητής και συγγραφέας Μπρους Τσατουίν, ενώ στην γειτονική Χώρα Ανδρουβίτσας ξεχωρίζει ο επιβλητικός πύργος του Προκοπέα. Η ευρύτερη περιοχή του Εξωχωρίου, που αναφέρεται για πρώτη φορά σε βενετσιάνικο έγγραφο του 1278, βρίθει μνημείων κυρίως της βυζαντινής περιόδου, με αντιπροσωπευτικότερες τις πάμπολλες αγιογραφημένες με εξαίσιες τοιχογραφίες εκκλησίες της περιοχής (Άγιοι Θεόδωροι, Άγιος Νικόλαος, οι Ταξιάρχες, η Κοίμηση της Θεοτόκου κ.ά.)

Μετά από 7,5 χλμ. ανηφορικής πορείας, σειρά έχει ο γραφικός οικισμός Σαϊδόνα να καλωσορίσει τους ταξιδιώτες. Καθ’ οδόν όμως, και σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, βρίσκονται τρία αξιοθέατα που αξίζουν μια στάση γνωριμίας: ο τρίπατος πύργος του οπλαρχηγού Κιτρινιάρη και οι Μονές Βαϊδενίτσας και Σαμουήλ. Πρόκειται για τρία ιστορικά κτίσματα, αφημένα δυστυχώς στην φθορά και τη παρακμή του χρόνου, που είχαν σημαντική προσφορά στη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα των ντόπιων κατά των Τούρκων. Κτισμένο σαν αετοφωλιά, το γνωστό ανταρτοχώρι Σαϊδόνα αποτελεί ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα ορεινά χωριά της Έξω Μάνης. Ανηφορικά καλοσυντηρημένα καλντερίμια, κατοικίες από πελεκημένη πέτρα, λουλουδιασμένες αυλές και πετροντυμένα σκαλοπάτια αποτελούν τις δυνατές εικόνες αυτού του παραδοσιακού μανιάτικου οικισμού με το ξεχωριστό αρχιτεκτονικό χρώμα.

Η Καστανιά, που βρίσκεται μόλις 4,2 χλμ. μακριά από τη Σαϊδόνα, είναι ένας από τους παλαιότερους και πιο όμορφους οικισμούς της Έξω Μάνης. Αποτέλεσε προεπαναστατικό προπύργιο κλεφτών και καπεταναίων. Απλώνει τις γειτονιές της πάνω σε τρεις βουνοπλαγιές, ενώ σημείο αναφοράς του μεσόγειου μανιάτικου οικισμού αποτελεί ο πύργος Δουράκη. Πρόκειται για ένα πετρόκτιστο πυργο-συγκρότημα, όπου ξεχωρίζει ένας πενταόροφος (ετοιμόρροπος δυστυχώς) πύργος στον οποίο είχε βρει άσυλο ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Η Καστανιά περηφανεύεται επίσης και για τις οκτώ βυζαντινές εκκλησίες που σώζονται στα καταπράσινα όριά της, γεγονός μοναδικό για χωριό της Έξω Μάνης.

Σε μικρή απόσταση από τα τελευταία σπίτια της Καστανιάς ο δρόμος διακλαδίζεται: η αριστερή διασταύρωση οδηγεί στα υπόλοιπα μεσόγεια χωριά της ορεινής διαδρομής (Δρυόπη, Καρυοβούνι, Μηλιά) που διατηρούν ακόμα το παραδοσιακό μανιάτικο ύφος, ενώ η δεξιά διακλάδωση, μέσω του Πύργου και του Νεοχωρίου (δυο κεφαλοχώρια με πλούσια ιστορία και υπέροχη πανοραμική θέα), καταλήγει στις ακτές του Μεσσηνιακού κόλπου, στο ύψος της Στούπας. Η Μηλιά, το κεφαλοχώρι της περιοχής, απέχει 11 χλμ. από το σημείο της διασταύρωσης και περηφανεύεται για το επιβλητικό καμπαναριό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (13ου αιώνα). Πέντε συνοικισμοί (Κάτω Χώρα, Ξανθιάνικα, Κυβέλεια, Κεντρικό, Φαγκριάνικα) αποτελούν τον οικιστικό κορμό της Μηλιάς, της ιδιαίτερης πατρίδας του Νικήτα Νηφάκη. Πρόκειται για έναν αξιόλογο δάσκαλο, φιλόσοφο και διαφωτιστή (1748-1818) της Έξω Μάνης, που χάρη στο πνευματικό του έργο κατέστησε γνωστά αρκετά τοπικά ήθη και έθιμα, πατροπαράδοτες συνήθειες, λαϊκές παραδόσεις, αλλά και επίκαιρα της εποχής του, όλα σχετικά με τον τόπο του.
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η Στούπα (9 χλμ. νότια της Καρδαμύλης) μετατρέπεται σ’ ένα πολύβουο παραθεριστικό κέντρο, το πιο τουριστικά ανεπτυγμένο της Έξω Μάνης. Η υπέροχη παραλία της Καλογριάς συγκεντρώνει τη προτίμηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των λουόμενων, ενώ αρκετοί είναι εκείνοι που ανηφορίζουν στο λόφο του Λεύκτρου, όπου δεσπόζει το κάστρο Μποφώρ (ή Γιστέρνες) που έκτισαν το 1250 οι Βιλλαρδουίνοι. Η Στούπα, ωστόσο, είναι γνωστή στο πανελλήνιο για έναν ιδιαίτερο λόγο: εδώ διαδραματίστηκαν στην πραγματικότητα τα γεγονότα που αναφέρονται στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Το κοντινό ορυχείο της Παστροβάς (και όχι η Κρήτη) ήταν ο τόπος όπου το 1917 ο συγγραφέας και ο Αλέξης Ζορμπάς συναντήθηκαν, γνωρίστηκαν και συνεταιρίστηκαν.
Απόδραση από την καλοκαιρινή κοσμοπλημμύρα της Σούπας προσφέρουν τα κοντινά γραφικά ψαροχώρια του Αγίου Νικολάου ή Σελίνιτσας, του Αγίου Δημητρίου και της Τραχήλας. Στον Άγιο Δημήτριο (2 χλμ. νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου), που είναι κτισμένος στο μυχό ενός μικρού κόλπου, ξεχωρίζει ο καλοδιατηρημένος πύργος του καπετάν Χρηστέα. Στη θέση Καταφύγι (3,5 χλμ. νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου) υπάρχει το ομώνυμο σπήλαιο με υπέροχους σταλακτίτες, ενώ στην Τραχήλα (8 χλμ. νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου) ορθώνεται ο πύργος των Λεβή.
Κατά μήκος της ακτογραμμής που ενώνει τους παραπάνω παράκτιους οικισμούς, μικρές αμμουδιές, αναρίθμητες θαλασσινές σπηλιές, απόκρημνα βράχια, γεροδεμένα ψαροκάικα, απομονωμένες παραλίες, ήσυχες γωνιές και γραφικά ταβερνάκια περιμένουν υπομονετικά να ανταμείψουν τον «ψαγμένο» επισκέπτη που θα φτάσει ως εδώ.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…
Στην Έξω Μάνη, το βουνό σμίγει αρμονικά με τη θάλασσα σκιαγραφώντας μ’ έναν τρόπο μοναδικό τη φυσιογνωμία αυτού του τόπου. Έτσι, ο οδοιπόρος που θα βρεθεί εδώ μπορεί να μυρίσει το ανοιξιάτικο μοσχοβόλημα του Ταϋγέτου ή να αφεθεί στην καλοκαιρινή αγκαλιά κάποιου φιλόξενου όρμου. Μπορεί όμως να οδοιπορήσει περήφανος ανάμεσα σε μανιάτικους πύργους, βυζαντινές εκκλησίες, πετρόκτιστα κωδωνοστάσια και μεσαιωνικά κάστρα, για να γνωρίσει έτσι έναν τόπο ανυπότακτο, όπου και οι πέτρες ακόμη έχουν τη δική τους ιστορία.
ΔΙΑΜΟΝΗ

ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ
1)    Ξενοδοχείο «Καλαμίτσι»  Τηλ. 27210-73131
2)    Ξενοδοχείο «Καρδαμύλη Μπιτς»  Τηλ. 27210-73180
3)    Ξενοδοχείο «Πατριαρχέας»  Τηλ. 27210-73366
4)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Ανίσκα» Τηλ. 27210-73601
5)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Εσπερίδες»  Τηλ. 27210-73173
6)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Θεανώ»  Τηλ. 27210-73222

ΣΤΟΥΠΑ
1)    Ξενοδοχείο «Κάστρο»  Τηλ. 27210-64080
2)    Ξενοδοχείο «Λευκτρον»  Τηλ. 27210-77322
3)    Ξενοδοχείο «Στούπα»  Τηλ. 27210-77308
4)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Αίολος»  Τηλ. 27210-64830
5)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Αιχμαία» Τηλ. 27210-77717
6)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Μαϊστράλι» Τηλ. 27210-77595

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΙΟΣ
1)    Ξενώνας «Καταφύγιο Βίλατζ»  Τηλ. 6974-007918
2)    Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα «Ήλιος» Τηλ. 6977-202702

ΕΞΑΧΩΡΙ
1)    Ξενώνας «Το Φαράγγι»  Τηλ. 27210-73372

ΚΑΣΤΑΝΙΑ
1)    Ξενώνας «Βίλα Καστανιά» Τηλ. 27210-86324, 92847

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ
1)    Αστυνομία  Τηλ. 27210-73209
2)    Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 27210-73218
3)    Δήμος  Τηλ. 27210-73265

ΣΤΟΥΠΑ
1)    Αστυνομία  Τηλ. 27210-73209
2)    Αγροτικό ιατρείο  Τηλ. 27210-73218
3)    Δήμος  Τηλ. 27210-73265

ΓΕΥΣΕΙΣ

Φρέσκο ψάρι, βακαλάος τηγανητός με σκορδαλιά και νόστιμοι θαλασσινοί μεζέδες  σερβίρονται σε όλες τις ψαροταβέρνες και τα ουζερί στην ευρύτερη παράκτια περιοχή της Έξω Μάνης. Στις τοπικές νοστιμιές της ορεινής Έξω Μάνης περιλαμβάνονται γίδα βραστή, παστό, λουκάνικα με πορτοκάλι, κόκορας με χυλοπίτες, αυγά καγιανά και γουρουνόπουλο. Αγοράστε μέλι, λάδι, ελιές, σύκα, παστέλια, λουπίνια, τηγανητά κουλούρια (λαλάγκια), τυροκομικά, σταρένια παξιμάδια και παραδοσιακά γλυκά της περιοχής.

 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 3η:07/03/2009

ΑΡΓΙΘΕΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

ΑΔΑΜΑΣΤΗ  ΦΥΣΗ

Κείμενο: Κώστας Μητσάκης

Φωτογραφίες: Κώστας Μητσάκης

Μοτοσυκλέτα: Yamaha TDM900cc

Η άγρια ομορφιά της ορεινής Αργιθέας θα σας ανταμείψει απόλυτα για την απόφασή σας να εξερευνήσετε την πιο απρόσιτη και απομονωμένη περιοχή των Θεσσαλικών Αγράφων.

Στα δυτικά του νομού Καρδίτσας, πάνω στο έντονο ορεινό ανάγλυφο των   Θεσσαλικών (ή Βόρειων) Αγράφων, απλώνεται η άγνωστη για πολλούς περιοχή της Αργιθέας. Η τραχιά αυτή γη της Κεντρικής Ηπειρωτικής Ελλάδας, την οποία αυλακώνει το υδάτινο φίδι του Αχελώου, αποτελεί μια ιστορική περιοχή κατοικημένη από τους αρχαίους Αθάμανες, η οποία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Αφήστε την αυθεντικότητα του τόπου, την εντυπωσιακή γεωμορφολογία της ορεινής φύσης και τις βουνίσιες παραδοσιακές κοινότητες της περιοχής να πάρουν το «τιμόνι» του οχήματός σας και να σας οδηγήσουν στις  διαδρομές μιας γης περήφανης και ξεχασμένης, της Αργιθέας.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…
Η αγροτική κωμόπολη του Μουζακίου, χτισμένη 21 χλμ. δυτικά της Καρδίτσας, στις υπώρειες του όρους Ιτάμου, αντιπροσωπεύει την πύλη εισόδου στον ορεινό κόσμο της Αργιθέας. Από το Μουζάκι, που λαμβάνεται παράλληλα και ως η αρχή του οδικού περάσματος που συνδέει τη Θεσσαλία με την Ήπειρο σ’ αυτή τη γεωγραφική περιοχή της χώρας, θα ξεκινήσει η περιπλάνησή σας στα χωριά της Αργιθέας, που απολαμβάνουν την φιλόξενη αγκαλιά των Αγράφων και αποτελούν τους θεματοφύλακες πανάρχαιων τοπικών εθίμων και ιστορικών παραδόσεων.
Η περιοχή της Αργιθέας χωρίζεται γεωγραφικά σε δυτική και ανατολική, ενώ δυο βασικές διαδρομές (μια για κάθε περιοχή) είναι «υπεύθυνες» για τη γνωριμία σας με τη δυσπρόσιτη αυτή γωνιά των Βόρειων Αγράφων. Η κάθε διαδρομή (Δυτικής Αργιθέας και Ανατολικής Αργιθέας) μπορεί να αποτελέσει φυσικά και μια ξεχωριστή εξόρμηση. Ένα δίκτυο καλοχαραγμένων χωματόδρομων ενώνει τις δυο διαδρομές, οπότε μπορείτε να διατρέξετε μια κυκλική διαδρομή με αφετηρία και τερματισμό το Μουζάκι. Σε περίπτωση που διαθέτετε επιβατικό αυτοκίνητο, η δεύτερη εκδοχή είναι εφικτή μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αφού τον χειμώνα οι χωματόδρομοι παρουσιάζουν αρκετές δυσκολίες και μόνο με τετρακίνητο όχημα μπορείτε να κινηθείτε. Ωστόσο, η κατάσταση του ασφάλτινου άξονα δεν είναι η καλύτερη: αμέτρητες λακκούβες, ύπουλες καθιζήσεις και απρόσμενες κατολισθήσεις αποτελούν τις παγίδες που πρέπει να προσέξετε καθ΄οδόν στα ασφάλτινα χιλιόμετρα της διαδρομής.

Μόλις 4 χλμ. μετά το Μουζάκι, ο κεντρικός οδικός άξονας διακλαδίζεται: οδηγώντας δεξιά θα κατευθυνθείτε προς τη Δυτική Αργιθέα, όπου θα γνωρίσετε τους οικισμούς Οξιά, Αργιθέα, Ανθηρό, Μεσοβούνι και Πετρωτό. Αντίθετα, η αριστερή διασταύρωση οδηγεί στην Ανατολική Αργιθέα, εκεί όπου σας περιμένουν οι οικισμοί Βλάσι, Πετρίλο, Ρωμιά και Βραγγιανά. Όλοι οι παραπάνω οικισμοί (από ένα σύνολο είκοσι οικισμών που βρίσκονται διασκορπισμένοι στην ευρύτερη περιοχή της Αργιθέας) είναι οι σημαντικότεροι, είτε βρίσκονται πάνω στην τροχιά του κεντρικού οδικού άξονα, είτε απαιτούν μια μικρή παράκαμψη για να τους επισκεφθείτε.
Περίπου 30 χλμ. χωρίζουν το Μουζάκι από τον οικισμό της Αργιθέας. Συνεχόμενες ανηφορικές στροφές χαρακτηρίζουν τη συγκεκριμένη διαδρομή, με αποκορύφωμα την υπέρβαση της ορεινής διάβασης Τυμπάνου, όπου ο φιδίσιος ασφαλτόδρομος σκαρφαλώνει σε μεγάλο υψόμετρο και η πανοραμική θέα της περιοχής είναι καταπληκτική. Στο μέσον περίπου της διαδρομής, μια μικρή παράκαμψη 2 χλμ. οδηγεί στην Οξιά, έναν από τους σημαντικότερους οικισμούς της Αργιθέας. Κτισμένη σε υψόμετρο 900 μ., η Οξιά φιλοξενεί περί τους 180 κατοίκους και θα σας εντυπωσιάσει για την ιδιαίτερα προικισμένη θέση της, καθώς είναι περικυκλωμένη ασφυκτικά από ένα πλούσιο δάσος από οξιές και έλατα. Επισκεφθείτε τη Μονή της Αγίας Τριάδας (το καθολικό της μονής χρονολογείται από το 1662), ενώ οι κοντινές κορυφές Καράβα (2.180 μ.) και Μάλια (1.970 μ. ) αποτελούν μοναδικούς προορισμούς για επίδοξους ορειβάτες.

Η Αργιθέα υπήρξε πρωτεύουσα της αρχαίας Αθαμανίας και οι κυβωτιόσχημοι τάφοι του 4ου π. Χ. (με πλούσια κτερίσματα και αγγεία) που έχουν ανασκαφεί στην κοντινή τοποθεσία «Ελληνικά» ανήκουν σ’ εκείνη την εποχή. Ιδιαίτερο χρώμα στην Αργιθέα, που βρίσκεται κτισμένη σ’ ένα κοίλωμα, μέσα σε πυκνό ελατόδάσος με άφθονα τρεχούμενα νερά, προσδίδει η αρχιτεκτονική των πετρόκτιστων σπιτιών της, με τις ηπειρώτικες επιρροές και τον ενιαίο πολεοδομικό χαρακτήρα τους. Σταματήστε για πέστροφα ή καφέ δίπλα στα κρυστάλλινα νερά του μικρού ποταμού και αφήστε τις αισθήσεις σας να ταξιδέψουν μακριά.
Αφού αποχαιρετήσετε την Αργιθέα, μέσα στα επόμενα 3 χλμ. θα προσεγγίσετε δυο διασταυρώσεις: η πρώτη (αριστερά) οδηγεί στον οικισμό Μαυροβούνι, ενώ η δεύτερη (δεξιά) καταλήγει στον οικισμό Θερινό. Πρόκειται για δυο παραδοσιακούς ορεινούς οικισμούς, όπου αξίζει να κάνετε μια μικρή στάση. Το Θερινό, κτισμένο σε υψόμετρο 950 μ. προσφέρει μια υπέροχη θέα της γύρω περιοχής, ενώ κατά την παραμονή σας στο Μεσοβούνι, που απλώνεται στις πλαγιές του όρους Καράβα, μπορείτε να επισκεφθείτε την Μονή της Παναγίας. Περίπου 4 χλμ. μετά τη διασταύρωση του Θερινού, ο κεντρικός οδικός άξονας φτάνει σε μια άλλη αριστερή διασταύρωση που οδηγεί μετά από 4 χλμ. στον μικρό οικισμό της Καρυάς. Με αφετηρία το κέντρο του χωριού, ένα μονοπάτι 2 χλμ. θα σας οδηγήσει στο γεφύρι του Τριζώλου (13ου αιώνα), το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι της Θεσσαλίας.

Επιστρέφοντας και πάλι στον κεντρικό οδικό άξονα, σύντομα θα προσεγγίσετε τη διασταύρωση που οδηγεί μετά από 3 χλμ. στο Ανθηρό, ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Αργιθέας. Κτισμένο σε υψόμετρο 740 μ. μέσα σ’ ένα υπέροχο ορεινό τοπίο με άφθονα τρεχούμενα νερά (εδώ βρίσκεται και η τοξωτή γέφυρα της Αγορασιάς, μήκους 35 μ.) το Ανθηρό είναι γνωστό κυρίως για τα δυο θρησκευτικά μνημεία που διαθέτει. Λίγο πριν από την είσοδο του χωριού βρίσκεται το Μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου (Μονή Μπουκοβίτσας). Το καθολικό της μονής που σώζεται σε καλή κατάσταση διαθέτει τοιχογραφίες του 17ου και του 18ου αιώνα, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού έχει μεταφερθεί –μαζί με κειμήλια της μονής– στο εκκλησιαστικό μουσείο του χωριού. Επίσης, σε απόσταση 4 χλμ. βορειοδυτικά του Ανθηρού (στον συνοικισμό Μεταμόρφωση), υπάρχει η Μονή της Γέννησης της Θεοτόκου (Μονή Κατουσίου) που ιδρύθηκε πιθανότατα στα τέλη του 16ου αιώνα. Το καθολικό της μονής διαθέτει αξιόλογες αγιογραφίες του 17ου αιώνα. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, μαζί με διάφορες εικόνες και κειμήλια της μονής, έχουν και αυτά μεταφερθεί στο εκκλησιαστικό μουσείο του Ανθηρού. Τα μοναστήρια της περιοχής της Αργιθέας, που στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας είχαν γίνει κρησφύγετα για τους οπλαρχηγούς και σχολεία για τα παιδιά, άφησαν στους ντόπιους μια πλούσια ιστορική και θρησκευτική κληρονομιά, την οποία διαφυλάσσουν και παραδίδουν με ευλάβεια από γενιά σε γενιά.
Επιστροφή και πάλι στον κεντρικό οδικό άξονα, με κατεύθυνση τα χωριά Πτελέα  και Πετρωτό. Καθ’ οδόν, στα αριστερά σας μπορείτε να δείτε στο βάθος του φαραγγιού το γεφύρι του Τριζώλου, ενώ εξίσου εντυπωσιακό είναι και το μονότοξο γεφύρι που δεσπόζει αμέσως μετά τον οικισμό Πτελέα. Περίπου 3 χλμ. αφού αφήσετε πίσω σας την Πτελέα, η άσφαλτος παραχωρεί τη θέση της σ’ έναν καλοχαραγμένο χωματόδρομο που καταλήγει μετά από 5 χλμ. στην γέφυρα του Αχελώου Κοράκα, η οποία εκτελεί χρέη συνοριακής γέφυρας μεταξύ των νομών Καρδίτσας και Άρτας. Πέντε τούνελ παρεμβάλλονται στη διαδρομή, ενώ ορατά είναι και τα έργα κατασκευής του φράγματος Συκιάς. Φτάνοντας στην γέφυρα Κοράκα, αν την περάσετε θα εισέλθετε στα όρια του νομού Άρτας και θα φτάσετε μετά από 83 χλμ. στην πρωτεύουσα του νομού. Αντίθετα, η διασταύρωση στα αριστερά σας κατευθύνεται προς τα χωριά Συκιά, Μάραθο, Βραγγιανά και Ρόγκια, απ’ όπου μπορείτε στην συνέχεια –οδηγώντας πάντα πάνω σε βατούς χωματόδρομους– να προσεγγίσετε τους οικισμούς Στεφανιάδα, Ρωμιά, Βλάσιο και Πετρίλο και να «μπείτε» έτσι στην διαδρομή της Ανατολικής Αργιθέας, με τελικό προορισμό το Μουζάκι.
Στην περίπτωση που υιοθετήσετε το δεύτερο ταξιδιωτικό πλάνο και συνεχίσετε το ταξίδι σας μέσω των χωματόδρομων με αρχική κατεύθυνση τα Βραγγιανά, ο Αχελώος θα πρωταγωνιστήσει στα επόμενα χιλιόμετρα της διαδρομής, χαρίζοντας στο βλέμμα σας τοπία μοναδικής ομορφιάς. Μελανό σημείο αποτελούν ωστόσο τα έργα εκτροπής του Αχελώου που γίνονται τα τελευταία χρόνια στην περιοχή, σχέδιο μεγαλόπνοο σχέδιο με τεράστιες όμως επιπτώσεις στο τοπικό οικοσύστημα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των οικολογικών οργανώσεων.
Κτισμένο μέσα σε αδιαπέραστα δάση από βελανιδιές και πλατάνια, στις υπώρειες του όρους Μιρμιτζάλα (1.543 μ.), το κεφαλοχώρι των Βραγγιανών αποτελεί την έδρα του Δήμου Αχελώου. Αξίζει να επισκεφθείτε τη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (17ου αιώνα), την οποία λεηλάτησαν και εν μέρει κατέστρεψαν οι Τούρκοι το 1862. Σε περίπτωση πάντως που θελήσετε να διακόψετε προσωρινά την πορεία σας, υπάρχει η δυνατότητα διανυκτέρευσης στον χώρο της ιεράς μονής.
Περίπου 10 χλμ. νότια των Βραγγιανών θα συναντήσετε στα αριστερά σας τον κεντρικό χωμάτινο άξονα που οδηγεί ανατολικά στους οικισμούς Στεφανιάδα και Ρωμιά. Από το σημείο της διασταύρωσης θα χρειαστεί να διανύσετε κατόπιν περί τα 18 χλμ. μέχρι να φτάσετε κοντά στον οικισμό Ρωμιά, εκεί όπου φωλιάζει η λίμνη Στεφανιάδας. Η μικρή γαλάζια κουκίδα, που κρύβεται μέσα στους απόκρημνους ορεινούς όγκους των Θεσσαλικών Αγράφων, δημιουργήθηκε το 1964 ύστερα από κατολισθήσεις και συνιστά ένα μαγευτικό θέαμα που δεν πρέπει να χάσετε.
Επόμενη στάση μετά τη λίμνη Στεφανιάδας η κοντινή Μονή Σπηλιάς, που υπήρξε το καταφύγιο του Καραϊσκάκη και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια των Αγράφων. Το 1867 είχε εδώ την έδρα της η Επαναστατική Κυβέρνηση. Μια ανηφορική παράκαμψη 1,5 χλμ. από τον κεντρικό χωμάτινο άξονα θα σας οδηγήσει στον χώρο της ιεράς μονής που βρίσκεται κτισμένη σαν αετοφωλιά σε υψόμετρο 1.100 μ και συγκεντρώνει χιλιάδες πιστούς ανήμερα το Δεκαπενταύγουστο. Στο εσωτερικό της μονής (υπάρχει μόνο ένας ιερέας-φύλακας) δεσπόζουν δυο ναοί: ο μικρότερος είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου (1604) και ο μεγαλύτερος είναι της Ζωοδόχου Πηγής, που κτίστηκε το 1736. Αξιόλογες τοιχογραφίες κοσμούν το εσωτερικό των δυο ναών, ενώ στο προαύλιο της μονής υπάρχουν δυο βρύσες με τρεχούμενο νερό, των οποίων η θέση -σύμφωνα με την παράδοση- υποδείχθηκε από την ίδια την Παναγία, που φανερώθηκε στο όνειρο ενός κτίστη της μονής.
Περίπου 21 χωμάτινα χιλιόμετρα χωρίζουν τη Μονή Σπηλιάς από τον οικισμό Βλάσιο, εκεί όπου ξεκινά και πάλι ο ασφαλτόδρομος. Το Βλάσιο (που απέχει 29 χλμ. από το Μουζάκι) παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον για τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά των σπιτιών του. Σημαντικό θρησκευτικό μνημείο του οικισμού αποτελεί η Μονή Γέννησης της Θεοτόκου, με τοιχογραφίες στον κυρίως ναό που χρονολογούνται στο 1644. Εικόνες και θρησκευτικά κειμήλια της μονής φυλάσσονται στο τοπικό εκκλησιαστικό μουσείο.
Από το Βλάσιο, αξίζει να κάνετε μια μικρή παράκαμψη και να επισκεφθείτε το κοντινό ιστορικό χωριό Πετρίλο, που απολαμβάνει την παρουσία του Πετρουλιώτη, κύριου παραπόταμου του Αχελώου. Επτά –διάσπαρτοι σε μεγάλη έκταση– οικισμοί απαρτίζουν τον κοινοτικό «κορμό» του ελατοσκέπαστου Πετριλίου, που στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας γνώρισε μεγάλη ακμή και είχε 32 εκκλησίες (σήμερα υπάρχουν μόλις 12). Το καλοκαίρι το 1944, στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το Πετρίλιο στέγασε προσωρινά την κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας.
ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…
Μετά το πέρασμα της ορεινής διάβασης του Αγίου Νικολάου (Οξιάς), ο στριφτογυριστός ασφαλτόδρομος θα σας οδηγήσει, μέσω του οικισμού Πευκόφυτου,  στο Μουζάκι. Για να ολοκληρώσετε έτσι ένα οδοιπορικό σε μια πανέμορφη περιοχή που για αιώνες αποτελούσε μια κλειστή κοινωνία και η οποία ανέπτυξε ένα πλήθος αξιόλογων πολιτιστικών και θρησκευτικών στοιχείων που πρέπει να γνωρίσετε. Ταξιδέψτε και εξερευνήστε την ορεινή Αργιθέα, έναν ανέγγιχτο ορεινό τόπο με νωπές τις ιστορικές του μνήμες που αποτελεί συνάμα την προσωποποίηση της γνήσιας ελληνικής φιλοξενίας.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΚΑΡΔΙΤΣΑ
1)    Ξενοδοχείο Άρνη (Τηλ. 24410-22161)
2)    Ξενοδοχείο Κιέριον (Τηλ. 24410-71923)
3)    Ξενοδοχείο Άστρον (Τηλ. 24410-23552)
4)    Ξενοδοχείο Αύρα (Τηλ. 24410-21523)

ΑΝΘΗΡΟ
1)    Επιπλωμένα διαμερίσματα Χριστίνα (Τηλ. 24450-31802, 31021)

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΚΑΡΔΙΤΣΑ
1)    Αστυνομία  24410-80223
2)    Νοσοκομείο 24410-40811
3)    Δήμος 24410-71514

ΑΝΘΗΡΟ
1)    Αστυνομία 24450-31203
2)    Κέντρο Υγείας 24450-31201
3)    Δήμος Αργιθέας 24450-31773

ΒΡΑΓΓΙΑΝΗ
1)    Αστυνομία 24450-31414
2)    Κέντρο Υγείας 24450-31401

ΓΕΥΣΕΙΣ

Στους περισσότερους οικισμούς της ορεινής Αργιθέας λειτουργούν ψησταριές και μικρές ταβέρνες που είναι ανοιχτές μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ανοιχτές όλο σχεδόν τον χρόνο είναι μόνο οι ψησταριές «Το Μακρυβούνι» και «Χάνι Ναστούκα», που βρίσκονται κοντά στην περιοχή της Μονής Σπηλιάς. Τι θα αγοράσετε από την περιοχή της Αργιθέας; Γαλακτοκομικά προϊόντα, μέλι, χωριάτικα λουκάνικα, τσάι και μυρωδάτο τσίπουρο.

 

 

 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 2η:07/01/2009

ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ
ΒΟΙΩΤΙΚΕΣ  ΑΚΤΕΣ

Μια «ανάσα» από την Αθήνα, στον υδάτινο κόσμο του Κορινθιακού κόλπου, απλώνονται οι δαντελωτές παραλίες της νότιας βοιωτικής γης. Αποτελούν την ιδανική επιλογή για μια σύντομη απόδραση δροσιάς, που τόσο ανάγκη έχετε τις καυτές μέρες του καλοκαιριού.

Οι βοιωτικές ακτές του Κορινθιακού κόλπου, που βρίσκονται σε «απόσταση βολής» από την αθηναϊκή πρωτεύουσα, ικανοποιούν όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις. Οι παραλίες του Αγίου Βασιλείου, του Καλαμακίου και της Λιβαδόστρας, ο κόλπος της Δοβραίνας με τις παραλίες της Αλυκής και του Αγίου Νικολάου, καθώς και η παραλία του Σαράντη στον ομώνυμο όρμο, συνιστούν τους παραθαλάσσιους βοιωτικούς προορισμούς που προσφέρονται για μια σύντομη, αξέχαστη απόδραση στο γαλάζιο όνειρο του καλοκαιριού.

Αν και δεν διαθέτουν κοσμοπολίτικο αέρα, εντούτοις ικανοποιούν απόλυτα τον κάθε λουόμενο που αναζητά ήσυχο περιβάλλον, καθαρά νερά και γρήγορη πρόσβαση στην γαλάζια αγκαλιά του υγρού στοιχείου.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ…
Σε σαφώς κοντινότερη απόσταση από την Αθήνα (περίπου 100 χλμ.) βρίσκονται οι παραλίες του Αγίου Βασιλείου, του Καλαμακίου και της Λιβαδόστρας, που μπορούν να αποτελέσουν τον προορισμό μιας σύντομης εξόρμησης. Αντίθετα, ο κόλπος της Δομβραίνας με τις παραλίες της Αλυκής και του Αγίου Νικολάου, καθώς και η παραλία του Σαράντη, βρίσκονται λίγο πιο μακριά και απαιτούν περισσότερο χρόνο και χιλιόμετρα για να σας αποκαλυφθούν.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τις κοντινότερες παραλίες. Για τη μετάβασή σας στη βοιωτική γη έχετε δύο επιλογές: τη νέα Εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας και την παλαιά Εθνική οδό Αθηνών – Θηβών. Ανεξαρτήτως όμως επιλογής, ο αρχικός ζητούμενος προορισμός –και στις δύο περιπτώσεις μετάβασης– είναι το χωριό Καπαρέλλι που απέχει 16 χλμ. νότια της Θήβας (εφόσον έχετε φτάσει εκεί μέσω της Εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας).

Στην περίπτωση που έχετε προτιμήσει την παλαιά Εθνική οδό Αθηνών – Θηβών, το Καπαρέλλι απέχει 16 χλμ. από τις Ερυθρές (Κριεκούκι), μέσω Πλαταιών.
Από τη μικρή πλατεία του Καπαρελλίου, όπου ορθώνεται ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα, ξεκινά ο δρόμος που οδηγεί στην κοντινή παραλία του Αγίου Βασιλείου (16 χλμ.). Η αρχικά αδιάφορη διαδρομή δεν αργεί να μεταμορφωθεί σταδιακά σε μια ανηφορική πορεία μέσα από ένα μικρό πευκοδάσος, ενώ η διασταύρωση που θα συναντήσετε στα δεξιά σας (6 χλμ. μετά το Καπαρέλλι) οδηγεί στη γειτονική παραλία του Καλαμακίου.

Συνεχίζοντας την πορεία σας, η πανοραμική θέα του Κορινθιακού κόλπου που θα εμφανιστεί ξαφνικά μπροστά σας (με τις Αλκυονίδες νήσους να δεσπόζουν στο βάθος του υγρού ορίζοντα), θα γοητεύσει και θα εγκλωβίσει το βλέμμα σας καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοπινής κατηφορικής πορείας, μέχρι να καταλήξετε στο μικρό παραθαλάσσιο οικισμό του Αγίου Βασιλείου.

Ο οικισμός του Αγίου Βασιλείου, που απλώνεται μέσα στα όρια ενός κατάφυτου ελαιώνα, αποτελεί το επίνειο του Καπαρελλίου και είναι κτισμένος στο μυχό του όρμου της Λιβαδόστρας, ακριβώς στους δυτικούς πρόποδες του πευκόφυτου όρους Κιθαιρώνα. Η μικρή χαριτωμένη παραλία του οικισμού χαρακτηρίζεται από διαυγή κρυστάλλινα νερά, ψιλό βοτσαλάκι και χοντρή άμμο, ενώ για την εξυπηρέτησή σας θα βρείτε 2-3 ταβέρνες και καφενεία. Τα λιγοστά ψαροκάικα βγάζουν σχεδόν καθημερινά στο μικρό λιμανάκι φρέσκο ψάρι που μπορείτε να απολαύσετε στη ψαροταβέρνα «Ζάστανο», η οποία βρίσκεται σε μια υπερυψωμένη τοποθεσία, στη δυτική πλευρά του όρμου όπου ορθώνονται κοφτερά βράχια.
Η παραλία του Αγίου Βασιλείου, αν και τα καλοκαίρια μαζεύει αρκετό κόσμο (κυρίως ντόπιους), παραμένει μια μικρή γοητευτική παραθαλάσσια έκπληξη του Κορινθιακού κόλπου. Αν θέλετε όμως ακόμη πιο ήσυχες τοποθεσίες ζητήστε να σας υποδείξουν την απόμακρη παραλία Χάβουση, έναν μικρό εντυπωσιακό όρμο με χοντρό βότσαλο που προσεγγίζεται μόνο με τα πόδια. Αξίζει πάντως τον κόπο να περπατήσετε ως εκεί και να ανακαλύψετε ένα μικρό παραδεισένιο καταφύγιο που ίσως αποτελέσει τελικά το προσωπικό σας ησυχαστήριο.
Η επιστροφή σας στο Καπαρέλλι γίνεται φυσικά από τον ίδιο δρόμο. Στη διασταύρωση που είχατε συναντήσει ερχόμενοι, στρίψτε αριστερά και ο –κατά το ήμισυ– βατός χωμάτινος οδικός άξονας θα σας οδηγήσει μετά από 6 χλμ. πορείας στο μικρό οικισμό του Καλαμακίου, με την ομώνυμη παραλία. Αλμυρίκια και χοντρό βότσαλο καλύπτουν τη συγκεκριμένη παραλία που προσφέρεται μόνο για ελεύθερη κατασκήνωση. Καταστήματα εδώ δεν υπάρχουν, παρά μόνο κάποια ελάχιστα προκατασκευασμένα σπίτια μπροστά στην ακτογραμμή του μικρού κόλπου.

Δυτικά, σε μικρή απόσταση από το Καλαμάκι και κοντά στα απομεινάρια του αρχαίου λιμανιού της Κρεύσης, απλώνεται ο οικισμός της Λιβαδόστρας, που υφίσταται περισσότερο σαν παραθεριστικός οικισμός παρά ως μόνιμη κατοικία, πράγμα που ισχύει και για το Καλαμάκι. Οι δύο οικισμοί, αν και όμοροι δεν επικοινωνούν μεταξύ τους, γεγονός που οφείλεται στις τοπικές γεωμορφολογικές ιδιαιτερότητες. Γι’ αυτό το λόγο, η ασφάλτινη προσέγγιση της Λιβαδόστρας είναι εφικτή μόνο μέσω Λεύκτρων (10 χλμ.), εκτός αν διαθέτετε τετρακίνητο όχημα ή μοτοσικλέτα on-off, οπότε μπορείτε να φτάσετε στη Λιβαδόστρα μέσω ενός κακοτράχαλου χωματόδρομου (5χλμ.), ο οποίος ξεκινά 4 χλμ. πριν το Καλαμάκι. Από τη Λειβαδόστρα ένας νεότευκτος ασφαλτόδρομος (4 χλμ.) οδηγεί –και τερματίζει– στη μικρή ερημική παραλία του Κορομπίλι. Σημαντική λεπτομέρεια: περισσότερο αξίζει η διαδρομή προς το Κορομπίλι παρά ο προορισμός…
Αν πάλι θέλετε να κάνετε περισσότερα χιλιόμετρα μέχρι να βουτήξετε στα καθάρια νερά του Κορινθιακού κόλπου, τότε ο επόμενος παραθαλάσσιος προορισμός σας είναι ο κόλπος της Δομβραίνας. Ο πιο γρήγορος τρόπος για να φτάσετε εκεί είναι μέσω της νέας Εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας, την οποία θα εγκαταλείψετε στο 88ο χλμ., στην έξοδο για Θήβα. Μόλις 2 χλμ. αφότου έχετε εγκαταλείψει τη Θήβα με κατεύθυνση τη Λιβαδειά, θα στρίψετε αριστερά ακολουθώντας τις πινακίδες για Θεσπιές και Δομβραίνα. Μετά από 32 χλμ. θα φτάσετε στη Δομβραίνα.
Στην περίπτωση που προτιμήσετε την παλαιά Εθνική οδό Αθηνών – Θηβών, η έξοδός σας θα γίνει και πάλι στις Ερυθρές, ενώ ο επαρχιακός δρόμος θα σας οδηγήσει στις Πλαταιές, στο Μελισσοχώρι, στα Λεύκτρα (απ’ όπου ξεκινά ο δρόμος των 10 χλμ. για την Λιβαδόστρα), στην Ελλοπία και στη Ξηρονομή, για να φτάσετε τελικά στη Δομβραίνα. Πάνω στη διαδρομή Λεύκτρων – Ελλοπίας μπορείτε μάλιστα να δείτε το περίφημο «Τρόπαιο των Λεύκτρων». Πρόκειται για ένα λίθινο κυλινδρικό βάθρο (που περιελάμβανε επίσης ένα χάλκινο άγαλμα καθώς και εννιά λίθινες ασπίδες τοποθετημένες περιμετρικά) το οποίο ανήγειραν οι Θηβαίοι μετά τη νίκη τους επί των Σπαρτιατών το 371 π. Χ.

Από το χωριό της Δομβραίνας, μετά από 12 χλμ. φτάνετε στην παραλία του Αγίου Νικολάου με το γραφικό λιμανάκι  και την υποτυπώδη τουριστική υποδομή. Καθ’ οδόν προς τον οικισμό του Αγίου Νικολάου, εντυπωσιακή είναι η πανοραμική θέα του γαλάζιου κλειστού κόλπου που θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε ακριβώς πάνω από τον Άγιο Νικόλαο. Τα μικρονήσια Φονιάς, Γρομπολούρα και Μακρόνησος που υπάρχουν στην είσοδο του κόλπου, δίνουν μια άλλη διάσταση στο γαλάζιο σεντόνι του Κορινθιακού κόλπου, ενώ σε περίπτωση που ο καιρός το επιτρέπει, στο βάθος του ορίζοντα ξεχωρίζουν οι επιβλητικές βουνοκορφές της Πελοποννήσου.
Μετά τον νοικοκυρεμένο οικισμό του Αγίου Νικολάου, ο ασφαλτόδρομος συνεχίζεται για άλλα 5 χλμ. κατά μήκος της βραχώδης ακτογραμμής, για να καταλήξει τελικά στον οικισμό Αλυκή, που απλώνεται στον ομώνυμο απάνεμο όρμο δίπλα στα ερείπια της αρχαίας πόλης Τίφη, το αρχαίο λιμάνι των Θεσπιών. Η επιστροφή σας από τον κόλπο της Δομβραίνας μπορεί να γίνει και μέσω ενός καινούργιου ασφαλτόδρομου με κατεύθυνση τους οικισμούς Ελλοπία και Ξηρονομή.
Για να επισκεφτείτε τον οικισμό του Σαράντη στην ομώνυμη παραλία, θα μεταβείτε από τη Δομβραίνα στην Θίσβη, που απέχει μόλις 1χλμ. από τη Δομβραίνα. Οι δύο οικισμοί ουσιαστικά είναι ενωμένοι και μόνο χάρη στην πινακίδα «Θίσβη» συνειδητοποιείτε την παρουσία σας στα όρια του όμορου με τη Δομβραίνα οικισμού. Τμήματα από το αρχαϊκό τείχος της Θίσβης, καθώς και υπολείμματα ενός κάστρου της ενετικής περιόδου βρίσκονται στο κέντρο περίπου του χωριού, ενώ στον χαμηλό λοφίσκο που υψώνεται πάνω περίπου από την κεντρική πλατεία του οικισμού υπάρχουν επίσης ίχνη της αρχαίας Θίσβης.

Στην έξοδο της Θίσβης, ο δρόμος χωρίζεται σε δύο κατευθύνσεις: αριστερά οδηγεί    για τον Πρόδρομο (8 χλμ.), ενώ μετά από 7 χλμ. κατηφορικής διαδρομής θα αγγίξετε τα όρια του οικισμού Σαράντη που καθρεπτίζεται στα γαλάζια νερά του Κορινθιακού κόλπου. Καθ’ οδόν, ο ελικοειδής δρόμος διασταυρώνεται με το κανάλι του Μόρνου, ενώ καταλυτική είναι η παρουσία του όρους Ελικώνα στη διαμόρφωση του τοπικού οικοσυστήματος. Ο οικισμός του Σαράντη είναι ο πλέον αναπτυγμένος στο θέμα της τουριστικής υποδομής, αλλά η άναρχη οικιστική ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων έχουν δυστυχώς επιφέρει βαθιά τραύματα στην αισθητική αρμονία του τοπίου.
Πριν από αρκετά χρόνια, ο οικισμός του Σαράντη ήταν ένα μικρό, ασήμαντο ψαροχώρι του Κορινθιακού κόλπου. Υπέροχη βοτσαλιά, καθάρια βαθυγάλανα νερά, ηρεμία και γαλήνη χαρακτήριζαν τότε το γραφικό καταφύγιο των ντόπιων ψαράδων και κάποιων ελάχιστων αναχωρητών. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει άρδην, φυσικά προς το χειρότερο. Σε περίπτωση πάντως που η πολυκοσμία της όμορφης παραλίας του Σαράντη σας τρομάξει, μπορείτε να δραπετεύσετε 15 χλμ. δυτικότερα προς την αμμουδερή παραλία της Ζάλτσας. Βασική προϋπόθεση: θα πρέπει να οδηγήσετε μέσω ενός σχετικά καλού χωματόδρομου για να φτάσετε ως εκεί.

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ…
Επισκεφθείτε την δροσερή ιστοσελίδα http://www.σύντομες αποδράσεις.gr  και γνωρίστε τις μαγευτικές παραλίες του Αγίου Βασιλείου, του Καλαμακίου, της Αλυκής, του Αγίου Νικολάου και του Σαράντη. Οικείες και φιλικές, οι βοιωτικές παραλίες του Κορινθιακού κόλπου αναμφίβολα συνιστούν ένα απρόσμενο καταφύγιο για εσάς που αναζητάτε την ομορφιά και τη γαλήνη της θάλασσας μακριά –αλλά συνάμα και τόσο κοντά γεωγραφικά– από την πίεση και το άγχος της αττικής γης.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΘΗΒΑ
1)    Ξενοδοχείο «Μελετίου» Τηλ. 22620-27333
2)    Ξενοδοχείο «Διονύσιον Μέλαθρον»  Τηλ. 22620-89523
3)    Ξενοδοχείο «Νιόβη» Τηλ. 22620-89093

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

ΘΗΒΑ
1)    Αστυνομία  Τηλ. 22620-27549
2)    Νοσοκομείο Τηλ. 22620-27733
3)    Δήμος  Τηλ. 22620-22621
4)    Τροχαία Τηλ. 22620-27651

ΓΕΥΣΕΙΣ

Στους παραθαλάσσιους οικισμούς της διαδρομής θα βρείτε φρέσκο ψάρι και εκλεκτούς θαλασσινούς μεζέδες. Ντόπια ψητά κρέατα (κοκορέτσι, κοντοσούβλι, αρνί στη σούβλα και λουκάνικα), χωριάτικες πίτες και κρασί αποτελούν τα δυνατά γαστρονομικά «όπλα» στις ψησταριές-ταβέρνες της ενδοχώρας. Στον Άγιο Βασίλειο γευματίστε στην ψαροταβέρνα «Ζάστανο», που εκτός από θαυμάσιο φαγητό έχει και εξαίσια θέα στον κόλπο του οικισμού. Στην Αλυκή λειτουργούν σχεδόν όλο το χρόνο 3-4 ψαροταβέρνες, η μια δίπλα στην άλλη, κυριολεκτικά πάνω στο κύμα. Ούζο, φρέσκο ψάρι, χταπόδι στα κάρβουνα, εύγευστοι ψαρομεζέδες, τάβλι, κουβεντούλα και χαλάρωση με θέα τον ανοιχτό υδάτινο ορίζοντα.

ΦΑΓΗΤΟ: Αγ.Βασίλειος-Ζάστανο\Λαλάς.ανοικτά
Αλυκή:Αλυκή (ανοικτά)
<<Ο Μπάμπης>> τηλ 22640-51252(ανοικτό)
Αγ.Νικόλαο:Ακρογιάλι (κλειστό)

ΛΕΥΚΤΡΑ-ΛΕΙΒΑΔΟΣΤΡΑ 10 ΧΛΜ.
ΛΕΙΒΑΔΟΣΤΡΑ-ΚΟΡΟΜΠΙΛΙ 4 ΧΛΜ/.

 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 1η :24/10/2008

ΑΡΘΡΟ απο: roadsofthewords

εκδρομές με μοτοσυκλέτα

ΜΑΣΤΟΡΟΧΩΡΙΑ ΚΟΝΙΤΣΑΣ
Η ΑΥΣΤΗΡΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ

Πυρσόγιαννη, Καστάνιανη, Βούρμπιανη, Γοργοπόταμος, Δροσοπηγή, Χιονάδες…Άγνωστα στο πρώτο άκουσμα ηπειρώτικα χωριά, που ανέδειξαν όμως άξιους και ξακουστούς μαστόρους της πέτρας και του ξύλου, έργα των οποίων κοσμούν μέχρι τις μέρες μας, όχι μόνο τον ελλαδικό και βαλκανικό χώρο, αλλά βρίσκονται διάσπαρτα και σ’ άλλους μακρινούς τόπους και ηπείρους. Έργα μοναδικά, εμπνευσμένα και πλασμένα από τεχνίτες βιρτουόζους στο πελέκημα και στο κτίσιμο της πέτρας, στην ξυλογλυπτική και στην αγιογράφηση. Δημιουργίες αξεπέραστες στο χρόνο, χάρη στις οποίες η Ήπειρος δεν περηφανεύεται σήμερα μόνο για τα Ζαγόρια, αλλά και για τα ταπεινά κονιτσιώτικα Μαστοροχώρια της που, μη τι άλλο, αποτελούν μια πρόσκληση για γνωριμία με ακόμα μια άγνωστη γωνιά της πατρίδας μας.
Η Κόνιτσα, που απέχει 65 χλμ. βορειοδυτικά των Ιωαννίνων, δίνει το ιδιαίτερο στίγμα της σ’ αυτή την περιοχή της Βορειοανατολικής Ηπείρου, αποτελώντας έναν επιθυμητό προορισμό για περιηγητές, φυσιολάτρες, ορειβάτες και  οπαδούς του ράφτιγκ και του καγιάκ, και ταυτόχρονα το ιδανικό ορμητήριο για τη γνωριμία σας με τα Μαστοροχώρια. Κτισμένη σε υψόμετρο 630 μέτρων, στις πλαγιές της Τραπεζίτσας, η Κόνιτσα καταφέρνει να ασκεί μια ανεξάντλητη γοητεία που στηρίζεται, τόσο στις διαχρονικές αρχιτεκτονικές της γραμμές, που μαρτυρούν τη δεξιοτεχνία των λαϊκών μαστόρων, όσο και στην επαφή της με τη σπάνια χλωρίδα και πανίδα της τοπικής φύσης. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο Εθνικός Δρυμός του Βίκου-Αώου, ίσως ο ομορφότερος της πατρίδας μας, βρίσκεται στην περιοχή της Κόνιτσας.
Περιδιαβαίνοντας τα λιθόστρωτα καλντερίμια της παλιάς πόλης, τολμήστε μια στάση στο παρελθόν και επισκεφτείτε το πέτρινο αρχοντικό της Χάμκως (μητέρας του Αλή Πασά), το αρχοντικό του Χουσείν Σίσκου και φυσικά το περίφημο τοξωτό γεφύρι-σύμβολο της πόλης, που ορθώνει το πέτρινο ανάστημά του πάνω από τα νερά του Αώου ποταμού. Παράλληλα, πλήθος άλλων προορισμών και αξιοθεάτων υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή, που μπορούν να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον σας (η Μονή Στομίου, το μοναδικό στην Ελλάδα πάρκο άγριας ζωής στο Μπουραζάνι, η Μονή της Θεοτόκου ή Μολυβδοσκέπαστη, καθώς και ο Εθνικός Δρυμός του Βίκου-Αώου.
Τα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας απλώνονται σ’ ένα γεωγραφικό χώρο πλησίον της αλβανικής μεθορίου, όπου κυριαρχούν τα ορμητικά νερά του ποταμού Σαραντάπορου και ο επιβλητικός όγκος του όρους Γράμμου. Με αφετηρία την Κόνιτσα, θα οδηγήσετε στην Εθνική οδό Κόνιτσας – Κοζάνης για περίπου 23 χλμ., έως ότου στα αριστερά σας θα συναντήσετε ένα μικρό ασφαλτοστρωμένο επαρχιακό δρόμο, ο οποίος θα επωμιστεί χρέη ξεναγού στην περιπλάνησή σας στα αντιπροσωπευτικότερα μαστοροχώρια της πέτρας και του ξύλου (Πυρσόγιαννη, Βούρμπιανη, Ασημοχώρι, Χιονάδες, Γοργοπόταμος, Πληκάτι), χωριά που φαντάζουν σαν αετοφωλιές μέσα στις καταπράσινες πλαγιές του Γράμμου. Εξίσου όμως ενδιαφέροντα είναι τα Μαστοροχώρια Δροσοπηγή, Καστάνιανη, Μόλιστα και Γαννάδιο, που βρίσκονται στα δεξιά της Εθνικής οδού.
Η Πυρσόγιαννη (Προσόγιαννη), το κεφαλοχώρι της περιοχής, θα σας υποδεχτεί 2 χλμ. μετά τη διασταύρωση, σε υψόμετρο 840 μέτρων. Στην πλατεία του χωριού, εκεί όπου δεσπόζει ένας αιωνόβιος πλάτανος και μια παραδοσιακά πετρόκτιστη βρύση, λειτουργεί ο μοναδικός ξενώνας της Πυρσόγιαννης (Αρμολόι), ενώ κατά την περιπλάνησή σας στα λιθόστρωτα καλντερίμια του χωριού θα έχετε την ευκαιρία να παρατηρήσετε την ιδιάζουσα αρχιτεκτονική των διώροφων και τριώροφων πετρόκτιστων κατοικιών, καθώς και την εκτεταμένη χρήση πέτρας και ξύλου σε αρκετές άλλες κατασκευές. Μια λιτή αρχιτεκτονική ομοιομορφία που παραδόξως δεν κουράζει, αλλά αντίθετα ηρεμεί και εντυπωσιάζει τον επισκέπτη, καθώς το κυρίαρχο υλικό της γκριζωπής πέτρας ενσωματώνεται αρμονικά στην ομορφιά του φυσικού τοπίου. Αντιπροσωπευτικό δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της πέτρας αποτελεί η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου (1904) με το διπλό πετρόκτιστο καμπαναριό της, που σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις είναι κτισμένη πάνω σε γιγάντιους κορμούς δέντρων (οι οποίοι επωμίζονται το ρόλο θεμελίων), ενώ οι διάφορες αρχοντικές κατοικίες που δεσπόζουν στα όρια της Πυρσόγιαννης μαρτυρούν το πέρασμα ενός πλούσιου παρελθόντος, γεμάτο ακμή και ευημερία. Επίσης, αξίζει να επισκεφτείτε την εξαίσια εκκλησία του Αγ. Νικολάου (1724), ενώ στα πλαίσια της διάσωσης της ανεκτίμητης πολιτιστικής κληρονομιάς των Μαστοροχωρίων, στην Πυρσόγιαννη πρόκειται να λειτουργήσει το <<Μουσείο της Πέτρας>>, καθώς και η Σχολή Μαστόρων. Μια πραγματικά αξιέπαινη προσπάθεια που φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα ερέθισμα και ένα κίνητρο προς τις νεότερες γενιές για την αναβίωση και τη διδασκαλία της παραδοσιακής μαστορικής τέχνης, η οποία δέχτηκε το τελειωτικό της χτύπημα με την εκτεταμένη χρήση του τσιμέντου, που εμφανίστηκε λίγο πριν το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Πυρσόγιαννη, φημισμένο χωριό καταγωγής μαστόρων της πέτρας, συνιστά τον καταλληλότερο τόπο προκειμένου να γνωρίσετε την ιστορία των κονιτσιώτικων Μαστοροχωρίων, αφού στη κοινοτική βιβλιοθήκη μπορείτε να μελετήσετε και να ενημερωθείτε για την ιστορία, τις συνήθειες και τα τελετουργικά των μαστόρων της πέτρας ανά τους αιώνες. Η ιστορία των Μαστοροχωρίων ανάγεται στο 16ο αιώνα, εποχή κατά την οποία οι οικονομικές αντιξοότητες, οι δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης, καθώς και η χαμηλή ως μηδαμινή παραγωγή των αγροτικών και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων, υποχρέωσαν τους ντόπιους να εγκαταλείψουν τις συνήθεις βιοποριστικές τους ενασχολήσεις και να στραφούν στην τέχνη του κτισίματος, της ξυλογλυπτικής και της ζωγραφικής. Έτσι, έχοντας οργανωθεί κυρίως σε ομάδες (μπουλούκια-συντεχνίες) των 3-15 ατόμων, ηλικίας από 12-65 χρονών, οι μάστορες (ή αλλιώς κουδαραίοι) έφευγαν στις αρχές της άνοιξης για άλλες ελλαδικές περιοχές (αλλά και για το εξωτερικό) και επέστρεφαν συνήθως στις αρχές Νοεμβρίου, για να φύγουν ξανά την ερχόμενη άνοιξη σε άλλες, καινούργιες δουλειές. Πολλές φορές όμως απουσίαζαν χρόνια ολόκληρα, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που δεν επέστρεψαν ποτέ πίσω. Ωστόσο, με το πέρασμα του χρόνου, οι Ηπειρώτες μάστορες καταξιώθηκαν διεθνώς και τα δημιουργήματά τους έγιναν περιζήτητα: περίτεχνα αρχοντικά, τζαμιά και μιναρέδες, δημόσια κτήρια και σχολεία, σαράγια και πέτρινα γεφύρια ορθώθηκαν από τα έμπειρα, ροζιασμένα χέρια των μαστόρων της περιοχής, οι οποίοι, κτίζοντας με μεράκι και φαντασία, ταξίδεψαν στην Αφρική, στην Ινδία, ακόμα και στην Αμερική, χαρίζοντας παράλληλα πλούτο και δόξα στα Μαστοροχώρια τους. Παρεμπιπτόντως, από την Πυρσόγιαννη καταγόταν και ο αρχιμάστορας Ζιώγας Φρόντζος, που έκτισε το 1871 το μονότοξο γεφύρι της Κόνιτσας, ένα από τα μεγαλύτερα σε ύψος (20 μέτρα) και πλάτος (40 μέτρα) των Βαλκανίων.
Επόμενο Μαστοροχώρι της διαδρομής η Βούρμπιανη, 5 χλμ. βορειότερα της Πυρσόγιαννης. Σκαρφαλωμένη σε υψόμετρο 900 μέτρων, η αραιοδομημένη Βούρμπιανη (Βούρπανη), σαφώς μικρότερη σε έκταση από την Πυρσόγιαννη, έχει απλώς να επιδείξει την εκκλησία της Παναγίας Θεοτόκου, το ναό του Αγ. Δημητρίου και το λιθόκτιστο Γυμνάσιο (1928). Η Βούρμπιανη έχει να υπερηφανευτεί για τη λειτουργία (στα μέσα του 19ου αιώνα) του πρώτου Γυμνασίου της περιοχής και την ίδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητας Βούρμπιανης (1883), ενώ περιδιαβαίνοντας σήμερα τα όριά της εύκολα θα διακρίνετε τα σημάδια της ερήμωσης και της εγκατάλειψης, στοιχεία που χαρακτηρίζουν άλλωστε και τα υπόλοιπα μαστοροχώρια της περιοχής. Ελάχιστοι κατοικούν πια εδώ, κυρίως ηλικιωμένοι που αρνούνται πεισματικά –ακόμα και το χειμώνα– να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, σε αντίθεση με τους νεότερους, οι οποίοι μένουν στα μεγάλα αστικά κέντρα (Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα) και έρχονται στα Μαστοροχώρια μόνο για τις ολιγοήμερες καλοκαιρινές τους διακοπές. Δυστυχώς, η περίοδο ακμής των Μαστοροχωρίων (18ος-19ος αιώνας) έχει περάσει ανεπιστρεπτί και όλα πλέον είναι αφημένα στην τύχη τους και στην παρακμή του χρόνου.
Μόλις 2 χλμ. μετά την Βούρμπιανη θα προσεγγίσετε το μικρό χωριό Ασημοχώρι (Λεσκάτσι), άλλον έναν εγκαταλειμμένο οικισμό που είναι κτισμένος στα 970 μέτρα, μέσα σε μια πανέμορφη τοποθεσία με πηγαία νερά. Συνεχίζοντας την πορεία σας, παραβλέψτε τη διασταύρωση που οδηγεί στο Γοργοπόταμο και κατευθυνθείτε στους Χιονάδες (12 χλμ. μετά τη διασταύρωση της Εθνικής οδού) που βρίσκονται σχεδόν δίπλα στα σύνορα με την Αλβανία. Στο τελευταίο χιλιόμετρο, ο δρόμος εμφανίζει μια υπερβολικά στριφτή και ανηφορική κλίση, για να σας οδηγήσει τελικά στο κτισμένο σαν αετοφωλιά ακριτικό χωριό των Χιονάδων. Οι Χιονάδες (Σιονάδες), πνιγμένοι μέσα στο καταπράσινο οικοσύστημα της περιοχής, βρίσκονται σε υψόμετρο 1150 μέτρων, ενώ από την εκκλησία του Αγ. Αθανασίου (1886) που δεσπόζει επιβλητικά στην είσοδο του χωριού, ακριβώς στην άκρη ενός απόκρημνου βράχου, μπορείτε να θαυμάσετε μια εξαίσια πανοραμική θέα της περιοχής.

Οι Χιονάδες αποτελούν τη γενέτειρα πάμπολλων λαϊκών ζωγράφων-αγιογράφων, που εξαπλώθηκαν στην Ήπειρο, στη Μακεδονία, στη Θεσσαλία και στη νησιωτική Ελλάδα, για να διακοσμήσουν αμέτρητα αρχοντικά και εκκλησίες με εξαίσιες τοιχογραφίες και αγιογραφίες αντίστοιχα. Τα έργα των Χιοναδιτών ζωγράφων δέχτηκαν αρχικά επιρροές από τη βυζαντινή αγιογραφία του Αγίου Όρους, για να συμπεριλάβουν στη συνέχεια στοιχεία από την Κρητική σχολή και από τις εκάστοτε τάσεις της ευρωπαϊκής σχολής του 18ου και 19ου αιώνα. Στο σχολείο του χωριού, σύντομα πρόκειται να λειτουργήσει το Μουσείο Χιοναδιτών Αγιογράφων.
Αντίθετα, οι λιγοστοί εναπομείναντες κάτοικοι του γειτονικού οικισμού του Γοργοπόταμου (Τούρνοβο), ενός καλοσυντηρημένου αλλά σχεδόν ερημωμένου χωριού,  περηφανεύονται για τις πάμπολλες γενιές ξυλογλυπτών και μαραγκών που γεννήθηκαν στο χωριό τους. Έχοντας ειδικευτεί στο σκάλισμα του ξύλου, οι Ταλιαδόροι (ή αλλιώς Τουρνοβίτες) διακοσμούσαν με περίτεχνα τέμπλα όλες τις εκκλησίες της Ηπείρου, καθώς και πολλές άλλες εκκλησίες ανά την ελληνική επικράτεια. Περιζήτητοι για την ειδικότητά τους, οι Γοργοποταμιώτες μοιραία ξενιτεύτηκαν και άφησαν δείγματα της τέχνης τους σε πολλά μέρη του κόσμου, βαδίζοντας κι αυτοί πάνω στους άγνωστους και ξεχασμένους πια δρόμους των μαστόρων της πέτρας.
Δείγμα της τέχνης των Γοργοποταμιωτών ξυλογλυπτών αποτελεί το ιερό τέμπλο του ναού της Παναγίας, που επιβάλλεται να επισκεφτείτε.
Η περιπλάνησή σας στα Μαστοροχώρια θα ολοκληρωθεί με ένα γρήγορο πέρασμα από το μικρό οικισμό Πληκάτι (Πληκάδες), όπου αξίζει να επισκεφτείτε την εκκλησία του Αγ. Αθανασίου (17ου αιώνα), ενώ οι πιο τολμηροί μπορείτε να επιχειρήσετε την προσέγγιση του χωριού Αετομηλίτσα, του βορειότερου χωριού του νομού Ιωαννίνων, αν φυσικά διαθέτετε ένα όχημα 4Χ4, ή μοτοσικλέτα εντούρο.
Αντικρίζοντας και πάλι την Εθνική οδό Κόνιτσας – Κοζάνης, άλλη μια διαδρομή στα ίχνη της τοπικής παράδοσης και της ιστορίας,
που αντιπροσωπεύει η περιπλάνηση στα κονιτσιώτικα Μαστοροχώρια της λήθης, φτάνει δυστυχώς στο τέλος της, ενώ καθ’ οδόν προς την Κόνιτσα (ή την Κοζάνη) σίγουρα
θα σιγοτραγουδάτε τους στίχους του ηπειρώτικου-κονιτσιώτικου τραγουδιού
που ακούγατε στα Μαστοροχώρια: <<Ήλιε μου, τι πολλάργησες / δεν πας να βασιλέψεις / σε καταριέτ’ η αργατιά / κι οι ξενοδουλευτάδες>>.

…